Cho con đất bằng miệng trước năm 1993 có được pháp luật công nhận?

Nhưng trong khi đó, vào năm 1984 các chị em tôi và anh trai tôi vẫn sống cùng trong 1 căn nhà cấp 4, các chị em tôi chưa đi lấy chồng và chúng tôi cũng không được nghe bố tôi nói chia đất cho anh trai tôi. Như vậy xin hỏi luật sư việc anh trai tôi được bố chia đất có được pháp luật công nhận không? Hiện tại anh trai tôi đã xây ngôi nhà 2 tầng trên đó. Mong luật sư bớt chút thời gian xem xét giúp gia đình tôi. Xin cám ơn luật sư.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì 1/2 thửa đất bố bạn đã cho anh trai bạn từ những năm 1984 nhưng việc tặng cho này chỉ bằng miệng và không có giấy tờ gì thể hiện nhưng đã được nhiều người trong gia đình và những người hàng xóm làm chứng và xác nhận bằng văn bản. Do đó, có thể thấy ở đây tồn tại một hợp đồng bằng miệng về việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất (tặng cho đất bằng miệng). Trong trường hợp này, khi đã xác định có việc tặng cho chuyển nhượng quyền sử dụng đất diễn ra (có văn bản xác nhận của những người hàng xóm làm chứng) thì theo quy định tại tiểu mục 2.2 Mục 2 Phần II của Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10/8/2004 của Hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tối cao thì:

"2.2. Việc giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất được xác lập từ ngày 01/7/1980 (ngày Chính phủ ban hành Quyết định số 201/CP) đến trước ngày 15/10/1993 (ngày Luật Đất đai năm 1993 có hiệu lực)

Pháp luật thời kỳ này nghiêm cấm việc mua, bán phát canh thu tô chuyển nhượng đất đai dưới mọi hình thức; do đó, khi có tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, Toà án giải quyết như sau:

a) Về nguyên tắc chung hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đai được xác lập trong thời điểm từ ngày 01/7/1980 đến trước ngày 15/10/1993 là hợp đồng trái pháp luật; do đó, nếu có tranh chấp mà hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất chưa được thực hiện thì Toà án huỷ hợp đồng vì hợp đồng bị vô hiệu. Việc giải quyết hậu quả của hợp đồng vô hiệu được thực hiện theo hướng dẫn tại tiểu mục 2.3 mục 2 này.

b) Nếu hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã được thực hiện thì Toà án công nhận hợp đồng trong các trường hợp sau đây:

b.1. Bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã được Uỷ ban nhân dân cấp có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai;

b.2. Trường hợp đất chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã hoàn tất thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Uỷ ban nhân dân có thẩm quyền, Uỷ ban nhân dân đã cho phép việc chuyển nhượng;

b.3. Bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã xây nhà ở, công trình kiến trúc, trồng cây lâu năm, đầu tư sản xuất, kinh doanh không vi phạm qui định về quy hoạch và bên chuyển nhượng cũng không phản đối khi bên nhận chuyển quyền sử dụng đất xây nhà ở, công trình kiến trúc, trồng cây lâu năm, đầu tư sản xuất, kinh doanh trên đất đó.

Với quy định nêu trên thì mặc dù việc bố bạn cho anh trai bạn đất bằng miệng, không lập thành văn bản nhưng có rất nhiều người làm chứng xác nhận việc tặng cho này. Từ đó đến nay, anh trai bạn cũng đã sử dụng đất ổn định, đã xây nhà ở...do đó quyền sử dụng đất của anh trai bạn là hợp pháp và được tòa án công nhận.

Hơn nữa, nếu như anh trai bạn đã sử dụng phần đất đó được khoảng 30 năm (từ năm 1984) thì căn cứ theo Điều 247 Bộ luật dân sự năm 2005 về việc xác lập quyền sở hữu thì:

"1. Người chiếm hữu, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình, liên tục, công khai trong thời hạn mười năm đối với động sản, ba mươi năm đối với bất động sản thì trở thành chủ sở hữu tài sản đó, kể từ thời điểm bắt đầu chiếm hữu, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.

2. Người chiếm hữu tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước không có căn cứ pháp luật thì dù ngay tình, liên tục, công khai, dù thời gian chiếm hữu là bao lâu cũng không thể trở thành chủ sở hữu tài sản đó’’.

Như vậy, anh trai bạn đã ở liên tục, ngay tình, công khai đã 30 năm và xây nhà, sinh sống ổn định trên phần đất đó nên có thể đã xác lập quyền sở hữu quyền sử dụng đất đó.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Cho con đất bằng miệng trước năm 1993 có được pháp luật công nhận?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp.

Trân trọng!

P. Luật sư tư vấn - Công ty Luật Minh Gia