Tội dùng nhục hình bị xử phạt thế nào?

1. Tội dùng nhục hình là gì?

“Nhục hình” là từ Hán Việt để chỉ phương pháp tra tấn gây đau đớn về thể xác cho người bị điều tra, xét hỏi hoặc bị giam giữ cải tạo như đánh đập, bắt nhịn đói, ăn cơm nhạt, không cho uống nước,…

Hiện nay, dùng nhục hình theo quy định của Bộ luật Hình sự được hiểu là việc người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng có hành vi tra tấn, gây đau đớn về thể xác người bị điều tra, xét hỏi hoặc bị giam giữ cải tạo.

Cấu thành tội phạm của tội dùng nhục hình:

- Chủ thể: Chủ thể của tội dùng nhục hình là “chủ thể đặc biệt”, có năng lực trách nhiệm hình sự, chủ thể là những người có chức vụ, quyền hạn trong hoạt động tố tụng, thi hành án hoặc thi hành các biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

- Khách thể: tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của người bị nhục hình và uy tín của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Toà án và Cơ quan thi hành án hình sự,…

Người bị dùng nhục hình đa số là: người bị bắt trong trường hợp khẩn cấp; bị can, bị cáo đang bị tạm giam; người bị kết án đang cải tạo trong các trại giam;…

- Mặt chủ quan: Lỗi trong tội dùng nhục hình là lỗi cố ý (cố ý trực tiếp và cố ý gián tiếp). Theo đó, người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là trái pháp luật, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra hoặc tuy chỉ thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.

- Mặt khách quan: Người phạm tội có hành vi dùng nhục hình là tất cả những hành vi có tính chất hành hạ, gây đau đớn về thể xác, xúc phạm đến nhân phẩm danh dự của người khác.

Những hình thức đó có thể là tra tấn, đánh đập, bắt nhịn ăn, nhịn uống, cho ăn cơm thừa, canh mặn, không cho ngủ, cùm kẹp, hỏi cung suốt ngày đêm, bắt phơi nắng, bắt tắm nước lạnh vào mùa đông hoặc có hành vi khác gây đau đớn về thể xác, tinh thần đối với người bị tạm giữ, tạm giam, bị can, bị cáo, người bị kết án đang chấp hành hình phạt tù trong các trại giam hoặc người đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Tội dùng nhục hình là tội có cấu thành hình thực, do đó, hậu quả không phải là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này, chỉ cần người phạm tội thực hiện hành vi dùng nhục hình là tội phạm đã được hoàn thành.

2. Tội dùng nhục hình xử lý thế nào?

Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội dùng nhục hình tại điều 373 như sau:

“1. Người nào trong hoạt động tố tụng, thi hành án hoặc thi hành các biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc mà dùng nhục hình hoặc đối xử tàn bạo, hạ nhục nhân phẩm của người khác dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Đối với 02 người trở lên;

c) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;

d) Đối với người dưới 18 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;

đ) Gây thương tích hoặc gây thiệt hại về sức khỏe cho người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 60%.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:

a) Gây thương tích hoặc gây thiệt hại về sức khỏe cho người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Làm người bị nhục hình tự sát.

4. Phạm tội làm người bị nhục hình chết, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.

5. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

 Căn cứ quy định trên có thể thấy rằng, tùy từng tình tiết định khung tăng nặng và hậu quả gây ra, người có hành vi dùng nhục hình có thể bị phạt tù từ 06 tháng đến phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.

3. Tư vấn về trường hợp dùng nhục hình với người bị tạm giam dẫn đến hậu quả chết người

Câu hỏi: Kính chào Luật Minh Gia. Cho em được hỏi 1 sự việc như sau: Anh của em là lính nghĩa vụ chưa vào ngành công tác tại trại giam; không may tới ca trực anh của em có còng tay và đánh 3 cây vào chân của tù nhân theo lời của quản giáo vì có hành vi không chấp hành và cố ý không hợp tác điều tra. Không may tù nhân chết vì bệnh lí từ trước. Anh của em cùng quản giáo bị Viện Kiểm Sát tối cao điều tra và đưa vào tội nhục hình. Vậy anh của em có tội hay không và mức án tối thiểu cũng như cao nhất có thể xảy ra là thế nào ạ? Mong sự trả lời tốt nhất từ Luật Gia Minh trân trọng cảm ơn.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo Điều 373 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH 2017 Bộ luật Hình sự quy định về tội dùng nhục hình như sau:

“1. Người nào trong hoạt động tố tụng, thi hành án hoặc thi hành các biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc mà dùng nhục hình hoặc đối xử tàn bạo, hạ nhục nhân phẩm của người khác dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Đối với 02 người trở lên;

c) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;

d) Đối với người dưới 18 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;

đ) Gây thương tích hoặc gây tổn hại về sức khỏe cho người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 60%.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:

a) Gây thương tích hoặc gây tổn hại về sức khỏe cho người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Làm người bị nhục hình tự sát.

4. Phạm tội làm người bị nhục hình chết, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.

5. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm”.

Như vậy, theo thông tin mà bạn cung cấp thì anh của bạn là lính nghĩa vụ chưa vào ngành công an hiện đang công tác tại trại giam. Đến ca trực, anh của bạn có còng tay và đánh 3 cây vào chân của tù nhân theo chỉ đạo của quản giáo vì có hành vi không chấp hành và cố ý không hợp tác điều tra. Mặc dù anh của bạn chưa được vào ngành chính thức nhưng là người đang thực hiện nghĩa vụ Công an nhân dân, có công tác tại trại giam và cùng thực hiện hành vi theo sự chỉ đạo của quản giáo, biết rõ là sai nhưng vẫn thực hiện thì anh bạn vẫn đáp ứng được các mặt cấu thành của tội dùng nhục hình.

Đối với cái chết của phạm nhân, nếu như xác định nguyên nhân tử vong không phải do hành vi của anh bạn và quản giáo gây ra thì sẽ không được coi là tình tiết định khung tăng nặng. Do đó, cơ quan công an sẽ tiến hành xem xét, điều tra, xác định nguyên nhân chết của nạn nhân, tỷ lệ tổn thương cơ thể của nạn nhân do hành vi của anh bạn gây ra để làm căn cứ định khung hình phạt cụ thể đối với anh trai của bạn.