Tặng cho quyền sử dụng đất cho con, cho người chưa thành niên theo quy định của pháp luật?

Nội dung tư vấn: Xin chào! Tôi muốn xin luật sư tư vấn những vấn đề sau: Thứ nhất, tài sản đất do bố mẹ chồng để lại sổ đỏ đứng tên chồng thì sau khi ly hôn vợ có được chia tài sản đất đó không? Thứ hai: Bố tôi có 1 con trai và 1 con gái. Vậy cho tôi hỏi trong trường hợp tài sản đất hiện tại đứng tên bố tôi nhưng sau khi ông mất đi mà cũng không di chúc lại cho con trai hoặc con gái nếu lúc đó có tranh chấp xảy ra thì ai là người thừa kế tài sản đất đó. Thứ ba: Nếu ông nội muốn tặng tài sản đất cho cháu trai nhưng cháu hiện tại mới được 1 tuổi thì thủ tục sang nhượng đất đai sẽ như thế nào và bố mẹ cháu có phải đứng ra là người bảo hộ cho cháu không? Và trường hợp sau này nếu cháu có thêm em trai nữa mà khi đó ông nội mất đi rồi thì lúc đó bố mẹ có được quyền chia đôi tài sản đất đó cho 2 anh em không? Tôi xin cám ơn.

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, về tặng cho quyền sử dụng đất. Cần xác định bố mẹ chồng tặng cho quyền sử dụng đất là tặng cho riêng cho chồng hay tặng cho cả hai vợ chồng. Theo quy định tại Điều 43 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 thì:

"Điều 43. Tài sản riêng của vợ, chồng

1. Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại các điều 38, 39 và 40 của Luật này; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng.

2. Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của vợ, chồng cũng là tài sản riêng của vợ, chồng. Hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 33 và khoản 1 Điều 40 của Luật này."

Theo đó, nếu bố mẹ chồng tặng riêng quyền sử dụng đất cho chồng, đứng tên chồng thì đây là tài sản được cho tặng riêng trong thời kỳ hôn nhân và là tài sản riêng của chồng, khi vợ chồng ly hôn thì phần tài sản này sẽ không được chia. Còn nếu bố mẹ chồng tặng quyền sử dụng đất này cho vợ chồng thì đây là tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân và khi vợ chồng ly hôn thì phần tài sản này sẽ được chia (trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác).

Thứ hai, khi bố bạn mất mà không để lại di chúc thì di sản của bố bạn sẽ được chia theo pháp luật. Theo đó, những người được thừa kế di sản của bố bạn được quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 như sau:

"Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

...

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."

Theo đó, nếu bố bạn chết thì di sản của bố bạn sẽ được chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất bao gồm vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi. Như vậy thì cả con trai và con gái sẽ được hưởng như nhau phần di sản của bố. Nếu như có tranh chấp xảy ra, sẽ giải quyết tranh chấp thừa kế tại Tòa án.

Thứ ba, nếu bố bạn muốn tặng tài sản đất cho cháu trai nhưng cháu hiện tại mới được 1 tuổi thì  khi lập Hợp đồng tặng cho, cháu không thể tự mình ký hợp đồng và làm thủ tục theo quy định để nhận tặng cho tài sản được. Các thủ tục này phải được thực hiện qua người đại diện của hai cháu. Theo Điều 136 Khoản 1 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì người đại điện theo pháp luật của con chưa thành niên là cha, mẹ. Cụ thể:

"Điều 136. Đại diện theo pháp luật của cá nhân

1. Cha, mẹ đối với con chưa thành niên.

2. Người giám hộ đối với người được giám hộ. Người giám hộ của người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi là người đại diện theo pháp luật nếu được Tòa án chỉ định.

3. Người do Tòa án chỉ định trong trường hợp không xác định được người đại diện quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này.

4. Người do Tòa án chỉ định đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự."

Cha, mẹ với tư cách là người đại diện theo pháp luật cho con chưa thành niên có quyền xác lập, thực hiện mọi giao dịch dân sự vì lợi ích của con, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Khi ký hợp đồng tặng cho, chủ thể giao kết hợp đồng tặng cho sẽ gồm bên tặng cho ông nội, bên nhận tặng cho là cháu, nhưng bố mẹ của cháu sẽ là người đại diện để lập và ký hợp đồng (với tư cách là người đại diện theo pháp luật của cháu). Tài sản được tặng cho lúc này sẽ trở thành tài sản riêng của con. Tài sản riêng của con sẽ do cha mẹ quản lý theo quy định tại Khoản 2 Điều 76 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. Cha mẹ có quyền định đoạt tài sản đó vì lợi ích của con, nếu con từ đủ 09 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con theo quy định tại Điều 77 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng !

CV tư vấn: Nguyễn Hoa - Luật Minh Gia