Chung sống không đăng ký kết hôn có phải ly hôn không?

Chúng tôi đã có 1 con chung, cháu hiện đang sống cùng tôi và tôi đã làm khai sinh cho cháu theo họ bố bằng thủ tục nhận con. Như vậy về mặt pháp lý chúng tôi có là vợ chồng không và nếu tôi lấy chồng thì có cần ra tòa làm ly hôn với anh A không?

​Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi tới công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ Điều 9 Luật Hôn  nhân và Gia đình 2014 quy định về đăng ký kết hôn như sau:

Điều 9. Đăng ký kết hôn

1. Việc kết hôn phải được đăng ký và do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện theo quy định của Luật này và pháp luật về hộ tịch.

Việc kết hôn không được đăng ký theo quy định tại khoản này thì không có giá trị pháp lý.

2. Vợ chồng đã ly hôn muốn xác lập lại quan hệ vợ chồng thì phải đăng ký kết hôn.

Theo đó thì 2 người không đăng ký kết hôn mà chung sống như vợ chồng sẽ không được pháp luật công nhận về mặt pháp lý. Kể cả trường hợp bạn và anh kia có con chung thì mối quan hệ của hai bạn cũng vẫn không được pháp luật thừa nhận là quan hệ vợ chồng. Do đó, khi bạn lấy chồng thì bạn không cần làm đơn ly hôn với anh kia bởi vì giữa 2 bạn không pháp sinh quan hệ vợ chồng.

---

- Sống chung như vợ chồng không đăng ký kết hôn có cần phải làm thủ tục ly hôn không?

Vợ chồng em cưới nhau được 5 năm và có với nhau 2 mặt con nhưng không có đăng ký kết hôn. Cách đây 2 năm vợ em bỏ đi do vợ chồng có nhiều xích mích và 1 số lý do cá nhân khác. Suốt 2 năm qua vợ em bỏ đi biền biệt cũng chưa có giải quyết gì ở 2 bên gia đình cũng như chính quyền địa phương để gọi là chấm dứt hôn nhân gia đình. Bây giờ bên gia đình vợ em có làm đơn khiếu nại bảo em không cắt hộ khẩu cho vợ em là đúng hay sai ạ?

Tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ theo quy định tại Điều 9 về Đăng ký kết hôn của Luật hôn nhân gia đình năm 2014 (đã được trích dẫn tại phần tư vấn trên).

Đối chiếu theo quy định nêu trên, do vợ chồng bạn không làm thủ tục đăng ký kết hôn cho nên về mặt pháp lý không công nhận bạn và vợ bạn có mối quan hệ là vợ chồng trên pháp luật cho nên bạn với người vợ có mối quan hệ sống chung như vợ chồng của bạn không cần phải làm thủ tục giải quyết tại chính quyền đia phương hay giải quyết tại gia đình mới được chấm dứt mối quan hệ hôn nhân.

Căn cứ theo quy định tại Điều 27 về Tách sổ hộ khẩu của Luật cư trú năm 2006, sửa đổi bổ sung năm 2013 như sau:

1. Trường hợp có cùng một chỗ ở hợp pháp được tách sổ hộ khẩu bao gồm:

a) Người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và có nhu cầu tách sổ hộ khẩu;

b) Người đã nhập vào sổ hộ khẩu quy định tại khoản 3 Điều 25 và khoản 2 Điều 26 của Luật này mà được chủ hộ đồng ý cho tách sổ hộ khẩu bằng văn bản.

2. Khi tách sổ hộ khẩu, người đến làm thủ tục phải xuất trình sổ hộ khẩu; phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu; ý kiến đồng ý bằng văn bản của chủ hộ nếu thuộc trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều này.

3. Trong thời hạn bảy ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan có thẩm quyền phải trả kết quả giải quyết việc tách sổ hộ khẩu; trường hợp không giải quyết việc tách sổ hộ khẩu thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Căn cứ theo quy định tại Khoản 8, Điều 10 về cấp sổ hộ khẩu của Thông tư 35/2014/TT-BCA như sau:

"... 8. Người đứng tên chủ hộ có trách nhiệm tạo điều kiện thuận lợi cho những người cùng có tên trong sổ hộ khẩu được sử dụng sổ để giải quyết các công việc theo quy định của pháp luật. Trường hợp cố tình gây khó khăn, không cho những người cùng có tên trong sổ hộ khẩu được sử dụng sổ để giải quyết các công việc theo quy định của pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý theo quy định của pháp luật."

Đối với trường hợp này của bạn, thì bạn không có quyền cắt khẩu của vợ bạn ra. Do đó, yêu cầu của bên phía gia đình vợ bạn là chưa phù hợp. Tuy nhiên, vợ bạn có quyền làm thủ tục tách sổ hộ khẩu theo quy định tại Điều 27 của Luật cư trú năm 2006, sửa đổi bổ sung năm 2013. Nếu bạn là chủ hộ khẩu phải tạo điều kiện thuận lợi cho vợ bạn tách khỏi sổ hộ khẩu. Do đó, nếu bạn cố tình gây khó khăn và không cho vợ bạn tách khỏi sổ hộ khẩu thì vợ bạn có quyền nhờ cơ quan có thẩm quyền giải quyết và xử lý theo quy định của pháp luật.