Điều kiện, thủ tục bảo lưu BHXH để nhận chế độ hưu trí

1. Quy định về điều kiện, thủ tục bảo lưu BHXH để nhận chế độ hưu trí

Câu hỏi: 

Tôi hiện là viên chức nhà nước, làm việc tại một đơn vị hành chính sự nghiệp có thu. Tôi đã đóng bảo hiểm XH bắt buộc được 20 năm 8 tháng. Vì mức lương thấp nên tôi muốn xin nghỉ việc và bảo lưu sổ BHXH, để khi đủ 60 tuổi về hưu có được không? Cần phải làm những thủ tục gì? Xin cảm ơn luật sư.

Trả lời:

Trường hợp bạn hiện đang là viên chức nhà nước đã đóng BHXH được hơn 20 năm và muốn xin nghỉ việc, bảo lưu quá trình đóng BHXH để nhận lương hưu trường hợp trên theo Điều 46 luật viên chức 2010 có quy định như sau: "Viên chức được hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về lao động và pháp luật về bảo hiểm xã hội".

Như vậy trường hợp giải quyết chế độ hưu trí của bạn trong trường hợp này sẽ được quy định tại Luật bảo hiểm xã hội. Cụ thể:

- Điều kiện hưởng chế độ hưu trí

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 219 Bộ luật lao động 2019 sửa đổi, bổ sung Điều 54 Luật bảo hiểm xã hội thì người lao động khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên thì được hưởng lương hưu nếu đủ tuổi theo quy định tại Điều 169 Bộ luật lao động 2019, theo đó với lộ trình đến năm 2028 độ tuổi nghỉ hưu đối với nam sẽ là 62 tuổi đối với nữ sẽ là 60 tuổi vào năm 2035 và hiện tại mỗi năm sẽ tăng thêm 3 tháng cho đến khi đủ độ tuổi quy định.

- Bảo lưu thời gian đóng BHXH khi chưa đủ tuổi hưởng lương hưu

Trường hợp của anh chị đã đủ điều kiện về thời gian đóng là 20 năm 8 tháng nhưng về độ tuổi nếu anh chị chưa đủ tuổi thì có thể bảo bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội quy định tại điều 61 Luật bảo hiểm xã hội 2014 như sau.

"Điều 61. Bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội

Người lao động khi nghỉ việc mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 54 và Điều 55 của Luật này hoặc chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định tại Điều 60 của Luật này thì được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội".

Căn cứ vào Điều 61 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu đồng thời chưa hưởng chế độ BHXH một lần theo Điều 60 thì được bảo lưu để chờ đủ điều kiện hưởng lương hưu. Như vậy, xét trường hợp của anh chị đã đủ số năm đóng BHXH nhưng chưa đủ tuổi về hưu thì có thể bảo lưu để chờ đến thời điểm đủ điều kiện về tuổi thì có thể làm thủ tục hưởng lương hưu.

Hiện nay không có thủ tục để bảo lưu thời gian đóng BHXH. Sau khi bạn nghỉ việc, đơn vị có trách nhiệm chốt sổ và trả sổ BHXH cho người lao động. Người lao động tự quản lý sổ bảo hiểm của mình và đợi đến năm đủ tuổi thì làm thủ tục hưởng chế độ hưu trí.

---

2. Nghỉ hưu trước tuổi và vấn đề bảo lưu thời gian đóng BHXH

Câu hỏi:

Tôi sinh ngày 2/4/1966 đang công tác tại xí nghiệp khai thác dịch vụ khoáng sản và hóa chất X, thuộc công ty A pa tít Việt Nam. Tôi đã công tác từ ngày 1/12/1985 đến nay. Vậy tôi đang muốn nghi hưu trước tuổi vào thời điểm quý 4/2015 có được không ? nếu được thì được hưởng chế độ như thế nào?

Trả lời:

Chào bạn! Trước hết, Luật Minh Gia cảm ơn về câu hỏi và yêu cầu tư vấn của bạn. Sau đây, chúng tôi xin tư vấn về vấn đề của bạn như sau:

Căn cứ theo điều 50 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006 quy định:

1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c và e khoản 1 Điều 2 của Luật này có đủ hai mươi năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Nam đủ sáu mươi tuổi, nữ đủ năm mươi lăm tuổi;

b) Nam từ đủ năm mươi lăm tuổi đến đủ sáu mươi tuổi, nữ từ đủ năm mươi tuổi
đến đủ năm mươi lăm tuổi và có đủ mười lăm năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ mười lăm năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên. Tuổi đời được hưởng lương hưu trong một số trường hợp đặc biệt khác do Chính phủ quy định.

2. Người lao động quy định tại điểm d khoản 1 Điều 2 của Luật này có đủ hai mươi năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Nam đủ năm mươi lăm tuổi, nữ đủ năm mươi tuổi, trừ trường hợp Luật sĩ quan quân đội nhân dân Việt Nam hoặc Luật công an nhân dân có quy định khác;

b) Nam từ đủ năm mươi tuổi đến đủ năm mươi lăm tuổi, nữ từ đủ bốn mươi lăm tuổi đến đủ năm mươi tuổi và có đủ mười lăm năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ mười lăm năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên. 

Trường hợp bạn không đủ tuổi để nghỉ hưu theo quy định tại điều 50 thì vẫn có thể được nghỉ hưu trước tuổi nếu thuộc trường hợp nghỉ hưu trước tuổi do bị suy giảm khả năng lao động. Theo đó:

Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d và e khoản 1 Điều 2 của Luật này đã đóng bảo hiểm xã hội đủ hai mươi năm trở lên, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại Điều 50 của Luật này khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

1. Nam đủ năm mươi tuổi, nữ đủ bốn mươi lăm tuổi trở lên;

2. Có đủ mười lăm năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành

Nếu không thuộc cả hai trường hợp trên, bạn vẫn có thể nghỉ việc và bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội.  Điều 57 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006 quy định:

Người lao động khi nghỉ việc mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 50 và Điều 51 hoặc chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định tại Điều 55 và Điều 56 của Luật này thì được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội.

Hồ sơ nộp tại Cơ quan bảo hiểm xã hội, bao gồm:

- Sổ bảo hiểm xã hội.

- Quyết định nghỉ việc đối với người đang đóng bảo hiểm xã hội.

- Đơn đề nghị hưởng lương hưu theo mẫu với người bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội.

- Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa (nếu có).

Trên đây là một số tư vấn của chúng tôi để bạn tham khảo.