Chính sách tái định cư theo quy định của pháp luật

Câu hỏi yêu cầu tư vấn:

Kính chào Luật sư, xin Luật sư tư vấn cho tôi 1 việc như sau : Khu tập thể GV chúng tôi được thanh lý nhà tập thể từ năm 1990 và đã ở đó đến nay. Nay UBND Thành phố thông báo xuống phường và khu tập thể về việc sẽ thu hồi đất nhưng chưa nói đến việc tái định cư. Chúng tôi lo lắng nên định làm đơn kiến nghị xin được tái định cư tại chỗ. Vậy xin hỏi Luật sư việc đó có cần thiết không, cần những thủ tục gì và gửi đi những đâu? Nguyên tắc bồi thường đối với tài sản trên đất được quy định như thế nào? Chúng tôi xin cảm ơn và chờ tin của Luật sư.

Trả lời: Cảm ơn chú đã gửi câu hỏi đến công ty Luật Minh Gia. Trường hợp này chúng tôi xin tư vấn cho chú như sau.

Thứ nhất, điều kiện hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất ở:

Theo quy định tại điểm c khoản 2 điều 83 Luật Đất đai năm 2013, được hướng dẫn bởi điều 22 Nghị định 47/2014/NĐ-CP năm 2014 :

"Việc hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp Nhà nước thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở quy định tại Điểm c Khoản 2 Điều 83 của Luật Đất đai được thực hiện như sau:

1. Hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài nhận đất ở, nhà ở tái định cư mà số tiền được bồi thường về đất nhỏ hơn giá trị một suất tái định cư tối thiểu quy định tại Điều 27 của Nghị định này thì được hỗ trợ khoản chênh lệch giữa giá trị suất tái định cư tối thiểu và số tiền được bồi thường về đất

2. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài tự lo chỗ ở thì ngoài việc được bồi thường về đất còn được nhận khoản tiền hỗ trợ tái định cư. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ quy mô diện tích đất ở thu hồi, số nhân khẩu của hộ gia đình và điều kiện cụ thể tại địa phương quy định mức hỗ trợ cho phù hợp".

Đồng thời, Khoản 2 Điều 86 Luật Đất đai 2013 có quy định về bố trí tái định cư cho người có đất ở thu hồi mà phải di chuyển chỗ ở: "Người có đất thu hồi được bố trí tái định cư tại chỗ nếu tại khu vực thu hồi đất có dự án tái định cư hoặc có điều kiện bố trí tái định cư. Ưu tiên vị trí thuận lợi cho người có đất thu hồi sớm bàn giao mặt bằng, người có đất thu hồi là người có công với cách mạng".

Thứ hai: Nguyên tắc bồi thường thiệt hại về nhà, công trình xây dựng trên đất khi thu hồi đất

Khoản 1 Điều 89 Luật Đất đai năm 2013 quy định: "Đối với nhà ở, công trình phục vụ sinh hoạt gắn liền với đất của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài khi Nhà nước thu hồi đất phải tháo dỡ toàn bộ hoặc một phần mà phần còn lại không bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật theo quy định của pháp luật thì chủ sở hữu nhà ở, công trình đó được bồi thường bằng giá trị xây dựng mới của nhà ở, công trình có tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương.

Trường hợp phần còn lại của nhà ở, công trình vẫn bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật theo quy định của pháp luật thì bồi thường theo thiệt hại thực tế".

Việc thông báo về tái định cư là bước thực hiện sau khi có phương án chi tiết về việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư nên khi UBND Thành phố thông báo xuống phường về việc thu hồi đất thì lúc đó chưa có phương án chi tiết cụ thể về việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư nên chưa thông báo. Và tái định cư là một trong các khoản hỗ trợ được xem xét hỗ trợ bên cạnh việc bồi thường khi nhà nước thu hồi đất nên việc tái định cư tại chỗ cũng sẽ Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và Tổ công tác xem xét việc tái định cư tại chỗ nếu tại khu vực thu hồi đất có dự án tái định cư hoặc có điều kiện bố trí tái định cư. Nếu người thị thu hồi đất có nguyện vọng được tái định cư tại chỗ thì có thể làm đơn đề nghị, cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét và quyết định phương án bồi thường, bố trí tái định cư.