Truy cứu trách nhiệm đối với hành vi cố ý gây thương tích

Em trai tôi sau khi lên xe đi 1 đoạn thì bị đuổi xuống do đã uống bia nhiều. Sau đó em trai tôi chạy về nhà và 15 phút sau quay lại chỗ quán bia bị đánh và cầm dao có đâm vào một người trong ba người vừa đánh vào bên hông trái, sau đó bỏ trốn nhưng ngày hôm sau đã ra trình báo với công an huyện, và hiện đang giam giữ. Trước khi đi trình báo gia đình em chưa kịp đưa đi khám và chụp chiếu vết thương khi bị đánh. Hiện tại gia đình không được vào thăm, và chỉ biết là qua người mang cơm là mặt em tôi bị xưng to đau hết người, bị nôn và ho ra máu, gia đình tôi có xuống xin cho em tôi được đi khám và kiểm tra sức khoẻ nhưng không được chấp nhận. Còn về phần người thanh niên bị đâm hiện được đưa đi viện cấp cứu và đang nằm ở phòng hồi sức, đã tỉnh hiện đang chờ kết quả kiểm tra lại, trong quá trình người bị thương đi viện thì gia đình tôi có người trực ở bệnh viện 24/24 và nhà tôi cũng đã hỗ trợ một khoản tiền để chữa trị và khám bệnh (hiện tại người bị thương cũng đang có án). Vậy luật sư cho tôi hỏi, em tôi có được đưa đi khám và kiểm tra không? Có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không và nếu có thì bị bao nhiêu năm? Và làm cách nào để giảm bớt hình phạt, bị phạt nhiều tiền không? Xin luật sư tư vấn cho tôi. Tôi xin chân thành cảm ơn!

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với thắc mắc của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Điều 205 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định về trưng cầu giám định như sau:

“1. Khi thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 206 của Bộ luật này hoặc khi xét thấy cần thiết thì cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng ra quyết định trưng cầu giám định.

…”

Điều 207 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định về yêu cầu giám định như sau:

“1. Đương sự hoặc người đại diện của họ có quyền đề nghị cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trưng cầu giám định những vấn đề liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ, trừ trường hợp việc giám định liên quan đến việc xác định trách nhiệm hình sự của người bị buộc tội.

Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị, cơ quan tiến hành tố tụng phải xem xét, ra quyết định trưng cầu giám định. Trường hợp không chấp nhận đề nghị thì thông báo cho người đã đề nghị giám định biết bằng văn bản và nêu rõ lý do. Hết thời hạn này hoặc kể từ ngày nhận được thông báo từ chối trưng cầu giám định của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thì người đề nghị giám định có quyền tự mình yêu cầu giám định.

2. Người yêu cầu giám định có các quyền và nghĩa vụ theo quy định của Luật giám định tư pháp.”

Căn cứ theo quy định trên, bạn có quyền yêu cầu cơ quan điều tra tiến hành giám định thương tích cho em của bạn do bị hành hung. Nếu như thấy việc giám định là cần thiết thì có quan điều tra sẽ tiến hành thủ tục trưng cầu giám định. Em của bạn nên giám định sức khỏe trong thời gian hiện tại để biết chính xác nhất về mức thương tật của mình và để cơ quan điều tra có cơ sở khởi tố người gây ra thương tích đối với em bạn ra trước pháp luật, bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp cho em của bạn. Việc em bạn đang bị giam giữ không ảnh hưởng đến việc trưng cầu giám định.

Để có thể xác định được em của bạn có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không và hình phạt tù là bao nhiêu năm thì phải căn cứ vào tỷ lệ thương tật của người bị em bạn cầm dao đâm và các tình tiết khác theo quy định tại Điều 134 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) như sau:

“Điều 134. Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác

1. Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Dùng vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn có khả năng gây nguy hại cho nhiều người;

b) Dùng a-xít nguy hiểm hoặc hóa chất nguy hiểm;

c) Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ;

d) Đối với ông, bà, cha, mẹ, thầy giáo, cô giáo của mình, người nuôi dưỡng, chữa bệnh cho mình;

đ) Có tổ chức;

e) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

…”

Nếu em của bạn ở vào trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này thì em bạn sẽ chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi có yêu cầu của bị hại, còn nếu em bạn rơi vào các trường hợp quy định tại khoản 2, khoản 3 hoặc khoản 4 thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự bất kể bị hại có yêu cầu hay không.

Để xác định em bạn có được giảm bớt hình phạt hay không thì khi xét xử, Tòa án sẽ xem xét trường hợp của em bạn có tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự hay không. Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định cụ thể tại Điều 51 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).

Về mức bồi thường thiệt hại được quy định cụ thể tại ĐIều 560 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

“1. Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm:

a) Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại;

b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại;

c) Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại;

d) Thiệt hại khác do luật quy định.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp sức khỏe của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có sức khỏe bị xâm phạm không quá năm mươi lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.”

Như vậy, gia đình bạn có thể căn cứ vào quy định nêu trên để xác định mức bồi thường phù hợp với thiệt hại thực tế xảy ra.

Trân trọng!

CV Sơn Tùng - Công ty Luật Minh Gia