Điều kiện của người được hưởng đề nghị đặc xá

Căn cứ quy định tại Điều 11 Luật Đặc xá 2018, quyền đề nghị đặc xá được áp dụng đối với người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn hoặc người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù khi đáp ứng những điều kiện sau: 

Thứ nhất, đối với người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện cơ bản sau đây:

(1) Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự;

(2) Đã chấp hành án phạt tù được một thời gian do Chủ tịch nước quyết định. Nhưng phải đảm bảo thời gian chấp hành tối thiểu đối với từng trường hợp như sau: 

• Phạt tù có thời hạn: ⅓ thời gian phạt tù có thời hạn

• Phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn: 14 năm

Ngoài ra đối với những tội phạm, nhóm tội phạm được liệt kê tại Điểm b Khoản 1 Điều 11 thì thời gian chấp hành tối thiểu sẽ kéo dài hơn. Cụ thể: 

• Phạt tù có thời hạn: ½  thời gian phạt tù có thời hạn

• Phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn: 17 năm

Lưu ý: Nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù đối với tất cả trường hợp nêu trên.

(3) Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí;

(4) Đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng hoặc tội phạm khác do Chủ tịch nước quyết định trong mỗi lần đặc xá;

(5) Đã thi hành xong hoặc thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại theo quy định đối với người bị kết án phạt tù không thuộc trường hợp (4) nêu trên.

Trường hợp phải thi hành nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với tài sản không thuộc sở hữu của Nhà nước thì phải được người được thi hành án đồng ý hoãn thi hành án hoặc không yêu cầu thi hành án đối với tài sản này;

(6) Khi được đặc xá không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự;

(7) Không thuộc một trong các trường hợp không được đặc xá quy định tại Điều 12 của Luật Đặc xá 2018. Cụ thể: 

• Bị kết án về một số tội thuộc nhóm tội xâm phạm an ninh quốc gia, tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh của Bộ luật Hình sự được liệt kê tại Khoản 1 Điều 12 Luật này. 

• Bản án, phần bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đó đang bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo hướng tăng nặng trách nhiệm hình sự;

• Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác;

• Trước đó đã được đặc xá;

• Có từ 02 tiền án trở lên;

• Trường hợp khác do chủ tịch nước quyết định.

Thứ hai, đối với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện sau đây:

Ngoài 07 điều kiện cơ bản nêu trên, cá nhân thuộc trường hợp này phải đáp ứng thêm 01 điều kiện nữa là: “Chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật trong thời gian được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.”

Trân trọng !

P. Luật sư tranh tụng - Công ty Luật Minh Gia