Ly hôn thì ai có quyền nuôi con, ngoại tình có bị phạt tù không?

Chồng làm công nhân còn tôi sinh con vẫn ở nhà. Nếu trong trường hợp vợ chồng ly hôn thì quyền nuôi con thuộc về ai. Tôi có quyền nuôi con không. Và việc ngoại tình của chồng tôi có vi phạm pháp luật không, quy định cụ thể thế nào? Có bị phạt tù không ạ. Tôi xin cảm ơn.

Trả lời: Cảm ơn chị đã tin tưởng và gửi yêu cầu tới Công ty Luật Minh Gia! Yêu cầu của chị được tư vấn như sau:

Thứ nhất, tranh chấp vợ hay chồng là người trực tiếp nuôi con.

Điều 81 luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn:
" …

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con".

Chiểu theo quy định trên, chỉ trừ trường hợp chị không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc hai vợ chồng có thỏa thuận khác phù với với lợi ích của con thì chị sẽ có quyền trực tiếp nuôi con. Cha không trực tiếp nuôi con vẫn phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng hàng tháng với mức hợp lí để đảm bảo khả năng sinh hoạt và học tập của con và có quyền thăm nom mà không ai được cản trở.

Thứ hai, chồng chị có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

“Bộ luật hình sự tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng

1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm.
...."

Thông tư liên tịch 01/2001/TTLT-BTP-BCA-TANDTC-VKSNDTC ngày 25/9/2001 hướng dẫn như sau:

" 3.1. Chung sống như vợ chồng là việc người đang có vợ, có chồng chung sống với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà lại chung sống với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ một cách công khai hoặc không công khai nhưng cùng sinh hoạt chung như một gia đình. Việc chung sống như vợ chồng thường được chứng minh bằng việc có con chung, được hàng xóm và xã hội xung quanh coi như vợ chồng, có tài sản chung đã được gia đình cơ quan, đoàn thể giáo dục mà vẫn tiếp tục duy trì quan hệ đó...”.

3.2. Chỉ có thể truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng gây hậu quả nghiêm trọng.

Hậu quả nghiêm trọng có thể là làm cho gia đình của một hoặc cả hai bên tan vỡ dẫn đến ly hôn, vợ hoặc chồng, con vì thế mà tự sát, v.v...

b) Người vi phạm chế độ một vợ, một chồng đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm".

Vậy, theo quy định trên, người đang có vợ mà chung sống như vợ chồng với người khác, hành vi là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc quan hệ hôn nhân của hai bên tan vỡ (ly hôn, hoặc vợ, chồng, con tự sát,...) hoặc người này đã bị xử phạt hành chính về hành vi chung sống như vợ chồng với người khác thì mới đủ dấu hiệu để CTTP đối với tội vi phạm chế độ một vợ một chồng.

Nếu hành vi "chung sống như vợ chồng" chưa đủ yếu tố cấu thành “Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng” theo quy định của Điều 147 BLHS 1999 thì có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại khoản 1 Điều 48 Nghị định 110/2013/NĐ-CP ngày 24/09/2013.

Cụ thể: “1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

a) Đang có vợ hoặc đang có chồng mà kết hôn với người khác, chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ;

b) Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác;

c) Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ...”

Trên đây là nội dung tư vấn về: Ly hôn thì ai có quyền nuôi con, ngoại tình có bị phạt tù không? Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận luật sư tư vấn pháp luật Hôn nhân gia đình để được giải đáp.