Tư vấn về yêu cầu phân chia di sản thừa kế và thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế.

Năm 2004 thì bà tôi mất, gia đình tôi không có tranh chấp gì về đất đai. Tuy nhiên, giờ nếu mẹ tôi muốn bán mảnh đất đang ở thì các bác tôi lại không muốn cho bán. Tôi muốn hỏi nếu mảnh đất đó có tranh chấp thì có phải chia lại theo Luật thừa kế là chia đều cho 8 người con không? Và mẹ tôi có quyền bán mảnh đất đang ở không?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi tư vấn đến công ty Luật Minh Gia. Chúng tôi xin tư vấn cho bạn như sau:

Nếu mảnh đất này là tài sản riêng của bà bạn (được hình thành trước thời kì hôn nhân chưa sát nhập vào tài sản chung của vợ chồng, được tặng cho riêng .v.v.. thì bà bạn có toàn quyền quyết định đối với mảnh đất này. Trước khi bà bạn mất đã làm thủ tục sang tên quyền sở hữu gắn liền với quyền sử dụng đất sang cho mẹ bạn và sang tên đất ruộng cho các bác, các cô… Như vậy, trong trường hợp này mẹ bạn là chủ sở hữu quyền sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất hợp pháp. Tuy nhiên, nếu mảnh đất trên là tài sản chung của của ông bà bạn thì khi ông bạn mất mà không để lại di chúc thì phần đất trên sẽ được chia làm đôi: ông = bà = ½ mảnh đất. ½ mảnh đất thuộc quyền sử dụng của ông sẽ được xác định là di sản thừa kế do ông bạn để lại. Do ông bạn mất mà không để lại di chúc do đó di sản thừa kế sẽ được chia theo pháp luật. 

Căn cứ theo Điều 651 bộ luật dân sự năm 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luật:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”
 

Như vậy, những người ở hàng thừa kế thứ nhất bao gồm bà bạn và 8 người con sẽ được hưởng di sản thừa kế do ông bà bạn để lại. Mỗi người sẽ được hưởng một phần bằng nhau trong di sản thừa kế, các bên có thể thỏa thuận hoặc khởi kiện yêu cầu chia di sản thừa kế. Diện tích đất mà bà bạn được hưởng trong mảnh đất trên là: ½ + 1/18. Bà sẽ có quyền định đoạt: mua bán, chuyển nhượng, tặng cho, … đối với phần diện tích mà bà sở hữu, sử dụng. Tám người con sẽ được hưởng 1/18 di sản thừa kế do ông bạn để lại.

Căn cứ theo Điều 623 bộ luật dân sự 2015 quy định về thời hiệu thừa kế:

“1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó…”

Như vậy, thời hiệu yêu cầu chi di sản thừa kế đối với quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất là 30 năm. Ông bạn mất từ năm 1988 đến nay được 29 năm do đó vẫn còn thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế. Do đó, những người ở hàng thừa kế thứ nhất bao gồm 8 người con có quyền khởi kiện yêu cầu chi di sản thừa kế do ông để lại. Nếu hết thời hiệu khởi kiện là 30 năm mà các bác không có yêu cầu khởi kiện phân chia di sản thừa kế thì mảnh đất trên sẽ thuộc quyền sử dụng của mẹ bạn, mẹ bạn sẽ có quyền mua bán, chuyển nhượng, tặng cho ...

Do đó, hiện tại thì mẹ bạn sẽ không thể chuyển nhượng mảnh đất vì đất đang có tranh chấp và nếu các bác có yêu cầu khởi kiện thì Tòa án sẽ phân chia phần di sản thừa kế do ông để lại. Trong trường hợp này, mẹ bạn chỉ được hưởng phần đất do bà bạn tặng cho và phần đất được hưởng từ di sản thừa kế do ông để lại. 

Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về vấn đề bạn quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến Tổng đài luật sư tư vấn luật trực tuyến - 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời

Trân trọng!

Cv: Vũ Nga - Công ty Luật Minh Gia.