Chia di sản thừa kế theo pháp luật và điều kiện thu hồi giấy chứng nhận QSDĐ đã cấp?

Tại thời điểm đó người Bác thứ 3 (anh ruột ba tôi) đã gửi đơn thưa mẹ con tôi là chiếm toàn bộ đất đai của cha mẹ (là ông bà Nội tôi, ông Nội tôi đã hy sinh từ năm 1950). Bác thứ 2 thì tranh chấp quyền sử dụng đất của ba và còn rầy bác ấy nhưng bác ấy vẫn thưa ra Tòa. Ba vừa mất nỗi đau chưa nguôi mà bác tôi làm thế (ba tôi mất không để lại di chúc), tôi có nói bác cứ ở đến 100 tuổi và lo cho bác ấy nhưng bác vẫn không đồng ý. Bà nội tôi nay 94 tuổi dù không còn minh mẫn như xưa nhưng bà vẫn nói không cho bác ấy (vì Bác ấy không tin được) mà bảo mẹ tôi chăm sóc bà đến bà mất thì lo vườn và cúng giổ cho bà và ông bà và cả ba tôi nữa.

 Tôi xin hỏi nếu ra tòa thì bác tôi sẽ được chia phần là bao nhiêu? Bác tôi giờ thưa Sở địa chính tỉnh là Quyền sử dụng đất ba tôi không hợp pháp và không có sự đồng ý của bác và Bà nội tôi tuổi đó đã lớn tuổi. Xin được công ty tư vấn giúp cho hai mẹ con tôi. Tôi xin chân thành cám ơn!

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn tới công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì ông nội mất năm 1950, không có di chúc để lại. Do đó, toàn bộ di sản thuộc quyền sở hữu của ông nội sẽ được chia theo pháp luật cho những người thừa kế hợp pháp (bao gồm: bà nội, các bác và bố bạn..). Cụ thể, Điều 676 Bộ luật dân sự năm 2005:

Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

Tuy nhiên, từ thời điểm ông mất (năm 1950) các đồng thừa kế không xảy ra tranh chấp yêu cầu phân chia di sản thừa kế. Đến 2016, khi bố bạn mất đi mới yêu cầu phân chia thì không còn thời hiệu khởi kiện nữa vì đã hết thời hiệu khởi kiện về thừa kế. Do đó, hiện nay  các bác có làm khởi kiện thì cũng sẽ không được giải quyết phân chia nữa. Nên người nào đang trực tiếp quản lý, sử dụng đất đó từ thời điểm đó đến nay thì tiếp tục được quyền sử dụng quản lý. Cụ thể:

Điều 645. Thời hiệu khởi kiện về thừa kế

Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là ba năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

- Thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được cấp. 

Theo quy định của Luật đất đai năm 2013. Cụ thể:

Điều 106. Đính chính, thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp

2. Nhà nước thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp trong các trường hợp sau đây:

a) Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất trên Giấy chứng nhận đã cấp;

b) Cấp đổi Giấy chứng nhận đã cấp;

c) Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;

d) Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai, trừ trường hợp người được cấp Giấy chứng nhận đó đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai.

3. Việc thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp đối với trường hợp quy định tại điểm d khoản 2 Điều này do cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất quy định tại Điều 105 của Luật này quyết định sau khi đã có kết luận của cơ quan  thanh tra cùng cấp, văn bản có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp đất đai.

Như vậy, đối chiếu quy định trên với trường hợp thực tế của gia đình thì do quyền sử dụng đất thuộc tài sản chung của hai ông, bà. Nên trong trường hợp ông mất đi thì một nửa giá trị di sản của ông nằm trong khối tài sản chung sẽ chia theo pháp luật; bà chỉ có quyền cho tặng quyền sử dụng đất nằm trong khối tài sản thuộc quyền sở hữu của mình.

Do đó, việc bà bạn tự ý tặng cho toàn bộ quyền sử dụng đất thuộc tài sản chung của ông bà để tặng sang tên cho bố bạn là không đúng với quy định pháp luật. Do đó, đơn tố cáo của bác bạn là hoàn toàn có cơ sở. Nên trong trường nếu phát sinh tranh chấp và có đơn gửi Tòa thì quyền sử dụng đất mà gia đình bạn đã được cấp năm 2008 có thể sẽ thu hồi theo điểm d, khoản 2 Điều 106 Luật này. Tuy nhiên, trường hợp có thu hồi giấy chứng nhận nhưng gia đình bạn vẫn là người trực tiếp quản lý, sử dụng thì vẫn được quyền sử dụng tiếp chứ bác cũng không thể căn cứ vào việc giấy đã được thu hồi để chia lại thừa kế được (đã hết thời hiệu khởi kiện về thừa kế).

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Chia di sản thừa kế theo pháp luật và điều kiện thu hồi giấy chứng nhận QSDĐ đã cấp?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng!

CV P.Gái - công ty Luật Minh Gia.