Quan hệ với người chưa đủ 18 tuổi có vi phạm pháp luật không?

1. Tư vấn quy định về hành vi quan hệ với người chưa đủ 18 tuổi

Việc quan hệ tình dục trước hôn nhân hay trước 18 tuổi ở Việt Nam hiện nay không còn là hiện tượng hiếm xảy ra.  Nếu bạn đang có thắc mắc về hậu quả pháp lý của hành vi trên hãy liên hệ với Luật Minh Gia để được hướng dẫn tư vấn các vấn đề như:

 - Tư vấn quy định của pháp luật về hành vi quan hệ tình dục với người dưới 18 tuổi;

- Tư vấn hậu quả pháp lý có thể xảy ra khi quan hệ tình dục với người dưới 18 tuổi;

- Tư vấn tất cả các vấn đề bạn thắc mắc về hình sự cũng như các lĩnh vực pháp lý khác.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống tư vấn dưới đây để có thêm thông tin về các quy định pháp luật đối với hành vi quan hệ tình dục với người dưới 18 tuổi.

2. Quan hệ với người dưới 18 tuổi có phải chịu trách nhiệm hình sự?

Câu hỏi:

Chào luật sư, cho em hỏi trường hợp: Bạn em 17 tuổi đã có thai được hơn 3 tháng. Nhưng gia đình phía nhà trai không chịu trách nhiệm với việc của mình làm. Liệu bạn em có thể căn cứ được điều luật nào để đưa đơn kiện được không ạ.

Công ty luật Minh Gia tư vấn cho bạn như sau:

Do bạn không nói rõ thời điểm phát sinh quan hệ tình dục nên chúng tôi sẽ chia làm hai trường hợp như sau:

- Trường hợp quan hệ phát sinh khi người bạn gái trên 16 tuổi

Bộ luật Hình sự hiện hành không quy định tội phạm với hành vi giao cấu với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi (tất nhiên việc giao cấu phải là thuận tình, không có sự cưỡng ép hoặc bị dùng vũ lực hoặc hành vi mua dâm người chưa thành niên). Vì vậy, trong trường hợp gia đình bạn gái đó kiện người con trai ra trước cơ quan có thẩm quyền thì người con trai sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi giao cấu đã thực hiện. Tuy nhiên người đó sẽ phải có nghĩa vụ cấp dưỡng đối với em bé (khi em bé đó được sinh ra).

Trường hợp quan hệ tình dục trái ý muốn của người bạn gái có thể cấu thành tội hiếp dâm hoặc cưỡng dâm theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

Điều 141. Tội hiếp dâm

1.50 Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Điều 143. Tội cưỡng dâm

1. Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

- Trường hợp 2, thời điểm hai bên phát sinh quan hệ bạn gái chưa đủ 16 tuổi

Theo quy định tại Điều 145 Bộ luật hình sự về Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi như sau:

Điều 145. Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi

1. Người nào đủ 18 tuổi trở lên mà giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 142 và Điều 144 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Đối với 02 người trở lên;

c) Có tính chất loạn luân;

d) Làm nạn nhân có thai;

đ) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

e) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Như vậy nếu như mà bạn gái chưa đủ 16 tuổi mà hai bên phát sinh quan hệ tình dục thì bạn trai sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự.

---

3. Quan hệ với người 17 tuổi có phải chịu trách nhiệm hình sự không?

Câu hỏi:

Thưa luật sư, cho e hỏi anh trai của em 26 tuổi đã quan hệ với 1 người bạn gái  khoảng 16 tuổi. Khi ấy họ tình nguyện. Đã có 1 đứa con 3 tuổi. Nay chị đã 20 tuổi. Hiện nay chị không muốn sống chung với anh em nữa. Xin hỏi nếu chi ấy báo lên Tòa án thì anh em có bị đi tù không ạ. Hay anh em phải chịu những  gì về pháp luật?

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn tới công ty Luật Minh Gia, trường hợp này chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:

Vào thời điểm người bạn gái chưa đủ 16 tuổi, nếu hành vi quan hệ tình dục giữa anh trai bạn và cô gái này không tự nguyện thì theo quy định tại Bộ luật Hình sự 2015 thì anh trai bạn có thể phải chịu TNHS về tội sau:

Trường hợp quan hệ tự nguyện, nhưng bạn gái chưa đủ 16 tuổi thì anh trai bạn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giao cấu với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi theo Điều 115 Bộ luật hình sự:

Điều 145. Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi

"1. Người nào đủ 18 tuổi trở lên mà giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 142 và Điều 144 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

..."

Nhưng theo những thông tin mà bạn đưa ra thì bạn gái đó đến nay đã 20 tuổi, con của anh trai bạn cũng đã 3 tuổi, vậy là thời điểm quan hệ là bạn gái đó đã 17 tuổi tức là trên 16 tuổi, ngoài ra còn có yếu tố là tự nguyện. Do đó anh trai bạn:

- Không bị truy cứu TNHS về tội hiếp dâm, hiếp dâm trẻ em, cưỡng dâm trẻ em vì không có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hay lợi dụng tình trạng không tự vệ của nạn nhân để giao cấu trái ý muốn mà xuất phát từ ý chí tự nguyện.

- Không bị truy cứu trách nhiệm về tội giao cấu với trẻ em vì người này đã trên 16 tuổi.

Như vậy trong trường hợp này nếu người con gái đó đã trên 16 tuổi, việc quan hệ không trái ý muốn của người đó thì anh trai bạn không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.