Cướp tài sản trong tình trạng say rượu có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không?

Trả lời: Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi đề nghị tư vấn đến công ty chúng tôi, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, về hành vi cướp tài sản được quy định tại Điều 168 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 như sau:

“Điều 168. Tội cướp tài sản

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.

...”

Các dấu hiệu cơ bản của tội phạm

• Khách thể mà tội phạm hướng tới đối với tội cướp tài sản bao gồm cả quan hệ về tài sản và quan hệ nhân thân.

• Chủ thể của tội phạm: Người phạm tội cướp tài sản phải là người đủ từ 14 tuổi trở lên và khi thực hiện hành vi phạm tội không mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình. Bởi vì, tội cướp tài sản quy định tại Điều 168 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 là tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng được thực hiện do lỗi cố ý và theo quy định tại Điều 12 Bộ luật hình sự thì có liệt kê đây là tội danh mà người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự.

• Mặt khách quan của tội phạm

+ Hành vi phạm tội: dùng vũ lực,đe doạ dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được

+ Hậu quả và mối quan hệ nhân quả

Đối với tội cướp tài sản, hậu quả không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành. Hậu quả của tội phạm chỉ là dấu hiệu định khung hình phạt hoặc chỉ là tình tiết để xem xét khi quyết định hình phạt.

Do khách thể của tội cướp là hai quan hệ xã hội (quan hệ tài sản và quan hệ nhân thân) nên tội cướp tài sản được gọi là tội gép và do đó hậu quả của tội cướp tài sản có thể là thiệt hại về tài sản nhưng cũng có thể là những thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm.

• Mặt chủ quan của tội phạm: tội phạm được thực hiện với lỗi cố ý.

Như vậy, nếu đáp ứng đủ các dấu hiệu nêu trên về tội cướp tài sản thì bạn của bạn có thể sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự với tội cướp tài sản.

Thứ hai, về vấn đề bạn của bạn phạm tội trong tình trạng say rượu.

BLHS không coi việc say do sử dụng rượu, bia quá nồng độ quy định hoặc say do dùng các chất kích thích mạnh khác là tình tiết để giảm nhẹ hoặc miễn trách nhiệm hình sự. Thậm chí đối với một số tội phạm, BLHS còn coi  đây là các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

Trong tình trạng say do rượu hoặc say do dùng chất kích thích mạnh khác, người say có thể bị giảm sút hoặc mất hoàn toàn năng lực nhận thức và năng lực điều khiển hành vi trong một khoảng thời gian nhất định. Tuy nhiên, pháp luật hình sự vẫn quy định: thực hiện tội phạm trong tình trạng say phải chịu trách nhiệm hình sự. Bởi, khi đặt mình vào tình trạng say, tức là người này đã tự đặt mình vào tình trạng năng lực trách nhiệm hình sự hạn chế hoặc loại trừ. Họ đã tự tước bỏ năng lực nhận thức và năng lực điều khiển hành vi của mình, do đó họ có lỗi với tình trạng say của mình, đồng thời cũng có lỗi khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội bị coi là tội phạm.

Trân trọng!

Phòng luật sư tư vấn – Công ty Luật Minh Gia