Miễn giảm học phí sinh con một bề có được không?

1. Thế nào là sinh con một bề?

“Một bề” là cụm từ Hán Việt để chỉ cùng một hướng, cùng phía. Do đó, “Sinh con một bề” được hiểu là một cặp vợ chồng sinh tất cả các cả các con có cùng một giới tính sinh học.

2. Quy định của pháp luật về miễn giảm học phí khi sinh con một bề

Nhằm thực hiện tốt việc kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, ngày 25/01/2021, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 01/2021/TT-BYT hướng dẫn một số nội dung để địa phương ban hành chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số. Trong Thông tư này, tại Điều 4 có quy định về Một số nội dung khuyến khích kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh như sau:

“…2. Cá nhân

Căn cứ mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, để kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, địa phương lựa chọn, quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích, hỗ trợ cho cặp vợ chồng sinh 02 (hai) con một bề cam kết không sinh thêm con như: tôn vinh, biểu dương việc nuôi con khỏe, dạy con ngoan, con học giỏi, thành đạt; miễn, giảm học phí, hỗ trợ mua bảo hiểm y tế học sinh; hỗ trợ sữa học đường và các nội dung, hình thức phù hợp khác.”

3. Hiểu đúng về chính sách miễn giảm học phí khi sinh con một bề

Căn cứ quy định trên, thấy rằng, việc miễn giảm học phí là chính sách không áp dụng bắt buộc tại tất cả các địa phương trên toàn quốc. Các địa phương được quyền lựa chọn việc có áp dụng chính sách miễn giảm học phí hay không, dựa trên tình hình, điều kiện thực tiễn của địa phương.

Thông tư hướng dẫn của Bộ Y tế được ban hành để các địa phương lấy đó làm căn cứ xây dựng các chính sách khuyến khích, hỗ trợ miễn giảm học phí sao cho phù hợp với thực tiễn tại địa phương mình. Bước đi, lộ trình thực hiện ra sao hay khuyến khích, hỗ trợ như thế nào phụ thuộc ở mỗi địa phương.

4. Điều kiện được hưởng chính sách miễn, giảm học phí khi sinh con một bề

- Cặp vợ chồng sinh 02 (hai) con một bề (2 con cùng là nam hoặc cùng là nữ);

- Cam kết không sinh thêm con;

- Địa phương có quy định áp dụng chính sách miễn giảm học phí.

5. Tư vấn trường hợp miễn giảm học phí khi sinh con một bề

Câu hỏi: Chào luật sư. Tôi có một câu hỏi muốn nhờ luật sư giải đáp. Tôi sinh được 02 con gái, hiện đang cư trú và sinh sống tại TP. HCM. Tôi nghe nói Nhà nước có chính sách hỗ trợ miễn giảm học phí cho người sinh con một bề. Vậy con tôi có được hưởng chính sách này không?

Trả lời: Cảm ơn chị đã gửi câu hỏi tư vấn đến Luật Minh Gia, đối với nội dung chị đề nghị tư vấn, Luật Minh Gia trả lời như sau:

Về chính sách miễn giảm học phí với người sinh con một bề, Khoản 2 Điều 4 Thông tư 01/2021/TT-BYT hướng dẫn một số nội dung để địa phương ban hành chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số như sau:

“Điều 4. Một số nội dung khuyến khích kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh

…2. Cá nhân

Căn cứ mục tiêu chính sách dân số và thực tiễn, để kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, địa phương lựa chọn, quyết định một số nội dung cụ thể để khuyến khích, hỗ trợ cho cặp vợ chồng sinh 02 (hai) con một bề cam kết không sinh thêm con như: tôn vinh, biểu dương việc nuôi con khỏe, dạy con ngoan, con học giỏi, thành đạt; miễn, giảm học phí, hỗ trợ mua bảo hiểm y tế học sinh; hỗ trợ sữa học đường và các nội dung, hình thức phù hợp khác.”

Căn cứ quy định nêu trên thì cặp vợ chồng sinh 02 con một bề cam kết không sinh thêm con thì địa phương có thể quyết định miễn, giảm học phí

Theo thông tin chị cung cấp, chị có 02 người con gái. Tuy nhiên chị chưa nêu rõ việc vợ chồng chị đã làm cam kết không sinh thêm con hay chưa. Do đó, Luật Minh Gia chia 02 trường hợp như sau:

* Trường hợp 1: Vợ chồng chị đã làm cam kết không sinh thêm con

Nếu vợ chồng chị đã làm cam kết không sinh thêm con và TP. Hồ Chí Minh có quy định áp dụng chính sách miễn giảm học phí theo Thông tư 01/2021/TT-BYT thì các con của chị sẽ được hưởng chính sách miễn, giảm học phí.

Ngược lại, nếu TP. Hồ Chí Minh không áp dụng chính sách miễn giảm học phí theo Thông tư 01/2021/TT-BYT thì sẽ không được miễn, giảm học phí.

* Trường hợp 2: Vợ chồng chị chưa làm cam kết không sinh thêm con

Trong trường hợp này, các con của chị chưa đủ điều kiện hưởng chính sách miễn giảm học phí.