Có thể đóng BHXH cho thời gian trước đó không đóng hay không?

1. Luật sư tư vấn luật bảo hiểm xã hội

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành, khi người lao động tham gia quan hệ lao động thì bảo hiểm xã hội là chế độ bắt buộc người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia. Trong đó, thời gian đóng bảo hiểm xã hội là thời gian được tính từ khi người lao động bắt đầu đóng bảo hiểm xã hội cho đến khi dừng đóng. Nếu người lao động có thời gian đóng bảo hiểm gián đoạn thì xác định thời gian đóng bảo hiểm xã hội là tổng thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội.

Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay cho thấy nhiều người lao động và doanh nghiệp còn nhiều vướng mắc liên quan đến vấn đề xác định thời gian đóng bảo hiểm xã hội của mình.

Do đó, nếu bạn có vướng mắc liên quan đến vấn đề này, bạn có thể tham khảo các quy định của Luật Bảo hiểm xã hội hoặc hỏi ý kiến luật sư chuyên môn. Trường hợp bạn không có thời gian tìm hiểu hoặc không có luật sư riêng, bạn hãy liên hệ Luật Minh Gia để chúng tôi giải đáp và hướng dẫn các phương án cụ thể.

Để được hỗ trợ, tư vấn pháp lý về các vấn đề liên quan đến bảo hiểm xã hội, bạn hãy gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc Gọi: 1900.6169 để được tư vấn.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống chúng tôi tư vấn sau đây để có thêm kiến thức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Tư vấn trường hợp đóng bảo hiểm xã hội cho thời gian gián đoạn

Nội dung tư vấn: Xin chào luật sư ạ! Em xin có một số thắc mắc về việc đóng bảo hiểm xã hội như sau: Em tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc tại công ty được 4 năm 6 tháng. Đến tháng 6 năm 2016 em xin nghỉ việc để ở nhà dưỡng thai. Em đã lãnh bảo hiểm thất nghiệp rồi ạ. Còn bảo hiểm xã hội thì em chưa nhận. Giờ em muốn tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội có được không ạ? Bây giờ là năm 2018, em đóng bảo hiểm xã hội cho thời gian em không đóng (từ tháng 6 năm 2016 đến tháng 6 năm 2018) được không luật sư? Và mức đóng như thế nào ạ?

Nếu như em đi làm công ty lại, thì em phải đóng bảo hiểm xã hội từ thời điểm em bắt đầu đi làm lại hoặc em có thể đóng luôn phần bảo hiểm xã hội mà em chưa đóng kể từ thời điểm nghỉ việc hay không? Em xin chân thành cảm ơn văn phòng luật sư ạ! Em chờ hồi âm.

Trả lời tư vấn: Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ thông tin mà bạn cung cấp, nếu bạn muốn tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội thì bạn có thể tham gia với hai hình thức bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quan hệ lao động hoặc bảo hiểm xã hội tự nguyện căn cứ vào nhu cầu của bản thân theo Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:

“1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:

a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;

b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;

...

4. Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Điều này.”

Vậy, theo quy định nêu trên nếu phát sinh quan hệ lao động, bạn sẽ tham gia bảo hiểm xã hội với hình thức bảo hiểm xã hội bắt buộc. Thời điểm tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ tính từ thời điểm bạn tham gia quan hệ lao động; khi đó thời gian từ tháng 6 năm 2016 đến tháng 6 năm 2018 bạn không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội nên sẽ không có căn cứ để truy thu thời gian đóng bảo hiểm trong thời gian này theo quy định tại Điều 38 Quyết định 595/QĐ-BHXH:

“1. Các trường hợp truy thu

1.1. Truy thu do trốn đóng: Trường hợp đơn vị trốn đóng, đóng không đủ số người thuộc diện bắt buộc tham gia, đóng không đủ số tiền phải đóng theo quy định, chiếm dụng tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN (sau đây gọi là trốn đóng) do cơ quan BHXH kết luận thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT, BHTN, cơ quan thanh tra nhà nước có thẩm quyền kết luận từ ngày 01/01/2016 thì ngoài việc truy thu số tiền phải đóng theo quy định, còn phải truy thu số tiền lãi tính trên số tiền, thời gian trốn đóng và mức lãi suất chậm đóng như sau:

... 

1.2. Truy thu đối với người lao động sau khi chấm dứt HĐLĐ về nước truy đóng BHXH cho thời gian đi làm việc ở nước ngoài theo HĐLĐ chưa đóng: trường hợp sau 06 tháng kể từ ngày chấm dứt HĐLĐ về nước mới thực hiện truy đóng BHXH thì số tiền truy thu BHXH được tính bao gồm: số tiền phải đóng BHXH theo quy định và tiền lãi truy thu tính trên số tiền phải đóng.

1.3. Truy thu do điều chỉnh tăng tiền lương đã đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN cho người lao động: trường hợp sau 06 tháng kể từ ngày người có thẩm ký quyết định hoặc HĐLĐ (phụ lục HĐLĐ) nâng bậc lương, nâng ngạch lương, điều chỉnh tăng tiền lương, phụ cấp tháng đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN cho người lao động mới thực hiện truy đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN thì số tiền truy thu BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN được tính bao gồm: số tiền phải đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN theo quy định và tiền lãi truy thu tính trên số tiền phải đóng.

1.4. Các trường hợp khác theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.”

Nếu bạn không tham gia quan hệ lao động, bạn có thể lựa chọn hình thức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo quy định tại Điều 9, Điều 10 Nghị định 134/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội tự nguyện:

“Điều 9. Phương thức đóng

Phương thức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo Khoản 2 Điều 87 của Luật Bảo hiểm xã hội được quy định như sau:

1. Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được chọn một trong các phương thức đóng sau đây để đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất:

a) Đóng hằng tháng;

b) Đóng 03 tháng một lần;

c) Đóng 06 tháng một lần;

d) Đóng 12 tháng một lần;

đ) Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần;

e) Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia bảo hiểm xã hội đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.

...”

“Điều 10. Mức đóng

Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo Khoản 1 Điều 87 của Luật Bảo hiểm xã hội và theo phương thức đóng tại Khoản 1 Điều 9 Nghị định này được quy định như sau:

1. Mức đóng hằng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện lựa chọn.

Mức thu nhập tháng do người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện lựa chọn thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định của Thủ tướng Chính phủ và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng.

2. Mức đóng 03 tháng hoặc 06 tháng hoặc 12 tháng một lần được xác định bằng mức đóng hàng tháng theo quy định tại Khoản 1 Điều này nhân với 3 đối với phương thức đóng 03 tháng; nhân với 6 đối với phương thức đóng 06 tháng; nhân với 12 đối với phương thức đóng 12 tháng một lần.

3. Mức đóng một lần cho nhiều năm về sau theo quy định tại Điểm đ Khoản 1 Điều 9 Nghị định này được tính bằng tổng mức đóng của các tháng đóng trước, chiết khấu theo lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân tháng do Bảo hiểm xã hội Việt Nam công bố của năm trước liền kề với năm đóng.

...”

Tuy nhiên, bạn cần lưu ý đối với bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ có hai chế độ là hưu trí và tử tuất. Do đó, nếu tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bạn sẽ không được hưởng các chế độ như ốm đau, thai sản... Đồng thời, khi tham gia chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện, bạn cũng không thể đóng bảo hiểm xã hội cho thời gian từ tháng 6 năm 2016 đến tháng 6 năm 2018.

Trường hợp nếu bạn đi làm công ty lại thì thời điểm đóng bảo hiểm xã hội của bạn sẽ tính từ thời điểm công ty kê khai và đóng bảo hiểm xã hội cho bạn. Và thời điểm bạn đã chấm dứt quan hệ lao động từ tháng 6 năm 2016 đến tháng 6 năm 2018 bạn không kê khai đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, cũng không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc nên không có căn cứ để truy thu lại bảo hiểm xã hội cho thời điểm này như đã phân tích ở trên.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.