Luật sư bào chữa tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng

1. Nghĩa vụ cấp dưỡng được quy định như thế nào?

Căn cứ theo khoản 24 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định, cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu theo quy định của Luật này.

 Điều 107 Luật này quy định về nghĩa vụ cấp dưỡng như sau:

“Điều 107. Nghĩa vụ cấp dưỡng

1. Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con; giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu; giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột; giữa vợ và chồng theo quy định của Luật này.

Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác.

2. Trong trường hợp người có nghĩa vụ nuôi dưỡng trốn tránh nghĩa vụ thì theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức được quy định tại Điều 119 của Luật này, Tòa án buộc người đó phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của Luật này.”

Ngoài ra, nghĩa vụ cấp dưỡng còn phát sinh trên cơ sở bồi thường thiệt hại theo quy định của Bộ luật dân sự. Theo nguyên tắc chung, người bị thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm mà đang có nghĩa vụ cấp dưỡng cho người khác thì người gây thiệt hại sẽ phải bồi thường tiền cấp dưỡng này. Bộ luật dân sự quy định về vấn đề này như sau: 

“Điều 591. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm

1. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm bao gồm:

c) Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng”

“Điều 593. Thời hạn hưởng bồi thường thiệt hại do tính mạng, sức khỏe bị xâm phạm

2. Trường hợp người bị thiệt hại chết thì những người mà người này có nghĩa vụ cấp dưỡng khi còn sống được hưởng tiền cấp dưỡng từ thời điểm người có tính mạng bị xâm phạm chết trong thời hạn sau đây:

a) Người chưa thành niên hoặc người đã thành thai là con của người chết và còn sống sau khi sinh ra được hưởng tiền cấp dưỡng cho đến khi đủ mười tám tuổi, trừ trường hợp người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi đã tham gia lao động và có thu nhập đủ nuôi sống bản thân;

b) Người thành niên nhưng không có khả năng lao động được hưởng tiền cấp dưỡng cho đến khi chết.

3. Đối với con đã thành thai của người chết, tiền cấp dưỡng được tính từ thời điểm người này sinh ra và còn sống.”

2. Quy định pháp luật về tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng

Điều 186 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 quy định:

“Điều 186. Tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng

Người nào có nghĩa vụ cấp dưỡng và có khả năng thực tế để thực hiện việc cấp dưỡng đối với người mà mình có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật mà từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này mà còn vi phạm, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 380 của Bộ luật này, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.”

Xét các yếu tố cấu thành tội phạm:

Về mặt chủ thể: Chủ thể của tội phạm này là người có năng lực trách nhiệm hình sự và phải thỏa mãn đồng thời 02 điều kiện là người có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật và là người có khả năng thực tế để thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng.

>> Luật sư bào chữa vụ án hình sự

Hotline: 0902.586.286

Về mặt khách thể: Tội phạm xâm phạm đến nghĩa vụ cấp dưỡng trong hôn nhân gia đình và các quan hệ dân sự khác được pháp luật bảo vệ.

Về mặt khách quan: Mặt khách quan của tội phạm được thể hiện qua các dấu hiệu sau:

Thứ nhất, người phạm tội phải là người có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định pháp luật và có khả năng thực tế để thực hiện việc cấp dưỡng đó.

Thứ hai, người phạm tội có hành vi “trốn tránh” hoặc “từ chối” nghĩa vụ cấp dưỡng. Tức người này biết rõ mình có nghĩa vụ cấp dưỡng nhưng lại tìm cách thoái thác, viện cớ lý do khó khăn, tẩu tán tài sản hay bỏ trốn,... để không phải thực hiện việc cấp dưỡng. 

Thứ ba, hành vi của người phạm tội làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe. Đây là hậu quả của tội phạm, là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm.

Ngoài các dấu hiệu nói trên, Điều luật còn quy định tình tiết “đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này mà còn vi phạm” cũng là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm trong trường hợp chưa xảy ra hậu quả của tội phạm. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý: Điều luật này chỉ được áp dụng nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 380 của Bộ luật hình sự, tức là trường hợp có điều kiện mà không chấp hành bản án hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

Về mặt chủ quan: Tội phạm này được thực hiện do lỗi cố ý. Người phạm tội nhận thức được hành vi của mình là trái pháp luật, trái với đạo đức xã hội nhưng vẫn từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng.

Về hình phạt: Hành vi phạm tội này có thể bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

3. Quy trình Luật sư bào chữa tại công ty Luật Minh Gia

Nhằm chuyên nghiệp hóa dịch vụ Luật sư bào chữa vụ án hình sự, Luật Minh Gia tiến hành giải quyết yêu cầu của khách hàng về dịch vụ này theo từng bước như sau:

Bước 1: Tiếp nhận thông tin và hồ sơ vụ việc (Quyết định khởi tố bị can, vụ án, giấy tờ liên quan…) từ bị can, bị cáo, người thân, người đại diện khác của bị can, bị cáo.

Bước 2: Xác định về điều kiện, thẩm quyền giải quyết, thời gian thực hiện và phân công luật sư tham gia tố tụng.

Bước 3: Thu thập chứng cứ, tài liệu và các điều kiện chứng minh khác theo quy định pháp luật nhằm phục vụ công tác tham gia tố tụng bào chữa cho bị can, bị cáo của luật sư.

Bước 4: Hoàn thiện hồ sơ tham gia tố tụng gửi các cơ quan tiến hành tố tụng và triển khai nghiên cứu hồ sơ vụ án.

Bước 5: Luật sư tham gia tố tụng tại cơ quan tiến hành tố tụng theo nhiệm vụ đã phân công nhằm bào chữa cho bị can, bị cáo trong vụ án hình sự.

4. Phương thực liên hệ luật sư tham gia bào chữa về Tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng .

Mọi thắc mắc về dịch vụ vui lòng liên hệ qua các phương thức sau:

Cách 1: Liên hệ Hotline yêu cầu dịch vụ: 0902.586.286

Cách 2: Gửi Email: lienhe@luatminhgia.vn

Cách 3: Đến trực tiếp địa chỉ văn phòng:

- VP Hà Nội: Số 5 Ngõ 36 Nguyễn Thị Định, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội.

- VP TP HCM: A11-12 Lầu 11 Block A, Tòa nhà Sky Center, số 5B Phổ Quang, Tân Bình, TP Hồ Chí Minh