Buộc người lao động - cán bộ công chức thôi việc trái luật phạm tội gì?

Tội buộc công chức, viên chức thôi việc hoặc sa thải người lao động trái pháp luật được quy định cụ thể tại Điều 162 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) như sau:

“1. Người nào vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác mà thực hiện một trong các hành vi sau đây gây hậu quả nghiêm trọng, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

a) Ra quyết định buộc thôi việc trái pháp luật đối với công chức, viên chức;

b) Sa thải trái pháp luật đối với người lao động;

c) Cưỡng ép, đe dọa buộc công chức, viên chức, người lao động phải thôi việc.

…”

* Dấu hiệu pháp lý

- Khách thể: Tội phạm này xâm phạm vào quyền được lao động của công dân. Nhà nước đã quy định những điều kiện bảo đảm cho người lao động có việc làm ổn định, không bị sa thải vô cớ, trừ trường hợp đã vi phạm kỷ luật lao động một cách nghiêm trọng đến mức bị sa thải.

- Khách quan: Thể hiện ở hành vi buộc người lao động, cán bộ, công chức thôi việc trái pháp luật. Hành vi buộc người lao động, cán bộ, công chức thôi việc trái pháp luật là hành vi cưỡng bức người đang làm việc trong cơ quan, tổ chức thuộc các đối tượng nêu trên phải thôi việc trái với quy định của pháp luật như không đúng thẩm quyền, không có lý do chính đáng, không thông qua hội đồng kỷ luật của cơ quan nhà nước…

- Chủ quan: Lỗi cố ý trực tiếp.

Động cơ phạm tội là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm này, có thể là vụ lợi hoặc động cơ cá nhân.

Động cơ vụ lợi như nhận tiền để tìm cách cho người nay thôi việc cho người khác vào, hoặc cho người khác vào với tiền công rẻ hơn. Động cơ cá nhân như trả thù, thành kiến các nhân, để vừa lòng cấp trên…

- Chủ thể: Được thực hiện bởi những người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, xí nghiệp nhà nước hoặc trong các đơn vị sử dụng lao động.

* Hình phạt

Với các hành vi quy định tại Khoản 1 Điều 162 thì mức hình phạt có thể là bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.

Với hành vi vi phạm thuộc khoản 2 thì thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 03 năm.