Quyền nuôi con khi ly hôn theo quy định mới nhất 2024

1. Tư vấn về quyền nuôi con và giành nuôi con khi ly hôn

- Quyền nuôi con khi ly hôn là một trong những dạng tranh chấp tương đối phổ biến khi vợ chồng tiến hành thủ tục ly hôn. Trong cuộc sống hôn nhân, không phải ai cũng có một kết thúc viên mãn. Có những cuộc hôn nhân đổ vỡ kéo theo đó là những ảnh hưởng nặng nề tới tâm lý của con trẻ bởi sự giành giật nuôi dưỡng giữa cha mẹ mình.

- Đã từng có rất nhiều khách hàng gọi điện tới chúng tôi để chia sẻ sự day dứt và suy nghĩ về con cái rất nhiều khi quyết định ly hôn. Có người quyết định sống chịu đựng và không ly hôn vì con cái, nhưng nhiều người vẫn chọn ly hôn để giải thoát và kéo theo hệ quả giải quyết quyền trực tiếp nuôi con. Nhưng rồi, cũng phải đưa ra quyết định cuối cùng. Vậy Tòa án sẽ căn cứ vào đâu để xác định quyền nuôi con? Tòa án có căn cứ vào hoàn cảnh tình huống cụ thể hay không? Cần làm gì để giành được quyền nuôi con?

- Nếu bạn đang rơi vào trường hợp này những không biết giải quyết như thế nào, bạn có thể liên hệ với Luật Minh Gia để được tư vấn.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống chúng tôi tư vấn sau đây để có thêm kiến thức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Quyền nuôi con khi ly hôn quy định thế nào?

Câu hỏi:

Chào luật sư,Tôi hiện đang sống tại quận GH cùng với 2 con ( 1 bé 3 tuổi 9 tháng và 1 bé 10 tháng). Tôi đã có hộ khẩu tại quạn GH, nhà tôi đang sinh sống là nhà vợ chồng tôi mua sau khi chúng tôi làm đám cưới.

Từ khi cưới nhau thì anh ta đã đánh tôi rất nhiều lần. Khi tôi mang bầu đứa con đầu và sinh con, Chồng tôi làm ngoài HN anh ta để mặc mẹ con tôi cho chị em tôi chăm sóc, không quan tâm, thăm nom gì. Gần đây tôi phát hiện anh ta có mối quan hệ bất chính và còn dùng bạo lực với tôi.

Ngoài ra từ lúc sinh đứa thứ 2, anh ta không hề hỗ trợ tiền sinh hoạt cho tôi, toàn bộ tiền sinh hoạt gia đình, tiền học của con… đều do tôi lo. Đứa con đầu và đứa con tôi mới sinh đều do em gái của tôi 1 tay chăm sóc và nuôi dạy lúc tôi đi làm.

Giờ tôi muốn ly hôn và muốn được nuôi 2 đứa con. Nhờ bạn tư vấn giúp tôi làm sao tôi được nuôi 2 đứa con tôi. Tôi cám ơn bạn rất nhiều. Rất mong luật sư hồi âm.

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, vấn đề của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

- Quy định về nuôi dưỡng con, chăm sóc sau khi ly hôn

Theo quy định tại Điều 81 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014 quy định về Việc trông nom, chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con sau khi ly hôn thì:

“1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con”

Ngoài ra còn có pháp luật quy định về Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn tại điều 82 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014 như sau:

"Xem trích dẫn Điều 82"

- Về giành quyền nuôi con sau khi ly hôn

Trong trường hợp của bạn, đối với cháu dưới 1 tuổi thì đương nhiên tòa sẽ giao cho mẹ theo nguyên tắc chung. Còn trong trường hợp bạn muốn giành quyền nuôi 2 cháu thì chị nên trình bày và đưa ra tòa những căn cứ về điều kiện  về vật chất bao gồm: Ăn, ở, sinh hoạt, điều kiện học tập… mà mỗi bên dành cho con, yếu tố đó dựa trên thu nhập, tài sản, chỗ ở của cha mẹ;

Các yếu tố về tinh thần bao gồm: Thời gian chăm sóc, dạy dỗ, giáo dục con, tình cảm dành cho con, điều kiện cho con vui chơi giải trí, trình độ học vấn… của cha mẹ.

Cùng với những căn cứ trên, chị nên đưa ra những căn cứ về việc người cha thờ ơ, không quan tâm chăm sóc con. Bỏ mặc mọi trách nhiệm nuôi dạy con cho chị. Ngoài ra người cha còn thường xuyên có hành vi bạo lực đối với chị, đó là hành vi đáng lên án và không nên để trẻ tiếp xúc với những hành vi không hay đó. Vấn đề này quy định cụ thể tại Điều 83 Luật HNGĐ năm 2014 về Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ trực tiếp nuôi con đối với người không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn như sau:

"1. Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con thực hiện các nghĩa vụ theo quy định tại Điều 82 của Luật này; yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình...."

Và khi chị giành được quyền trực tiếp nuôi con thì chồng chị có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con. Mức cấp dưỡng có thể vợ chồng chị tự thỏa thuận, nếu không có thể nhờ tòa giải quyết.

---

3. Làm sao để giành được quyền nuôi con sau khi ly hôn?

Câu hỏi:

Chào luật sư, mong luật sư tư vấn hộ em. Em  sinh năm 93. Chồng em sinh năm 92. E có 3 cháu, 1 cháu được 3uổi, 2 cháu được 11 tháng. Giờ vợ chồng e hết tình cảm với nhau muốn ly hôn. Chồng em sửa xe máy trong miền nam và hiện ở cùng với bé lớn từ 21/12 âm năm ngoái. Em thì ngoài bắc cùng 2 bé nhỏ. Vì xích mích mẹ chồng nàng dâu mà từ khi sinh 2 cháu được 1 tháng em về ngoại. Bảo ra mấy hôm đến 28/12 âm về  thì mẹ chồng khóa cửa vào nam luôn bảo không để chìa khóa ở nhà nên từ đó đến giờ e và 2 bé ở ngoại. Vì bảo ra mấy hôm về nên e không mang gì cả chỉ mang cho con ít tã lót còn lại để hết nhà nội. Ở ngoại e phải sắm hết mới cho 2 con.

Từ khi em ra ngoại thì chồng em không chu cấp bất kỳ 1 chi phí nào chăm 2 con. Chúng e có vào phường nên em nhượng lại cho họ rút về được tất cả là 80 triệu. Thì e gửi vào nam cho con lớn 20 tr còn để lại cho 2 đứa nhỏ 60 triệu.

Vốn của chúng e còn có 100 tr gửi ngân hàng mang tên mẹ chồng. Nhưng bữa đầu năm chồng em có mổ chân, hỏi thì anh ấy bảo lấy hết ra chi trả trong khi không bảo em 1 câu gì cả. Em cũng còn mấy chỉ vàng cưới nhưng hiện tại mẹ chồng đang giữ. Bảo bán lấy tiền mua sữa cho cháu thì bà bảo để trong nhà khóa rồi tết bà về rồi tính. E hiện là công nhân. Chồng không đoái hoài gì đến vợ và 2 con ở nhà.

Giờ chúng em muốn ly hôn thuận tình thì thủ tục sao ạ. Em muốn giành quyền nuôi cả 3 đứa có được không ạ. Nếu không thì có cách nào không ạ. Mong luật sư tư vấn cho e ạ. 

Trả lời:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi đến công ty Luật Minh Gia, với câu hỏi của bạn chúng tôi xin tư vấn như sau:

- Về vấn đề giải quyết ly hôn

Bạn, chồng bạn hoặc cả hai vợ chồng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn. Trường hợp hai vợ chồng bạn cùng yêu cầu ly hôn và đã thỏa thuận được về vấn đề tài sản, con cái thì Tòa án có thể ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn theo quy định tại Điều 55 Luật hôn nhân và gia đình 2014. Cụ thể:

"Điều 55. Thuận tình ly hôn

Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn."

Về thủ tục giải quyết ly hôn thuận tình:

- Vợ chồng bạn cần nộp đơn đến Tòa án nhân dân quận (huyện) nơi bạn hoặc chồng cư trú, làm việc theo thỏa thuận của vợ chồng

- Hồ sơ giải quyết ly hôn bao gồm:

"Xem chi tiết hồ sơ thuận tình ly hôn"

- Trường hợp chồng bạn không có yêu cầu ly hôn hoặc không đồng ý thuận tình ly hôn nhưng bạn có yêu cầu ly hôn thì bạn có thể thực hiện việc ly hôn đơn phương, bạn sử dụng mẫu đơn ly hôn và nộp hồ sơ đến tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết. Tuy nhiên, trong trường hợp ly hôn đơn phương thì theo quy định tại Điều 56 Luật hôn nhân và gia đình 2014 Tòa án chỉ giải quyết ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng bạn có hành vi bao lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của bạn.

Cụ thể Ly hôn theo yêu cầu của một bên được quy định như sau:

"Xem trích dẫn quy định"

- Về vấn đề quyền nuôi con khi giải quyết ly hôn

Trường hợp Tòa án quyết định cho vợ chồng bạn ly hôn thì việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng giáo dục con sau khi ly hôn sẽ do vợ chồng bạn tự thỏa thuận. Trường hợp không tự thỏa thuận được thì tòa án sẽ giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con theo quy định tại Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014 cụ thể như sau:

"Xem trích dẫn quy định"

Do đó, nếu bạn muốn Tòa án giao cho bạn trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng cả 3 con của bạn thì bạn cần chứng minh mình đảm bảo điều kiện các mặt để chăm sóc cho các con và những điều kiện của bạn vượt trội hơn hẳn so với các điều kiện của chồng: có công việc ổn định với mức lương đáp ứng điều kiện vật chất cơ bản, có chỗ ở hợp pháp, đảm bảo điều kiện về mặt thời gian để đáp ứng nhu cầu về mặt tinh thần cho các con, môi trường sống lành mạnh,...

---

4. Tranh chấp giành quyền nuôi con khi ly hôn chuẩn bị giấy tờ gì?

Câu hỏi:

Cháu xin hỏi luật sư, cháu kết hôn được 7 năm, những năm trước thì yên ấm không có gì. Chồng cháu lái máy xúc thường xuyên đi làm xa nhà. Chúng cháu có 2 con gái sinh đôi đã được 4 tuổi. Thời gian gần đây do mâu thuẫn giữa cháu với bố mẹ chồng nên vợ chồng cháu lục đục. Vì suốt những năm qua cháu vẫn ở chung với ông bà. Cháu có bàn với chồng cháu mua nhà ở riêng nhưng a ấy ko chịu. Thời gian gần đây vợ chồng cháu thường xuyên cãi vã. Giờ a ấy đòi li hôn. Tài sản cũng ko nhiều nên cháu ko cần.

Vì con từ nhỏ đã sống cùng với mẹ do bố đi làm xa, vì tính chất công việc nay đây mai đó nên cháu muốn giành quyền nuôi cả hai con. Thứ nhất là con cháu sinh đôi từ nhỏ đã sống cùng nhau. Thứ hai công việc của chồng cháu kể cả có làm gần nhà cũng ko thể đảm bảo thời gian đưa đón con đi học và chăm sóc con. Thứ ba cháu cũng có công việc ổn định, thu nhập khoảng 7 đến 8 triệu 1 tháng. Ở quê như vậy cháu cũng có thể đảm bảo nuôi tốt 2 con. Và công việc của cháu cũng thoải mái thời gian để đưa đón con đi hoc, cũng như chăm sóc dạy dỗ con. Vì thực tế từ trước đến giờ cũng toàn cháu chăm sóc con. Cháu muốn hỏi luật sư cháu có đủ điều kiện để giành quyền nuôi cả hai con không ạ? quy định thế nào mong luật sư tư vấn. Cháu xin cảm ơn

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ theo Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định như sau:

"Xem trích dẫn quy định pháp luật''

Như vậy, theo quy định trên, bạn và chồng có quyền thỏa thuận với nhau về người trực tiếp nuôi con. Nếu theo thỏa thuận, bạn là người trực tiếp nuôi con thì bạn sẽ được quyền nuôi con.

Trường hợp bạn và chồng không thể thỏa thuận với nhau về người trực tiếp nuôi con khi thực hiện thủ tục ly hôn thì Tòa án sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con dựa trên những yếu tố cơ bản như:

- Yếu tố về vật chất: điều kiện, hoàn cảnh gia đình của bố và mẹ, ...

- Yếu tố tinh thần: đời sống tình cảm, sự quan tâm, thời gian bố mẹ dành cho con, ...

Trong trường hợp này để giành được quyền nuôi con, bạn phải tìm cách chứng minh chồng bạn không đủ điều kiện nuôi con (ví dụ như tình hình tài chính không ổn định, điều kiện sinh hoạt, môi trường sống không tốt cho sự phát triển của bé, bố không có thời gian để quan tâm, chăm sóc con...).

Trên thực tế, theo thông tin bạn cung cấp, tính chất công việc của chồng bạn hay phải xa nhà nên sẽ không có đủ thời gian để quan tâm, chăm sóc con, còn bạn lại có công việc gần nhà với mức lương ổn định, đủ thời gian để chăm sóc con, hơn nữa bạn là người chăm sóc con từ nhỏ đến giờ, do đó chúng tôi nhận định bạn có đủ điều kiện để giành quyền nuôi con. Tuy nhiên, quyền nuôi con của bạn sẽ cần phải phụ thuộc vào quyết định của Tòa án có thẩm quyền.

---

5. Tư vấn vướng mắc về quyền nuôi con khi ly hôn

Câu hỏi:

Chào luật sư, giải đáp giúp tôi về quyền nuôi con khi ly hôn như sau: Tôi năm nay 34 tuổi. Hiện đang là Quản lí Hành chính của công ty nước ngoài. Tôi đã làm việc và có kinh nghiệm làm việc trên 10 năm. Thu nhập hiện tại của tôi là 20tr đồng/tháng. Năm 201x tôi kết hôn, và cho đến nay vợ chồng tôi có với nhau 1 con gái 7 tuổi đang hoc lớp 2.

Chồng tôi thì chỉ làm công nhân và thu nhập hàng tháng là 4tr/tháng.Nhưng từ lúc lấy nhau đến giờ mọi vấn đề trong gia đình và cuộc sống, về tiền bạc và con cái đều do tôi lo lắng hết. Vì vậy cho đến bây giờ tôi muốn ly hôn thì quyền nuôi con giải quyết thế nào theo quy định? mong luật sư tư vấn giúp, tôi xin cảm ơn.

Trả lời:

Cảm ơn chị đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của chị chúng tôi tư vấn như sau:

Theo quy định của Luật Hôn nhân gia đình 2014 thì việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con cái khi vợ chồng ly hôn được quy định tại Điều 81 như sau:

''Xem trích dẫn quy định tại phần tư vấn (2)''

Trong trường hợp của anh chị do hai bên không thỏa thuận được vấn đề nuôi con nên khi giải quyết vấn đề ly hôn, Tòa án sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi. Con gái của anh chị đã được 7 tuổi, vì vậy, khi quyết định giao con cho ai, tòa án sẽ xem xét đến nguyện vọng của con gái chị.

Ngoài ra, để đảm bảo cho sự phát triển của con chị cả về điều kiện vật chất, tinh thần và điều kiện học tập, tòa án cũng sẽ căn cứ vào khả năng tài chính cũng như đạo đức, lối sống của các bên. Theo trình bày của chị thì chị hơn chồng chị về khả năng tài chính, vì vậy chị sẽ có lợi thế hơn trong việc giành quyền nuôi con.