Con nuôi có được thừa kế tài sản không?

Câu hỏi yêu cầu tư vấn:

Chào Anh/Chị, Xin tư vấn dùm tôi về quyền thừa kế nhà ở, tôi là con nuôi của mẹ, hiện tôi và Mẹ đang đứng tên chung hộ khẩu ở thành phố, Mẹ tôi có 1 miếng đất dưới quê và đứng tên quyền sở hữu đất ở đó, vậy sau này tôi có quyền được sở hữu nhà cửa và đất đai dưới quê do Mẹ đứng tên không, và nếu Mẹ tôi có di chúc thì sẽ làm theo di chúc hay sẽ theo quyền thừa kế? Xin cảm ơn!

Trả lời tư vấn:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, về quyền thừa kế của con nuôi

Theo quy định tại Điều 653 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:

“Điều 653. Quan hệ thừa kế giữa con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi và cha đẻ, mẹ đẻ

Con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định tại Điều 651 và Điều 652 của Bộ luật này.”

Ngoài ra, theo quy định tại Khoản 1 Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;”

Như vậy, căn cứ theo quy định con nuôi là người thừa kế thuộc hàng thừa kế thứ nhất và có quyền được hưởng di sản ngang bằng với những người khác cùng hàng thừa kế. Tuy nhiên bạn không cung cấp đầy đủ thông tin về việc quan hệ nuôi con nuôi giữa mẹ bạn được xác lập tại thời điểm nào? Có hợp pháp hay không? Do đó, đối với trường hợp của bạn nếu quan hệ giữa bạn và mẹ nuôi là quan hệ hợp pháp được xác lập theo quy định của Luật nuôi con nuôi thì bạn có quyền được thừa kế di sản mà mẹ nuôi bạn để lại là đất và nhà dưới quê đứng tên riêng của mẹ bạn. Còn trường hợp quan hệ nuôi con nuôi giữa bạn và mẹ bạn không hợp pháp theo quy định thì bạn sẽ không thuộc trường hợp được hưởng di sản thừa kế.

Thứ hai, về thừa kế theo di chúc

Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:

“Điều 624. Di chúc

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”

Bên cạnh đó, Điều 650 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về các trường hợp thừa kế theo pháp luật:

"Điều 650. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật

1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

a) Không có di chúc;

b) Di chúc không hợp pháp;

c) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;

d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Theo đó, căn cứ theo quy định trên thừa kế theo di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Trong di chúc người lập di chúc sẽ chỉ định người thừa kế, truất quyền hưởng di sản của người thừa kế, phân định phần di sản cho từng người thừa kế,… Do đó, nếu mẹ bạn để lại di chúc thì việc phân chia di sản thừa kế sẽ được thực hiện theo di chúc mà mẹ bạn để lại. Trường hợp không có di chúc, di chúc không hợp pháp,... thì mới thực hiện phân chia di sản thừa kế theo pháp luật.