Thủ tục lập di chúc? Lập di chúc có cần các con đồng ý?

Nội dung câu hỏi:

Gia đình tôi có 3 người con. Tôi là con út, 3 anh em đã lập gia đình và sống riêng Cha, Mẹ. Năm 2013 Cha Mẹ tôi đã chia cho 3 anh em tôi mỗi người 1000m2 đất. Phần còn lại 5000m2 đất Cha, Mẹ đang sử dụng làm nhà ở và canh tác thờ cúng. Cha mẹ tôi vẫn mạnh khỏe, nay Cha, Mẹ muốn lập di chúc để lại phần đất 5000m2 cho Tôi toàn quyền sử dụng và thờ cúng. Hỏi luật sư có được không? và 2 anh tôi không đồng ý di chúc thì di chúc đó có thực hiện được không. Quy trình lập di chúc ra sao. Cảm ơn luật sư. Mong trả lời từ luật sư.

Trả lời:

Cảm ơn anh đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp anh đang vướng mắc Luật Minh Gia tư vấn như sau:

Thứ nhất, về quyền lập di chúc

Tại Điều 609 Bộ luật dân sự 2015 có quy định về quyền thừa kế như sau:

“Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc.”

Bên cạnh đó, tại Điều 624 Bộ luật dân sự 2015 có quy định về di chúc như sau:

“Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”

Căn cứ theo quy định nêu trên thì cá nhân có quyền định đoạt di chúc để định đoạt tài sản của mình cho người khác sau khi mất. Với trường hợp của anh, theo thông tin anh cung cấp thì tài sản 5000m2 đất còn lại thuộc sở hữu của bố mẹ anh, do đó, bố mẹ anh có quyền lập di chúc để định đoạt phần tài sản này của mình sau khi mất cho anh mà không cần có sự đồng ý của các con còn lại.

Thứ hai, về thủ tục lập di chúc

Theo quy định của pháp luật dân sự, di chúc phải được lập thành văn bản, nếu không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng. Tuy nhiên, với trường hợp của anh, hiện tại bố mẹ anh đều khỏe mạnh, do đó bố mẹ anh nên lập di chúc bằng văn bản. Hiện nay, di chúc bằng văn bản bao gồm những di chúc sau:

- Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.

- Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.

- Di chúc bằng văn bản có công chứng.

- Di chúc bằng văn bản có chứng thực.

Bố mẹ anh có thể lựa chọn lập một trong những loại di chúc nêu trên, do chưa xác định được cụ thể loại di chúc bằng văn bản bố mẹ anh muốn lập do đó, chúng tôi liệt kê các quy định tương ứng với từng loại di chúc để gia đình anh tham khảo. Cụ thể các quy định như sau:

“Điều 633. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng

Người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc.

Việc lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 631 của Bộ luật này.

Điều 634. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng

Trường hợp người lập di chúc không tự mình viết bản di chúc thì có thể tự mình đánh máy hoặc nhờ người khác viết hoặc đánh máy bản di chúc, nhưng phải có ít nhất là hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.

Việc lập di chúc bằng văn bản có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 631 và Điều 632 của Bộ luật này.

Điều 635. Di chúc có công chứng hoặc chứng thực

Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng hoặc chứng thực bản di chúc.

Điều 636. Thủ tục lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã

Việc lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã phải tuân theo thủ tục sau đây:

1. Người lập di chúc tuyên bố nội dung của di chúc trước công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã phải ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố. Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc sau khi xác nhận bản di chúc đã được ghi chép chính xác và thể hiện đúng ý chí của mình. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã ký vào bản di chúc.

2. Trường hợp người lập di chúc không đọc được hoặc không nghe được bản di chúc, không ký hoặc không điểm chỉ được thì phải nhờ người làm chứng và người này phải ký xác nhận trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã chứng nhận bản di chúc trước mặt người lập di chúc và người làm chứng.”

Anh có thể tham khảo các quy định nêu trên và lựa chọn di chúc phù hợp với nhu cầu của gia đình, trường hợp muốn tư vấn cụ thể về trình tự lập một loại di chúc bằng văn bản trong các di chúc đã nêu anh có thể liên hệ lại để Luật Minh Gia hỗ trợ chi tiết hơn.