Tư vấn về trường hợp bị buộc thôi việc khi đang mang thai

1. Luật sư tư vấn về pháp luật lao động

Hiện nay, ở nước ta, pháp luật có rất nhiều quy định hướng tới bảo vệ quyền lợi của lao động nữ mang thai. Vì vậy, người sử dụng lao động không được lấy lý do người lao động nữ đang mang thai làm ảnh hưởng đến công việc, làm ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc,... để đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động. Do đó, các trường hợp người sử dụng lao động chấm dứt hợp đồng lao động với lý do trên đều thuộc trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật. Khi đó, người sử dụng lao động có trách nhiệm bồi thường và nhận người lao động quay trở lại làm việc.

2. Tư vấn về quyền lợi của người lao động nữ mang thai bị buộc thôi việc

Câu hỏi tư vấn: Chào luật sư, bạn em bị công ty buộc thôi việc khi đang mang thai tháng thứ 6 và có thỏa thuận chi trả chế độ, quyền lợi trong thời gian đang mang thai và nuôi con tổng là 9 tháng hưởng lương cơ bản. Công ty vẫn trừ tiền đóng BHXH đầy đủ. 

Đến nay bên BHXH đã thanh toán đầy đủ chế độ thai sản về công ty, nhưng Công ty vẫn chưa thanh toán trả lại tiền thai sản đó cho bạn em. Về phía cá nhân bạn em đã gọi điện cho giám đốc nhưng không có câu trả lời hay bất cứ thông tin nào về việc chi trả .

Vậy em xin Anh,Chị hãy tư vấn giúp bạn em nên phải làm như thế nào? Nếu đưa đơn kiện có được không ạ.

Nội dung tư vấn: Cảm ơn chị đã tin tường và gửi yêu cầu tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của chị, chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ thông tin chị cung cấp, công ty cho bạn chị thôi việc trong thời gian đang mang thai tháng thứ 6. Tuy nhiên, theo thỏa thuận của hai bên, công ty vẫn chi trả đầy đủ các chế độ, quyền lợi trong thời gian mang thai là 09 tháng lương cơ bản. Đồng thời, trong thời gian 09 tháng này, công ty vẫn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) đầy đủ cho bạn chị. 

Từ đó, có căn cứ để xác định Hợp đồng lao động (HĐLĐ) giữa bạn chị và công ty chưa chấm dứt, hoặc sẽ chấm dứt vào thời điểm khác do các bên thỏa thuận. Khi đó, bạn chị vẫn được hưởng các chế độ thai sản của BHXH như thông thường nếu có đủ điều kiện hưởng theo quy định. 

Trường hợp khác là bạn chị và công ty thỏa thuận chấm dứt HĐLĐ tại thời điểm bạn chị đang mang thai 06 tháng. Tại Khoản 4 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định rằng: trong trường hợp người lao động đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản mà chấm dứt HĐLĐ trước khi sinh con thì vẫn được chế độ thai sản mà Luật này quy định. 

Như vậy, cả trong hai trường hợp thì bạn chị vẫn được hưởng trợ cấp thai sản theo quy định pháp luật. 

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì người sử dụng lao động có trách nhiệm phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả trợ cấp bảo hiểm xã hội cho người lao động.

Ngoài ra, tại Công văn số 1741/LĐTBXH-BHXH hướng dẫn như sau: 

“[...] Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội thì người sử dụng lao động có trách nhiệm giải quyết chế độ ốm đau, thai sản cho người lao động, sau đó người sử dụng lao động thực hiện quyết toán với tổ chức bảo hiểm xã hội (quyết toán hàng quý hoặc sớm hơn đối với số trường hợp số tiền chi trả chế độ cho người lao động vượt nhiều so với số tiền được giữ lại trong quý) [...]”

Đối chiếu vào trường hợp của bạn chị, công ty phải có trách nhiệm chi trả số tiền trợ cấp (của BHXH) cho bạn chị. Nếu công ty không thực hiện trách nhiệm này, chị có thể làm đơn yêu cầu được nhận lại khoản trợ cấp thai sản. Hiện công ty đã có sự vi phạm vì không chi trả các khoản trợ cấp Bảo hiểm xã hội cho người lao động. Bạn chị có thể kiện ra Tòa Án để yêu cầu giải quyết, buộc phía bên công ty trả trợ cấp và chịu trách nhiệm cho hành vi vi phạm của mình.

Tuy nhiên, tại nội dung chị trình bày có đề cập đến việc bạn chị và công ty có thỏa thuận về việc công ty có chi trả một số quyền lợi, chế độ cho bạn chị trong thời gian mang thai và nuôi con. Do đó, cần phải xem xét kỹ lưỡng nội dung thỏa thuận này. Bởi lẽ, nếu trong trường hợp tại thỏa thuận có ghi nhận về việc công ty sẽ tạm thời chi trả tiền trợ cấp thai sản (của BHXH) trước cho bạn chị thì hiện nay, công ty có cơ sở để giữ lại số tiền mà BHXH đã chi trả chế độ thai sản của bạn chị cho công ty. 

Trân trọng!