Luật đền bù trong tai nạn giao thông quy định thế nào?

Câu hỏi:

Tháng 12/2014, em của tôi chở con trên đường từ Thái Nguyên về X, trên Quốc lộ G, thì không hiểu sao đâm trực diện vào xe ô tô tải đi ngược chiều. Theo biên bản, vị trí tai nạn thuộc phần đường bên trái của em tôi và kết luận em tôi đi sai phần đường. Hậu quả, em tôi mất trên đường đưa đi bệnh viện, con gái em tôi 4 tuổi bị chấn thương, gãy xương đùi trái đến giờ sức khỏe vẫn chưa bình phục và xe máy của em tôi hư hỏng như đống sắt vụ. Hiện nay, bên gia đình xe tải đền bù cho em tôi tổng số tiền 20 triệu đồng và yêu cầu người nhà em tôi ký nhận vào biên bản thỏa thuận đền bù và không có trách nhiệm gì khác. Vậy xin hỏi mức đền bù như vậy có thỏa đáng và đúng luật không? Và chúng tôi phải làm gì tiếp theo?

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật Minh Gia. dựa trên các thông tin mà bạn cung cấp thì chúng tôi có thể đưa ra nội dung tư vấn như sau: 

Thứ nhất, xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi gây tai nạn gt

Theo như thông tin mà bạn cung cấp thì trong bản kết luận điều tra của cơ quan cảnh sát giao thông thì chỉ có em bạn đi sai phần đường. Vì đây là thiệt hại phát sinh từ tai nạn giao thông nên kết luận của cơ quan điều tra là một căn cứ quan trọng.

- Nếu trong bản kết luận không cho thấy lỗi của bên phía ô tô tải thì bên xe tải không có trách nhiệm phải bồi thường cho phía em bạn. Căn cứ theo Khoản 2 Điều 584 Bộ Luật Dân sự 2015 thì: “Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác”. Trường hợp này phía bên xe tải đưa gia đình em trai bạn 20 triệu nằm ở sự tự nguyện và hỗ trợ, pháp luật không điều chỉnh bắt buộc phải bồi thường bao nhiêu tiền trong trường hợp này. 

- Giả sử trong kết luận của cơ quan điều tra thì xác định được cả bên em bạn và bên ô tô tải đều có hành vi sai phạm (ví dụ: bên xe tải vượt quá tốc độ, không chú ý quan sát, đi sai làn đường...), tức cả 2 bên đều có lỗi gây ra thiệt hại, căn cứ theo Điều 363 Bộ Luật Dân sự 2015 thì: “Trường hợp vi phạm nghĩa vụ và có thiệt hại là do một phần lỗi của bên bị vi phạm thì bên vi phạm chỉ phải bồi thường thiệt hại tương ứng với mức độ lỗi của mình”. 

Như vậy, hai bên sẽ không được bồi thường trong phạm vi phần lỗi của mình. Nếu thiệt hại của em trai bạn do lỗi của cả 2 bên thì bên xe tải chỉ bồi thường tương ứng với mức độ lỗi của họ và bên em trai bạn phải tự chịu trách nhiệm trong phạm vi lỗi của mình.

Thứ hai, xác định mức bồi thường thiệt hại:

Căn cứ theo Điều 585 Bộ Luật Dân sự 2015 thì nguyên tắc bồi thường được xác định như sau: 

“1. Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

…

3. Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc bên gây thiệt hại có quyền yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.

4. Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.

…”

- Mức bồi thường khi tính mạng bị xâm phạm được quy định tại Điều 591 Bộ Luật Dân sự 2015:

“1. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm bao gồm:

a) Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 của Bộ luật này;

b) Chi phí hợp lý cho việc mai táng;

c) Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng;

d) Thiệt hại khác do luật quy định.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp tính mạng của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại, nếu không có những người này thì người mà người bị thiệt hại đã trực tiếp nuôi dưỡng, người đã trực tiếp nuôi dưỡng người bị thiệt hại được hưởng khoản tiền này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có tính mạng bị xâm phạm không quá một trăm lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.”

- Mức bồi thường thiệt do sức khỏe bị xâm phạm căn cứ theo Điều 590 Bộ Luật Dân sự 2015:

“1. Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm:

a) Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại;

b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại;

c) Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại;

d) Thiệt hại khác do luật quy định.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp sức khỏe của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có sức khỏe bị xâm phạm không quá năm mươi lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.”

- Mức bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm: Nếu trong vụ tai nạn, bên em bạn còn bị thiệt hại về tài sản như xe cộ. Căn cứ theo Điều 589 Bộ Luật Dân sự 2015 về bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm thì: 

“Thiệt hại do tài sản bị xâm phạm bao gồm:

1. Tài sản bị mất, bị hủy hoại hoặc bị hư hỏng.

2. Lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút.

3. Chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế và khắc phục thiệt hại.

4. Thiệt hại khác do luật quy định.”

Bạn căn cứ vào các quy định trên để xác định 20 triệu tiền bồi thường của bên kia có hợp lý hay chưa. Trường hợp bên phía gia đình nhận định phần bồi thường 20 triệu là không phù hợp với thực tế thì có thể yêu cầu thỏa thuận lại về mức bồi thường với phía bên kia hoặc nếu không thỏa thuận được thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết.