Trách nhiệm pháp lý khi đứng tên thành lập công ty giúp người khác

Nội dung yêu cầu tư vấn: Gần đây bố tôi được người ta cho đứng tên một công ty sản xuất bim bim của trung quốc tại địa bàn huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. tôi muốn hỏi là nếu đứng tên như thế thì bố tôi sẽ phải chịu trách nhiệm như thế nào về công ty này và nếu công ty kinh doanh mà xảy ra vấn đề thì bố tôi có phải chịu trách nhiệm trước pháp luật không? Tại sao họ lại để bố tôi đứng tên như thế trong khi bố tôi không biết gì về việc kinh doanh 1 công ty cũng như việc sản xuất bim bim như thế? Tôi có nên khuyên bố tôi không nên đứng tên như thế hay không? và tôi phải làm như thế nào bây giờ?

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi yêu cầu tư vấn của mình đến Luật Minh Gia, với vướng mắc của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo Điều 12 Luật doanh nghiệp 2020 quy định người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp như sau:

“1. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp, đại diện cho doanh nghiệp với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.”

Như vậy, việc bố bạn đứng tên hộ để thành lập công ty, thì trong trường hợp này, bố bạn là người đại diện theo pháp luật của công ty sản xuất bim bim Trung Quốc.

Đồng thời căn cứ Điều 13 Luật doanh nghiệp quy định trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp như sau:

“1. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có trách nhiệm sau đây:

a) Thực hiện quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng, tốt nhất nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp;

b) Trung thành với lợi ích của doanh nghiệp; không lạm dụng địa vị, chức vụ và sử dụng thông tin, bí quyết, cơ hội kinh doanh, tài sản khác của doanh nghiệp để tư lợi hoặc phục vụ lợi ích của tổ chức, cá nhân khác;

c) Thông báo kịp thời, đầy đủ, chính xác cho doanh nghiệp về doanh nghiệp mà mình, người có liên quan của mình làm chủ hoặc có cổ phần, phần vốn góp theo quy định của Luật này.

2. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp chịu trách nhiệm cá nhân đối với thiệt hại cho doanh nghiệp do vi phạm trách nhiệm quy định tại khoản 1 Điều này.”

Như vậy, mặc dù bố bạn không biết gì về việc kinh doanh cũng như hoạt động của công ty, cũng như việc sản xuất bim bim như thế nào, tuy nhiên trên mặt giấy tờ pháp lý, bố bạn được xác định là người đại diện theo pháp luật của công ty sản xuất bim bim đó. Do vậy, khi công ty phát sinh những vấn đề thì người đầu tiên phải xem xét truy cứu trách nhiệm là bố của bạn bởi trên các hồ sơ giấy tờ liên quan đến hoạt động của công ty đều có chữ ký và đóng dấu của bố bạn.

Trong trường hợp công ty hoạt động không như mong muốn, việc kinh doanh thua lỗ, hoặc có hành vi vô tình hay cố ý dẫn việc vi phạm pháp luật thì bố bạn có thể là người đầu tiên làm việc và chịu trách nhiệm trước cơ quan có thẩm quyền.

Ngoài ra, bố bạn có thể sẽ phải chịu rủi ro về tài chính. Tùy loại hình doanh nghiệp mà bố bạn đứng tên hộ là doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH hay công ty cổ phần thì mức độ chịu rủi ro về tài chính của bố bạn là khác nhau. Nếu bố bạn đứng tên hộ cho một doanh nghiệp tư nhân thì bố bạn phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp; nếu là công ty TNHH thì bố bạn phải chịu trách nhiệm về các khoản nơ, nghĩa vụ tài sản trong phạm vi số vốn điều lệ của công ty… bên cạnh đó bố bạn có thể phải gánh một khoản nợ trong trường hợp người nhờ bố bạn đứng tên nhưng không thực hiện nghĩa vụ góp vốn như đã cam kết.  

Mục đích của người nhờ bố bạn đứng tên là không rõ ràng, hơn nữa, việc đứng tên hộ người khác để đăng ký thành lập doanh nghiệp tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Vì vậy, bạn nên cân nhắc đưa ra lời khuyên với bố bạn là không nên đứng tên thành lập công ty hộ người khác.

Trân trọng!

Phòng tư vấn – Luật Minh Gia.