Tội cho vay lãi nặng theo quy định luật hình sự

1. Cấu thành tội phạm tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự

a) Cơ sở pháp lí

Điều 201 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017:

1. Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

2. Phạm tội thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.''

b) Cấu thành tội phạm

Chủ thể: người có NLTNHS, đạt độ tuổi luật định

Lỗi: cố ý

Động cơ, mục đích: thu lợi từ khoản tiền lãi

Hành vi cho vay lãi nặng: Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Như vậy, theo quy định trên thì có thể hiểu nếu lãi suất cho vay vượt quá lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì cấu thành tội phạm.

c) Hình phạt

Khung cơ bản: phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm (khoản 1)

Khung tăng nặng: Bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. (khoản 2)

Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm

Quy định pháp luật về tội cho vay nặng lãi

2. Cho vay lãi suất cao và cho vay nặng lãi quy định thế nào?

Câu hỏi:

Thưa luật Minh Gia. Tôi có đứa em vì nó quá non nớt nên nó vay nợ xã hội đen với cách tính là 1.000.000 VND thì phải trả lãi 15.000 VND, nếu 10 ngày không trả lãi thì nó sẽ lấy tiền lời cộng vào tiền gốc để trả và giờ số tiền để trả ( em tôi vay có 17 triệu thôi nhưng mà giờ số tiền phải trả sau 2 tháng đã lên gần 40 triệu và nó đã vượt quá khả năng chi trả của gia đình). Vậy thì tôi có thể làm đơn khởi kiện bên phía cho vay là cho vay nặng lãi được không? Rất mong sự tư vấn của Luật Minh Gia. Xin chân thành cảm ơn.

Trả lời tư vấn:

Cảm ơn anh/chị đã tin tưởng và gửi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, Đối với yêu cầu hỗ trợ của anh/chị chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ Điều 468 Bộ luật dân sự 2015 về Lãi suất:

"1. Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.

Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.

2. Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này tại thời điểm trả nợ".

Như vậy, lãi suất tối đa mà pháp luật cho phép các bên thỏa thuận là 20%/năm. Theo thông tin bạn cung cấp thì cháu bạn vay 17 triệu, với lãi suất là 15.000/triệu/ngày, tức lãi suất cho vay là: 15.000 x 30 (ngày) ; 1.000.000 = 45%/tháng

Bạn và phía bên cho vay thỏa thuận lãi suất 45%/tháng tức 540%/năm đã vượt quá 100%/năm. Trường hợp này, căn cứ về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự theo quy định của Bộ luật hình sự, tại Điều 201 có quy định như sau:

“Xem trích dẫn phần cơ sở pháp lý''

Như vậy, trường hợp lãi suất cho vay cao hơn mức lãi suất cao nhất mà pháp luật quy định từ 100% trở lên và thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng trở lên thì gia đình có thể trình báo công an để yêu cầu giải quyết, người cho vay có thể bị truy cứu TNHS về Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.

Trong trường hợp cháu bạn không trả được nợ và phía bên cho vay khởi kiện ra tòa án thì pháp luật chỉ bảo vệ quyền lợi của bên cho vay trong phạm vi lãi suất mà pháp luật cho phép. Phần vượt quá lãi suất sẽ không được pháp luật bảo vệ.