Luật sư Việt Dũng

Tranh chấp về chia di sản thừa kế

Bố tôi mất tháng 6/1997. Tháng 11/1988 UBND huyện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ghi tên bố tôi mà không có tên mẹ tôi. Từ khi đó đến nay UBND xã hàng năm vẫn thông báo cho mẹ tôi nộp thuế đất và mẹ tôi vẫn nộp đầy đủ.

 

Năm 2013 mẹ tôi có làm đơn đề nghị UBND xã chuyển tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ tên bố tôi sang cho mẹ tôi nhưng UBND xã trả lời không có thẩm quyền, tôi đã mang đến phòng tài nguyên và môi trường huyện đơn đề nghị của mẹ tôi thì được yêu cầu phải có biên bản họp thống nhất của gia đình. Mẹ tôi đã cho họp gia đình nhưng có 5 người con đồng ý và 3 người con không đồng ý (vì 3 người này là con riêng của bố vì vợ trước đã chết trước khi lấy mẹ tôi). Vậy bố tôi chết 20 năm rồi mà mẹ tôi không có quyền lợi hợp pháp. Rất mong được luật gia tư vấn hướng dẫn. xin cám ơn.

 

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

 

Theo quy định của pháp luật hiện hành, trong trường hợp tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng thì giấy chứng nhận quyền sở hữu, giấy chứng nhận quyền sử dụng phải ghi tên cả hai vợ chồng, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác (Khoản 1 Điều 34 Luật Hôn nhân và gia đình 2014). Khoản 4 Điều 98 Luật Đất đai 2013 cũng có quy định tương tự:

 

“Trường hợp quyền sử dụng đất hoặc quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là tài sản chung của vợ và chồng thì phải ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng vào Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, trừ trường hợp vợ và chồng có thỏa thuận ghi tên một người”.

 

Thông tin bạn đưa ra là khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì chỉ có tên bố bạn mà không có tên mẹ bạn. Nếu trong trường hợp không có căn cứ chứng minh đó là tài sản riêng của bố bạn hoặc bố mẹ bạn phải có văn bản thỏa thuận xác nhận đó là tài sản riêng của bố bạn thì như vậy, mảnh đất đó mới là tài sản riêng của bố bạn.

 

Còn nếu không có căn cứ chứng minh hoặc không có văn bản thỏa thuận thì mảnh đất là tài sản chung của bố mẹ bạn. Khi bố bạn mất thì quyền sử dụng một nửa mảnh đất sẽ là tài sản riêng của mẹ bạn và quyền sử dụng một nửa còn lại sẽ là di sản bố bạn để lại. Do là tài sản chung của bố mẹ bạn nên khi bố bạn mất mà không để lại di chúc thì di sản thừa kế sẽ được chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định của điều 676 Bộ luật dân sự 2005:

 

"Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật

 

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

 

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

..........".

 

Vì yêu cầu của Phòng Tài nguyên môi trường là phù hợp theo quy định của pháp luật nên nếu như không thể thỏa thuận được với những người con còn lại thì mẹ bạn có thể gửi đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có mảnh đất để được giải quyết.

 

Theo tiểu mục 2.4 mục 2 Phần I Nghị quyết hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình của hội đồng thẩm phán toà án nhân dân tối cao:

 

“2.4. Không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế

 

a. Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:

 

a.1. Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thoả thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.

 

a.2. Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thảo thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.

 

a.3. Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.

 

b. Trường hợp người chết để lại di sản cho các thừa kế nhưng các thừa kế không trực tiếp quản lý, sử dụng mà di sản đó đang do người khác chiếm hữu bất hợp pháp hoặc thuê, mượn, quản lý theo uỷ quyền... thì các thừa kế có quyền khởi kiện người khác đó để đòi lại di sản”.

 

Theo thông tin bạn đưa ra thì bố bạn đã mất được gần 20 năm, không để lại di chúc và sau khi kết thúc thời hạn mười năm kể từ thời điểm bố bạn mất các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do bố bạn để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế.

 

Đồng thời, các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.

 

Sau khi di sản đã được chia thì mẹ bạn có quyền yêu cầu những người thừa kế mà được hưởng phần di sản phải hoàn trả lại số tiền thuế mà mẹ bạn đã trả trước đó.

 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Tranh chấp về chia di sản thừa kế. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

 

Trân trọng

CV Trung Thị Quỳnh Anh – Công ty Luật Minh Gia 

Liên hệ để được hỗ trợ nhanh nhất

Liên hệ tư vấn
Chat zalo