Điều kiện hưởng chế độ tai nạn lao động và chế độ khi nghỉ hưu?

Nội dung yêu cầu tư vấn: Xin hỏi luật sư: Tôi có người chú đã 57 tuổi, có thời gian tham gia đóng BHXH 33 năm, vì hoàn cảnh gia đình, chú tôi làm đơn xin nghỉ hưu trước tuổi và ông được thủ trưởng cơ quan đồng ý.Trước khi làm đơn xin nghỉ hưu, chú tôi trên tuyến đường đi từ nơi làm việc về nhà ông bị tai nạn giao thông làm gãy chân, ông phải nằm bệnh viện điều trị (chú tôi có mua bảo hiềm giao thông xe mô tô đang sử dụng). Theo quy định của pháp luật về BHXH chú tôi được nghỉ hưu thì lương hưu, chế độ trợ cấp nghỉ hưu được tính như thế nào? Và chú tôi có được hưởng chế độ tai nạn lao động không?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Công ty Luật Minh Gia. Trường hợp của bạn chúng tôi xin tư vấn như sau:

Thứ nhất, điều kiện nghỉ hưu trước tuổi

Điều 55 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động:

1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 54 của Luật này nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Từ 1 tháng 1 năm 2016, nam đủ 51 tuổi, nữ đủ 46 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 61%trở lên thì đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Sau đó mỗi năm tặng thêm một tuổi cho đến năm 2020 trở đi, nam đủ 55 tuổi và nữ đủ 50 tuổi thì mới đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên;

b) Nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi à bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;

c) Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành.

....."

Như vậy, tính đến 2016 chú bạn đã 57 tuổi và có 33 năm đóng BHXH, đó đó chú bạn chỉ cần đáp ứng điều kiện bị suy giảm khả năng lao động 61% trở lên thì sẽ đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi do suy giảm khả năng lao động. Theo đó chú bạn cần tiến hành thủ tục giám định suy giảm khả năng lao động, bạn tham khảo thủ tục cụ thể tại bài viết sau: Thủ tục giám định suy giảm khả năng lao động

Thứ hai về mức hưởng lương hưu.

Trong trường hợp chú bạn đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí thì mức lương hưu hàng tháng được tính theo quy định tại Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 như sau: 

"1. Từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành cho đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này tương ứngvới 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.

2. Từ ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này và tương ứng với số năm đóng bảo hiểm xã hội như sau:

a) Lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm;

b) Lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm.

Sau đó cứ thêm mỗi năm, người lao động quy định tại điểm a và điểm b khoản này được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.

3. Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này được tính như quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.

Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.

...."

Nếu chú bạn nghỉ hưu trong năm 2016 thì mức lương hưu hàng tháng của chú bạn được tính như sau: 45% + (18 năm x 2) = 81%.

Mức cao nhất mà pháp luật quy định là 75%. Tuy nhiên do chú bạn nghỉ hưu trước tuổi thì sẽ bị giảm trừ 2% cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi. Theo đó, mức lương hưu hàng tháng của chú bạn là: 75% - (3 tuổi x 2% ) = 69% trung bình tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. 

Thứ ba, điều kiện hưởng chế độ tai nạn lao động

Thông tư 04/2015/TT-BLĐTBXH hướng dẫn thực hiện chế độ bồi thường, trợ cấp và chi phí y tế của người sử dụng lao động đối với người lao động bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, quy định như sau: 

Điều 5. Bồi thường, trợ cấp trong những trường hợp đặc thù

"....2. Trường hợp người lao động bị tai nạn khi đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc về nơi ở tại địa điểm và thời gian hợp lý, nếu do lỗi của người khác (không phải là bản thân người lao động bị tai nạn) gây ra hoặc không xác định được người gây ra tai nạn thì người sử dụng lao động vẫn phải trợ cấp cho người lao động theo quy định tại Điều 4 Thông tư này.

...." 

Như vậy, nếu có căn cứ việc chú bạn bị tai thuộc trường hợp trên thì chú bạn sẽ được xác định là tai nạn lao động. Theo đó, nếu chú bị suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên thì sẽ được hưởng chế độ về tai nạn lao động.

Bạn tham khảo một số bài viết sau về các quyền lợi người lao động được hưởng khi bị tai nạn lao động: 

Tư vấn về vấn đề điều kiện hưởng chế độ khi bị tai nạn lao động trên đường từ nơi làm việc về nhà

Tư vấn về trợ cấp tai nạn lao động khi đang trên đường đi làm

Quyền lợi của người lao động khi bị tai nạn lao động

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Điều kiện hưởng chế độ tai nạn lao động và chế độ khi nghỉ hưu?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng!

Trịnh Hoa - Công ty Luật Minh Gia