Chưa kết hôn con có được mang họ cha và nhập khẩu theo cha không?

1. Tư vấn về đăng ký khai sinh cho con khi chưa đăng ký kết hôn

Đăng ký khai sinh cho con là một thủ tục bắt buộc mà cha mẹ cần phải làm để bảo đảm những quyền lợi cơ bản cho đứa trẻ khi sinh ra.

Theo truyền thống ở Việt Nam, con sinh ra thường mang họ bố. Vậy, trong trường hợp nam nữ chưa đăng ký kết hôn, con sinh ra có được mang họ cha hay không và có được nhập hộ khẩu của cha hay không? Các nội dung này đều đã được quy định trong Luật Hôn nhân và gia đình 2014 và các văn bản dưới luật hướng dẫn có liên quan.

Nếu bạn chưa rõ hoặc không có thời gian tìm hiểu về khai sinh cho con, điều kiện khai sinh cho con mang họ bố khi chưa đăng ký kết hôn, giấy tờ cần thiết khi thực hiện thủ tục, nơi tiếp nhận hồ sơ... thì bạn có thể liên hệ luật sư Luật Minh Gia để được hỗ trợ kịp thời.

Bên cạnh đó, bạn có thể tham khảo tình huống chúng tôi xử lý sau đây để có thêm kiến thức pháp lý trong lĩnh vực này. 

2. Chưa đăng ký kết hôn có khai sinh cho con được không?

Câu hỏi:

Chào luật Minh Gia, cho em hỏi tư vấn về thủ tục đăng ký khai sinh cho con như sau: Hiện tại em đang có bầu 3 tháng và chưa xin được lí lịch để làm đăng ký kết hôn vậy con em sinh ra có được mang họ cha không và có được nhập hộ khẩu của cha không? Quy định luật Hôn nhân gia đình thế nào nhờ văn phòng giải đáp, em xin cảm ơn.

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với thắc mắc của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp hiện tại bạn có thai 3 tháng và đang làm thủ tục đăng ký kết hôn nhưng đăng gặp trục trặc về giấy tờ. Do đó, với trường hợp của bạn chúng tôi chia thành các trường hợp như sau:

Thứ nhất, nếu hai bạn hoàn thành thủ tục đăng ký kết hôn trước khi sinh con hoặc con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn

Điều 88 Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định về xác định cha, mẹ như sau:

“1. Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng.

Con được sinh ra trong thời hạn 300 ngày kể từ thời điểm chấm dứt hôn nhân được coi là con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân.

Con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn và được cha mẹ thừa nhận là con chung của vợ chồng.

2. Trong trường hợp cha, mẹ không thừa nhận con thì phải có chứng cứ và phải được Tòa án xác định.”

Thủ tục khai sinh cho con quy định thế nào?

Điều 16 quy định về thủ tục đăng ký khai sinh như sau:

“1. Người đi đăng ký khai sinh nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy chứng sinh cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Trường hợp không có giấy chứng sinh thì nộp văn bản của người làm chứng xác nhận về việc sinh; nếu không có người làm chứng thì phải có giấy cam đoan về việc sinh; trường hợp khai sinh cho trẻ em bị bỏ rơi phải có biên bản xác nhận việc trẻ bị bỏ rơi do cơ quan có thẩm quyền lập; trường hợp khai sinh cho trẻ em sinh ra do mang thai hộ phải có văn bản chứng minh việc mang thai hộ theo quy định pháp luật.

2. Ngay sau khi nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy thông tin khai sinh đầy đủ và phù hợp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung khai sinh theo quy định tại khoản 1 Điều 14 của Luật này vào Sổ hộ tịch; cập nhật vào Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để lấy Số định danh cá nhân.

Công chức tư pháp - hộ tịch và người đi đăng ký khai sinh cùng ký tên vào Sổ hộ tịch. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp Giấy khai sinh cho người được đăng ký khai sinh.

3. Chính phủ quy định chi tiết việc đăng ký khai sinh cho trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em chưa xác định được cha, mẹ, trẻ em sinh ra do mang thai hộ; việc xác định quê quán của trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em chưa xác định được cha, mẹ.”

Nếu thuộc trường hợp sinh con sau khi đăng ký kết hôn thì hai bạn làm thủ tục đăng ký khai sinh cho con bình thường theo quy định tại ĐIều 16 đã nêu trên.

Nếu hai bạn sinh con trước ngày đăng ký kết hôn thì tại thời điểm đăng ký khai sinh cho con hai bạn phải có văn bản thừa nhận là con chung có sự xác nhận của gia đình hai bên về vấn đề đó.

Thứ hai, nếu thời điểm đăng ký khai sinh cho con hai bạn chưa đăng ký kết hôn

Điều 15 Nghị định 123/2015/NĐ-CP hướng dẫn luật hộ tịch 2014 quy định về đăng ký khai sinh cho trẻ chưa xác định được cha mẹ như sau:

“1. Ủy ban nhân dân cấp xã nơi trẻ đang cư trú có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ chưa xác định được cha, mẹ.

2. Trường hợp chưa xác định được cha thì khi đăng ký khai sinh họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của con được xác định theo họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của mẹ; phần ghi về cha trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh của trẻ để trống.

3. Nếu vào thời điểm đăng ký khai sinh người cha yêu cầu làm thủ tục nhận con theo quy định tại Khoản 1 Điều 25 của Luật Hộ tịch thì Ủy ban nhân dân kết hợp giải quyết việc nhận con và đăng ký khai sinh; nội dung đăng ký khai sinh được xác định theo quy định tại Khoản 1 Điều 4 của Nghị định này.

4. Trường hợp trẻ chưa xác định được mẹ mà khi đăng ký khai sinh cha yêu cầu làm thủ tục nhận con thì giải quyết theo quy định tại Khoản 3 Điều này; phần khai về mẹ trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh của trẻ em để trống.

5. Thủ tục đăng ký khai sinh cho trẻ không thuộc diện bị bỏ rơi, chưa xác định được cha và mẹ được thực hiện như quy định tại Khoản 3 Điều 14 của Nghị định này; trong Sổ hộ tịch ghi rõ “Trẻ chưa xác định được cha, mẹ”.”

Như vậy, nếu hai bạn không đăng ký kết hôn mà muốn đăng ký khai sinh cho con thì người cha phải làm thủ tục nhận cha cho con. Cơ quan có thẩm quyền sẽ kết hợp việc nhận cha con với đăng ký khai sinh. Khi đến làm thủ tục đăng ký nhận cha cho con và khai sinh thì người cha phải có giấy tờ chứng minh quan hệ huyết thống (thường là kết quả xét nghiệm AND). Sau khi có giấy tờ chứng minh quan hệ cha con thì cơ quan hộ tịch mới có căn cứ ghi nhận người cha trong giấy khai sinh và để con mang họ cha.

Về vấn đề nhập hộ khẩu của con bạn trong hộ khẩu của chồng bạn ở quê thì hai bạn phải chuẩn bị các giấy tờ như:

- 1 tờ Bản sao giấy khai sinh của trẻ (có dấu đỏ do UBND phường, xã cấp) và 1 bản photo.

- Giấy chứng nhận kết hôn của bố mẹ (nếu cha, mẹ của trẻ có đăng ký kết hôn).

- Sổ hộ khẩu gia đình (bản chính).   

- Phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu.

Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ tổng đài luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp.