Chia quyền sử dụng đất sau khi ly hôn

Cho tôi hỏi. Hiện tại tôi và chồng tôi đang quyết định ly hôn. Chúng tôi sống cùng nhau trên mảnh đất do bố mẹ chồng tôi để lại cho anh ấy, anh ấy đứng tên phần đất đó. Trong thời gian sống chung, chúng tôi xây 1 ngôi nhà, 1 căn chuồng bò 5m vuông. Và làm hàng rào xung quanh. Chúng tôi có 2 con đã đủ 18 tuổi.  Khi ly hôn tôi sẽ được chia như thế nào? Hiện mảnh đất có 2 căn nhà 1 căn do ba mẹ chồng tôi xây. 1 căn do chính tôi xây. Tôi muốn giữ lại căn nhà do chính tôi xây thế tôi có quyền giữ lại được không? Các con tôi khi ly hôn chúng có quyền thừa kế hay chia bất kì khoản nào trong phần đất đó không? Và nếu tôi được giữ lại căn nhà và phần đất đó, mảnh đất đó sẽ trên căn nhà của tôi sẽ được chuyển quyền sử dụng đất cho tôi không? Mọi vấn đề trên tôi không thể giải quyết với chồng tôi.  Vì anh ấy muốn lấy hết tất cả và không cho mẹ con tôi gì.  2 con tôi hiện vẫn còn học Đại học thế chúng có được gì sau khi chúng tôi ly hôn? 

Trả lời tư vấn: Cảm ơn chị đã tin tưởng và gửi yêu cầu tới Công ty Luật Minh gia chúng tôi, vấn đề chị đưa ra chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, chia tài sản sau ly hôn

Căn cứ khoản 2, khoản 3 Điều 59 và khoản 2 Điều 62 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định:

“Điều 59. Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn

…2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:

a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;

b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;

c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;

d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.

3. Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch…”.

“Điều 62. Chia quyền sử dụng đất của vợ chồng khi ly hôn

…2. Việc chia quyền sử dụng đất là tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn được thực hiện như sau:

a) Đối với đất nông nghiệp trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy sản, nếu cả hai bên đều có nhu cầu và có điều kiện trực tiếp sử dụng đất thì được chia theo thỏa thuận của hai bên; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết theo quy định tại Điều 59 của Luật này.

Trong trường hợp chỉ một bên có nhu cầu và có điều kiện trực tiếp sử dụng đất thì bên đó được tiếp tục sử dụng nhưng phải thanh toán cho bên kia phần giá trị quyền sử dụng đất mà họ được hưởng;

b) Trong trường hợp vợ chồng có quyền sử dụng đất nông nghiệp trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy sản chung với hộ gia đình thì khi ly hôn phần quyền sử dụng đất của vợ chồng được tách ra và chia theo quy định tại điểm a khoản này;

c) Đối với đất nông nghiệp trồng cây lâu năm, đất lâm nghiệp để trồng rừng, đất ở thì được chia theo quy định tại Điều 59 của Luật này;

d) Đối với loại đất khác thì được chia theo quy định của pháp luật về đất đai…”.

Như vậy, tài sản sau ly hôn sẽ phụ thuộc vào thỏa thuận của hai bên. Nếu không thỏa thuận được thì việc chia quyền sử dụng đất sẽ căn cứ vào giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và công sức đóng góp của chị vào việc tạo lập, duy trì cũng như hoàn cảnh, lợi ích, khả năng và nghề nghiệp hai bên sao cho hợp lý. Dựa theo hoàn cảnh thực tế mà chị có thể được nhận hiện vật hoặc giá trị tài sản mà chị đóng góp. 

Thứ hai, về quyền thừa kế

Căn cứ Điều 650 và Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định:

"Điều 609. Quyền thừa kế

Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc."

"Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."

Theo quy định trên, chị có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình và để lại cho hai con. 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề chị hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, chị vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.
CV tư vấn: Nguyễn Thị Hằng Nga - Luật Minh Gia