Tài sản chung và nợ chung của vợ chồng được giải quyết như thế nào khi ly hôn?

Thưa luật sư! Vợ chồng tôi năm 2014 được cha mẹ vợ cho mảnh đất trên vườn cha mẹ vợ. Nhưng hiện nay vợ chồng cũng chưa làm sổ đỏ. Bản thân tôi và vợ tôi đích thân đến ngân hàng ký và vay 150 triệu để làm nhà. Hàng tháng tôi trích tiền lương trả gốc và lãi. Đến cuối năm 2016 vợ chồng tôi tiếp tục ký vay ngân hàng 200 triệu để trả nợ tiền mượn bà con làm nhà và trả nợ cho vợ tôi mượn ăn tiêu mà tôi không biết. Hàng tháng tôi cũng tự trích tiền lương của tôi trả cho ngân hàng. Hiện còn lại ngân hàng 150 triệu. Hiện giờ vợ chồng đang chờ quyết định ly hôn. Khi viết đơn nạp ở tòa thì nhà cửa tôi không kê khai vợ chồng tự thỏa thuận. Nợ chung ngân hàng tôi đứng tôi chịu trả 1 mình không yêu cầu tòa giải quyết. Nhưng trong khi chờ quyết định li hôn của Tòa thì gia đình bên vợ lên chém giữ ngôi nhà và vật chất. Đuổi tôi ra khỏi nhà không cho tôi ở. Vì vậy tôi có thể viết đơn đề nghị Tòa giải quyết về ngôi nhà chung và nợ chung được không?

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia. Với trường hợp của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ theo quy định tại Điều 33 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về tài sản chung của vợ chồng như sau:

Điều 33. Tài sản chung của vợ chồng

1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

…”.

Theo thông tin bạn cung cấp thì cha mẹ vợ bạn có cho hai vợ chồng một mảnh đất, trường hợp nếu việc tặng cho đất này không có hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất và chưa thực hiện các thủ tục sang tên quyền sử dụng đất thì việc tặng cho quyền sử dụng đất giữa bố mẹ và vợ chồng bạn chưa có hiệu lực về pháp luật. Do đó, quyền sử dụng đất vẫn thuộc quyền sử dụng hợp pháp của bố mẹ vợ.

Tuy nhiên, hai vợ chồng bạn đã xây dựng nhà trên phần đất đó thì giá trị căn nhà được xác định là tài sản chung của hai vợ chồng. Trường hợp, vợ chồng ly hôn có thể tự thỏa thuận để phân chia tài sản chung, nếu không thỏa thuận được có thể yêu cầu Tòa án giải quyết theo nguyên tắc quy định tại Điều 59 Luật hôn nhân và gia đình như sau:

Điều 59. Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn

1. Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định thì việc giải quyết tài sản do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này.

Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì việc giải quyết tài sản khi ly hôn được áp dụng theo thỏa thuận đó; nếu thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng quy định tương ứng tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này để giải quyết.

2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:

a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;

b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;

c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;

d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.

3. Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch.

4. Tài sản riêng của vợ, chồng thuộc quyền sở hữu của người đó, trừ trường hợp tài sản riêng đã nhập vào tài sản chung theo quy định của Luật này.

Trong trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn giữa tài sản riêng với tài sản chung mà vợ, chồng có yêu cầu về chia tài sản thì được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.

5. Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.

6. Tòa án nhân dân tối cao chủ trì phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Bộ Tư pháp hướng dẫn Điều này.

Bên cạnh đó, Điều 37 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định nghĩa vụ chung về tài sản của vợ chồng như sau:

Điều 37. Nghĩa vụ chung về tài sản của vợ chồng

Vợ chồng có các nghĩa vụ chung về tài sản sau đây:

1. Nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch do vợ chồng cùng thỏa thuận xác lập, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại mà theo quy định của pháp luật vợ chồng cùng phải chịu trách nhiệm;

2. Nghĩa vụ do vợ hoặc chồng thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình;

3. Nghĩa vụ phát sinh từ việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung;

4. Nghĩa vụ phát sinh từ việc sử dụng tài sản riêng để duy trì, phát triển khối tài sản chung hoặc để tạo ra nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình;

5. Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do con gây ra mà theo quy định của Bộ luật dân sự thì cha mẹ phải bồi thường;

6. Nghĩa vụ khác theo quy định của các luật có liên quan.

Theo đó, các khoản tiền vay ngân hàng để xây dựng nhà, các khoản tiền vay để phục vụ nhu cầu của gia đình được xác định là nghĩa vụ chung của cả 2 vợ chồng bạn, do đó cả hai vợ chồng bạn đều phải có trách nhiệm chi trả đối với các khoản nợ trên.

Với trường hợp của bạn, trong quá trình giải quyết ly hôn thì vợ chồng bạn tự thỏa thuận về vấn đề tài sản. Tuy nhiên, trong khi chờ quyết định ly hôn của Tòa án thì gia đình bên vợ có hành vi chiếm giữ ngôi nhà và có hành vi đuổi bạn ra khỏi nhà. Do vậy, trong trường hợp này, bạn hoàn toàn có thể yêu cầu Tòa án giải quyết về việc phân chia tài sản chung và các khoản nợ chung của vợ chồng bạn.

Trân trọng!