Mẹ không cho thăm con, cha có quyền thăm nom con và xin thay đổi người trực tiếp nuôi con không?

Nội dung tư vấn: Dear Luật sư! Em xin hỏi về vấn đề hôn nhân của anh trai em ạ. Xin Luật sư tư vấn giúp em ạ.Anh và chị dâu em đã li hôn cách đây 3 năm, và có con chung tại thời điểm li hôn khi cháu được 2 tuổi. Vì chị dâu làm trong Viện Kiểm Sát nên mọi thủ tục li hôn là do chị làm ạ. Tại thời điểm li hôn mức lương của anh em chỉ được 6 triệu đồng/tháng, và chu cấp cho con là 3 triệu đồng/ tháng.Thời gian đầu anh vẫn chu cấp cho cháu , nhưng thời gian sau đó anh bị mất việc và phải chuyển vào Nam làm việc, vì thế số tiền chu cấp không đầy đủ như trong quyết định cấp dưỡng. Chị dâu rất nhiều lần cau có và khó chịu với anh vì việc cấp dưỡng không đúng, và ít cho bố con anh trai em nói chuyện điện thoại. Nhưng ngoài việc cấp dưỡng anh trai em vẫn mua bảo hiểm cho cháu với mức 12 triệu đồng/ năm (chị dâu em không biết). Vì chị dâu em hay có tính đua đòi nên anh trai em nghĩ cấp dưỡng bằng tiền mặt ít lại và thay bằng mua bảo hiểm cho cháu.Nhưng cũng chính lí do đó mà chị càng không cho bố con anh em gặp nhau, và cũng không cho cháu về nhà ông bà Nội chơi. Em xin hỏi bây giờ anh trai em có thể lấy lại quyền nuôi dưỡng con hay không ạ?Hoặc có thể có đủ quyền lợi để gặp con mà không bị giới hạn bởi sự cho phép của mẹ cháu không ạ?Trân trọng!Thanks & Best regards!---

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến công ty Luật Minh Gia, với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:

Thứ nhất, về việc anh trai bạn có thể yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con, căn cứ quy định tại Điều 84 Luật Hôn nhân & Gia đình 2014:

“1. Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.

2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:

a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;

b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

3. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.

4. Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.

5. Trong trường hợp có căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều này thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:

a) Người thân thích;

b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;

c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;

d) Hội liên hiệp phụ nữ.”

Như vậy để có thể yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con tại Tòa án, thì anh trai bạn cần thỏa thuận được với mẹ cháu về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con, hoặc là anh trai bạn phải chứng minh được mẹ của cháu không còn đủ điều kiện để chăm lo, nuôi dưỡng, giáo dục cho cháu, mẹ cháu không còn đáp ứng đủ các điều kiện về chỗ ở, thu nhập, thời gian chăm sóc và có những hành vi gây ảnh hưởng tiêu cực đến cháu như đánh đập, hành hạ cháu, bỏ mặc cháu không chăm sóc hoặc có những hành vi khác ảnh hưởng xấu đến cháu.

Thứ hai, về quyền lợi của anh trai bạn sau khi li hôn thì căn cứ theo quy định tại Điều 82 và Điều 83 Luật HN&GĐ 2014:

“Điều 82. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.

2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

3. Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.

Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.”

“Điều 83. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ trực tiếp nuôi con đối với người không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

1. Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con thực hiện các nghĩa vụ theo quy định tại Điều 82 của Luật này; yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình.

2. Cha, mẹ trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.”

Trong trường hợp này, anh trai bạn có nghĩa vụ tôn trọng quyền được nuôi con của mẹ cháu cũng như có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con, anh trai bạn tuy không trực tiếp nuôi con nhưng vẫn có quyền thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con mà không bị ai, kể cả người trực tiếp nuôi con cản trở, trừ trường hợp anh trai bạn bị hạn chế quyền thăm nom theo quy định tại khoản 3 Điều 82 Luật HN&GĐ 2014. Như vậy, nếu không có quyết định của Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của anh trai bạn, việc mẹ cháu ngăn cản không cho anh trai bạn gặp cháu là trái với quy định của pháp luật, anh trai bạn có thể trình báo với cơ quan có thẩm quyền để được can thiệp kịp thời.