Vợ muốn ly hôn, chồng giấu địa chỉ thì Tòa án giải quyết thế nào?

1. Luật sư tư vấn về vấn đề ly hôn

Khi tình trạng hôn nhân không thể cứu vãn, đời sống gia đình không hạnh phúc thì việc ly hôn là vấn đề tất yếu. Bộ luật Tố tụng dân sự quy định rất rõ về trình tự, thủ tục khi tiến hành việc ly hôn. Theo đó, ly hôn có hai trường hợp là đơn phương ly hôn và thuận tình ly hôn. Giữa hai trường hợp này sẽ có sự khác nhau về quy định Tòa án có thẩm quyền thụ lý, về thời gian xử lý và về giấy tờ có trong hồ sơ. Trường hợp đơn phương ly hôn, thời gian xử lý thường diễn ra lâu hơn và quá trình chuẩn bị xét xử, thu thập chứng cứ cũng kéo dài hơn.

Mặc dù vây, nhiều người khi đơn phương ly hôn chưa nắm rõ được về điều kiện thụ lý, về việc tạm đình chỉ, đình chỉ quá trình giải quyết đơn phương ly hôn. Nếu bạn hoặc người thân gặp phải vấn đề trên mà chưa tìm được hướng giải quyết, hãy liên hệ để chúng tôi hỗ trợ giải đáp và hướng dẫn bạn phương hướng thực hiện.

2. Trình tự, thủ tục tiến hành ly hôn đơn phương trong trường hợp không xác định được địa chỉ của chồng

CÂU HỎI TƯ VẤN: Chào luật sư: gia đình của tôi có hộ khẩu và sống tại h, nhưng em gái tôi trước đây lấy chồng và sống ở tỉnh khác, và có 1 đứa con năm nay chuẩn bị học lơp 5, vì một lý do nào đó em gái tôi dẫn con gái về nhà ngoại lúc cháu khoảng 2 tuổi, từ đó đến giờ chưa bao giờ liên lạc với chồng, nhưng thông qua hàng xóm em gái tôi biết chồng đang sống ở Sài Gòn nhưng không có địa chỉ cụ thể, năm 2018 em gái tôi có làm đơn ly hôn đơn phương tại toà án Quãng Ngãi, tại toà án họ hướng dẫn em gái tôi làm giấy báo chồng mất tích, em gái tôi đã làm và có xác nhận của ba bên chồng và công an ở Quảng Ngãi xác nhận, và em gái tôi nôp phí hết 5 triệu. Nhưng cuối năm 2018 toà án gọi vào trả lại đơn của em gái tôi với lý do chồng chưa mất tich, nhưng toà án và gia đình bên chồng không cung cấp được địa chỉ của chông em gái tôi được, chỉ cho sdt của chồng, lần đầu gọi được, nhưng lần thứ 2 và những lần sau đó không gọi đươc do thuê bao không liên lạc được. Vậy xin hỏi luật sư? Em gái tôi muốn ly hôn đơn phương thì làm giấy tờ như thế nào, đặc biệt làm thế nào để biết được địa chỉ của chồng, nếu toà gia đình nhà chồng hoặc tòa án cố tình che dấu thì phải làm thế nào thưa luật sư.

TRẢ LỜI: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi tư vấn tới công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi xin tư vấn như sau:

Căn cứ theo Khoản 1 điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định về thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án theo lãnh thổ như sau:

“1. Thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án theo lãnh thổ được xác định như sau:

a) Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các Điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật này;

b) Các đương sự có quyền tự thỏa thuận với nhau bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cá nhân hoặc nơi có trụ sở của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cơ quan, tổ chức giải quyết những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật này;

c) Đối tượng tranh chấp là bất động sản thì chỉ Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết.”

Như vậy, về mặt nguyên tắc, Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc sẽ có thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự, tuy nhiên nếu nguyên đơn và bị đơn có thể thỏa thuận bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi cứ trú, làm việc của nguyên đơn giải quyết.

Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 12 Luật cư trú năm 2006, sửa đổi bổ sung 2013 quy định:

“1. Nơi cư trú của công dân là chỗ ở hợp pháp mà người đó thường xuyên sinh sống. Nơi cư trú của công dân là nơi thường trú hoặc nơi tạm trú.

Chỗ ở hợp pháp là nhà ở, phương tiện hoặc nhà khác mà công dân sử dụng để cư trú. Chỗ ở hợp pháp có thể thuộc quyền sở hữu của công dân hoặc được cơ quan, tổ chức, cá nhân cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ theo quy định của pháp luật.

Nơi thường trú là nơi công dân sinh sống thường xuyên, ổn định, không có thời hạn tại một chỗ ở nhất định và đã đăng ký thường trú.

Nơi tạm trú là nơi công dân sinh sống ngoài nơi đăng ký thường trú và đã đăng ký tạm trú.”

Ngoài ra, theo khoản 4 Điều 4 và khoản 1 Điều 23 Luật Cư trú thì mọi thay đổi về cư trú phải được đăng ký; mỗi người chỉ được đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú tại một nơi… Người đã đăng ký thường trú mà thay đổi chỗ ở hợp pháp thì trong thời hạn 24 tháng, kể từ ngày chuyển đến chỗ ở hợp pháp mới, có trách nhiệm làm thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú.

Do đó có căn cứ để xác định chị Th. vẫn chưa thay đổi nơi cư trú. Nếu chị Th. thay đổi nơi cư trú nhưng không thông báo địa chỉ nơi cư trú mới thì được coi là cố tình giấu địa chỉ. Do vậy tòa án sơ thẩm phải tiếp tục giải quyết vụ án theo thủ tục chung theo quy định tại điểm e Khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự quy định về việc trả lại đơn khởi kiện như sau:

“e) Người khởi kiện không sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện theo yêu cầu của Thẩm phán quy định tại khoản 2 Điều 193 của Bộ luật này.

Trường hợp trong đơn khởi kiện, người khởi kiện đã ghi đầy đủ và đúng địa chỉ nơi cư trú của người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nhưng họ không có nơi cư trú ổn định, thường xuyên thay đổi nơi cư trú, trụ sở mà không thông báo địa chỉ mới cho cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về cư trú làm cho người khởi kiện không biết được nhằm mục đích che giấu địa chỉ, trốn tránh nghĩa vụ đối với người khởi kiện thì Thẩm phán không trả lại đơn khởi kiện mà xác định người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cố tình giấu địa chỉ và tiến hành thụ lý, giải quyết theo thủ tục chung.

Trường hợp trong đơn khởi kiện, người khởi kiện không ghi đầy đủ, cụ thể hoặc ghi không đúng tên, địa chỉ của người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan mà không sửa chữa, bổ sung theo yêu cầu của Thẩm phán thì Thẩm phán trả lại đơn khởi kiện;”

Trong trường hợp này, có căn cứ cho rằng người chồng cố tình giấu địa chỉ nhằm trốn tránh nghĩa vụ đối với nguyên đơn thì Tòa án không được trả lại đơn khởi kiện và vẫn phải thụ lý vụ án và giải quyết theo thủ tục chung.