Đăng tải thông tin gây rối trật tự lên mạng bị xử lý như thế nào?

1. Thông tin gây rối trật tự là gì?

Gây rối trật tự hay gây rối trật tự là hành vi cố ý làm xáo trộn, làm mất tình trạng ổn định, có tổ chức, có kỷ luật ở các khu vực nhất định gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội; xâm phạm đến hoạt động bình thường của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Thông tin gây rối trật tự là các thông tin sai lệch, không chính xác về những sự kiện, sự việc, .... Việc đăng tải thông tin gây rối trật tự lên mạng xã hội là hành vi phát tán, lan truyền những thông tin thất thiệt, thông tin không chính thống. Hành vi này có thể gây ra tình trạng mơ hồ, hoang mang dư luận. 

Ví dụ: 

- Đăng tải lên mạng những thông tin sai lệch về dịch bệnh khiến mọi người lo sợ và ồ ạt đi mua thực phẩm dự trữ gây ra tình trạng các siêu thị, cửa hàng “cháy hàng”. 

Điều 4 Quyết định 874/QĐ-BTTTT quy định về quy tắc ứng xử của cá nhân, tổ chức trên mạng xã hội như sau: 

“[...] 4. Chia sẻ những thông tin có nguồn chính thống, đáng tin cậy;

[...] Không đăng tải những nội dung vi phạm pháp luật, các thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân khác; sử dụng ngôn ngữ phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục; tung tin giả, tin sai sự thật; quảng cáo, kinh doanh dịch vụ trái phép... gây bức xúc trong dư luận xã hội, ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội. [...]”

Có thể thấy, hành vi đăng tải những thông tin gây rối trật tự là hành vi vi phạm quy tắc ứng xử của cá nhân, tổ chức trên mạng xã hội và phải chịu những biện pháp chế tài nghiêm khắc của pháp luật tùy theo mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm. 

2. Xử phạt hành chính đối với hành vi đăng tải thông tin gây rối trật tự lên mạng

Khoản 3 Điều 100, Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định như sau: 

“Điều 100. Vi phạm các quy định về trách nhiệm của tổ chức, doanh nghiệp thiết lập mạng xã hội

3. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

[...] a) Chủ động lưu trữ, truyền đưa thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, vu khống, xuyên tạc, xúc phạm uy tín của tổ chức và danh dự, nhân phẩm của cá nhân;

b) Chủ động cung cấp thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc;

c) Chủ động cung cấp thông tin miêu tả tỉ mỉ hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn;

d) Chủ động lưu trữ, truyền đưa thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc;

đ) Chủ động lưu trữ, truyền đưa nội dung thông tin không phù hợp với lợi ích đất nước;

e) Chủ động đăng, phát, truyền đưa, sử dụng hình ảnh bản đồ Việt Nam không thể hiện đầy đủ hoặc thể hiện sai chủ quyền quốc gia;

g) Chủ động đăng, phát các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc không được phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu;

h) Chủ động quảng cáo, tuyên truyền, mua bán hàng hóa, dịch vụ bị cấm;

i) Không thực hiện việc ngăn chặn, loại bỏ thông tin vi phạm theo quy định pháp luật [...]”

Điều 101. Vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội

1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau:

a) Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân;

b) Cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc;

c) Cung cấp, chia sẻ thông tin miêu tả tỉ mỉ hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn;

d) Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc;

đ) Cung cấp, chia sẻ các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc chưa được phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu;

e) Quảng cáo, tuyên truyền, chia sẻ thông tin về hàng hóa, dịch vụ bị cấm;

g) Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia;

h) Cung cấp, chia sẻ đường dẫn đến thông tin trên mạng có nội dung bị cấm.

[...]

3. Biện pháp khắc phục hậu quả:

Buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này.”

Đồng thời, tại Điểm i Khoản 4 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về mức xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định về trật tự công cộng như sau: 

“4. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

[...] i) Viết, phát tán, lưu hành tài liệu, hình ảnh có nội dung xuyên tạc, bịa đặt, vu cáo làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, tổ chức, cá nhân trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03 tháng 02 năm 2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử [...]”

Như vậy, hành vi đăng tải thông tin gây rối trật tự lên mạng xã hội nếu thuộc một trong những trường hợp nêu trên thì có thể bị xử phạt hành chính với mức phạt tiền lên đến 70 triệu đồng tùy từng hành vi cụ thể và chủ thể thực hiện hành vi

3. Truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi đăng tải thông tin gây rối trật tự lên mạng xã hội

Những thông tin gây rối trật tự là phạm trù rất rộng. Do đó, để xác định hành vi đăng tải thông tin gây rối trật tự bị truy cứu trách nhiệm về tội phạm nào thì cần xác định các vấn đề cơ bản như: Nội dung của thông tin gây rối trật tự, đối tượng của thông tin, mục đích và động cơ của chủ thể thực hiện hành vi vi phạm, …

Theo quy định tại Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), hành vi đăng tải thông tin gây rối trật tự lên mạng xã hội có thể bị truy cứu trách nhiệm về những tội sau: 

- Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 117);

- Tội làm nhục người khác (Điều 155);

- Tội vu khống (Điều 156);

- Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông (Điều 288);

- Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân (Điều 331). 

Như vậy, hành vi đăng tải thông tin gây rối trật tự lên mạng xã hội có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự tùy thuộc vào từng hành vi cụ thể và mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm. 

Trân trọng!