Khởi kiện đòi quyền thừa kế và hủy sổ đỏ (GCNQSDĐ) đã cấp được không?

Bà nội của chúng tôi trước khi chết vẫn sống trên mảnh đất của ông cố để lại, chú T là con út nên vẫn sống cạnh nhà bà nội tôi. Đến khi bà nội mất thì vợ chồng chú T có họp anh em và xin 1 mảnh đất nhỏ để làm tạm nhà buôn bán, làm ăn. Anh em đã họp và quyết định cho Chú T ở tạm mảnh đất của ông nội để lại nhưng với điều kiện là: Sau này phần đất trước nhà chú phải để lại xây nhà thờ từ đường theo di nguyện của ông cố và cũng của ông nội. (sự việc này rất nhiều người trong làm xóm biết ).

Khi nhà nước có chính sách làm giấy chứng nhận sử dụng đất (GCNQSDĐ) thì chú Tri đã đưa tất cả đất vào sổ đỏ đứng tên mình mà không họp anh em lại để quyết định.

Năm 1996 chú đã bán 1 phần đất sau lưng nhà, cũng là nền nhà của ông cố để lại, khi đó chú có giải thích là sẽ dùng 1 phần tiền để sau này xây nhà thờ nên anh em và con cháu để cho chú bán.

Năm 2014 anh em và con cháu tiến hành làm nhà thờ thì mới biết chú T bán hết đất đai của tổ tiên mà chú ấy đứng tên mà không cho bất kì ai biết. Không để đất xây nhà từ đường và thực hiện nghĩa vụ của con cháu. Lúc này mấy bà cô và chú của tôi mới biết rằng chú T đã ngấm ngầm kế hoạch bán đất mà không thông báo cho mấy cô. Mấy cô nói rằng mấy cô cũng có 1 phần đất trong đó để xây nhà thờ tổ tiên.Và rất mong muốn lấy lại được đất để thực hiện nghĩa vụ với ông cha.

Hiện tại thì mảnh đất này đa chuyển sang tên cho chủ mới.

Vì vậy kính mong luật sư giải thích giúp tôi các vấn đề sau đây.

1. Mấy cô chú của tôi có quyền đòi lại quyền thừa kế theo luật không ?

2. Nếu đó là đất chung thì chúng tôi có quyền khởi kiện để đòi Tòa án hủy bỏ Giấy chứng chận quyền sử dụng đất đã cấp cho chủ mới hay không

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, quyền đòi lại thừa kế theo pháp luật

Trong trường hợp của bạn, nếu ông nội hay bà nội của bạn có để lại di chúc chia lại mảnh đất nói trên thì tài sản sẽ được chia theo di chúc.

Căn cứ theo quy định tại Điều 650 Bộ luật dân sự 2015 thì những trường hợp thừa kế theo pháp luật như sau:

“1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

a) Không có di chúc;

b) Di chúc không hợp pháp;

c) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;

d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”.

Theo quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 thì 7 người con của ông, bà nội của bạn sẽ thuộc hàng thừa kế thứ nhất (lưu ý, cá nhân thừa kế theo pháp luật phải còn sống vào thời điểm mở thừa kế), những người này có quyền thực hiện thủ thục theo quy định của pháp luật để chia di sản thừa kế do ông nội bạn để lại.

Tuy nhiên, để phân chia tài sản trên thì trước hết những người thừa kế theo pháp luật sẽ tự thỏa thuận với nhau để chia di sản. Trường hợp không thỏa thuận được thì khởi kiện yêu cầu tòa án chia di sản thừa kế.

Căn cứ tại Điều 623 Bộ luật dân sự 2015quy định về thời hiệu thừa kế như sau:

“Điều 623. Thời hiệu thừa kế

1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:

a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;

b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.

2. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

3. Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.”.

Như vậy, theo quy định trên thì thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Khi hết thời hạn trên thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó.

Theo thông tin bạn cho biết, ông, bà nội bạn lần lượt mất vào năm 1981 và 1994. Do vậy, vẫn còn thời hiệu khởi kiện yêu cầu phân chia di sản thừa kế. Trong trường hợp này, một trong các  người con có quyền khởi kiện tại Tòa án để yêu cầu phân chia di sản thừa kế.

Thứ hai, nếu đó là đất chung thì một trong các đồng thừa kế có quyền khởi kiện tại Tòa án để yêu cầu Tòa án hủy bỏ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho chủ mới.

Như ở phần thứ nhất, chúng tôi xác định mảnh đất nói trên thuộc sở hữu chung của hàng thừa kế thứ nhất. Do vậy, đồng chủ sở hữu có quyền ngang nhau trong việc định đoạt mảnh đất trên. Để chuyển nhượng được mảnh đất, thì chú của bạn phải hỏi ý kiến và được sự đồng ý bằng văn bản của tất cả những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Năm 1966, chú bạn đã bán một phần mảnh đất sau lưng nhà và tự ý làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên mình mà không có sự đồng ý của tất cả các chủ sở hữu là trái với quy định pháp luật. Do đó, hợp đồng bán đất mà chú bạn đã xác lập với người khác là vô hiệu.

Để đòi lại mảnh đất chú bạn đã sang tên cho người khác, những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất có thể khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự (giữa người chú và người mua đất)vô hiệu. Đồng thời, yêu cầu Tòa án phân chia di sản thừa kế.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận luật sư tư vấn luật Dân sự trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng!
CV: Nguyễn Thị Hằng - Công ty Luật MInh Gia