Quyền nuôi dưỡng, chăm sóc con sau khi ly hôn của người không trực tiếp nuôi

Nội dung câu hỏi: Xin chào luật sư! Em có tình huống muốn nhờ luật sư giúp em ạ.tình huống như sau: anh trai và chị dâu của em ly hôn, con chung được tòa xử cho anh trai em nuôi dưỡng. nhưng khi ở tòa chị dâu có xin thêm là rước con về ngoại chơi ( xin miệng không có giấy tờ). từ khi xử ly hôn xong chị dâu xuống rước con mà không điện thoại cho hay trước, nhằm lúc ông bà nội chở cháu đi vắng nhà, lúc đó thì chị dâu chửi bới um xùm.

Bây giờ em muốn hỏi luật sự là gia đình em có quyền cho chị dâu chỉ được quyền thăm con, không được rước đi được không ạ. nếu như vậy chị dâu kiện ra tòa thì anh trai em có bị mất quyền giành nuôi con không?. trong quyết định ly hôn có ghi " dành quyền thăm nom chăm sóc con chung, không ai được cản trở".gia đình em không cho chị dâu rước đi là gì sợ đem con đi giấu không cho bên nội gặp lại tình trạng này đã xảy ra rồi ( lúc chưa ly hôn)? mong được sự giúp đỡ của luật sư đến gia đình em ạ.em thành thật biết ơn luật sư. Trân trọng kính chào!

Trả lời: Cám ơn ban đã gửi câu hỏi đến Công ty Luật Minh Gia, với câu hỏi của bạn chúng tôi xin tư vấn như sau:

Thứ nhất, về quyền của người không trực tiếp nuôi con

Theo thông tin bạn cung cấp, trong  bản án ly hôn giữa anh trai và chị dâu bạn thì Tòa án đã giao con cho anh trai bạn trực tiếp nuôi sau khi ly hôn.  Sau khi ly hôn, chị dâu bạn thường có hành vi tự ý đón con mà không hỏi ý kiến của anh trai bạn. hiện nay, gia đình bạn chỉ muốn chị dâu chỉ được quyền đến thăm mà không được quyền đón đứa bé đi. Theo quy định tại Điều 82 Luật hôn nhân và gia đình 2014, người không trực tiếp nuôi con vẫn có quyền và nghĩa vụ được thăm nuôi con nhưng không được gây cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấy đến việc trông nom, chăm sóc, giáo dục con. Đối với trường hợp của gia đình bạn, chị dâu của bạn chỉ có quyền và nghĩa vụ được thăm nuôi con, còn việc đưa đón con đi thì phải có sự đồng ý của anh trai bạn. Cụ thể:

“Điều 82. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.

2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

3. Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.

Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.’’

Điều 83. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ trực tiếp nuôi con đối với người không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

1. Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con thực hiện các nghĩa vụ theo quy định tại Điều 82 của Luật này; yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình.

2. Cha, mẹ trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con."

Vì vây, nếu có căn cứ cho rằng việc chị dâu tự ý đón con đi mà không hỏi ý kiến nhằm mục đích không cho anh trai bạn gặp lại con hoặc sẽ ảnh hưởng đến vấn đề nuôi con của anh trai bạn thì anh trai bạn có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nuôi con.

Thứ hai, vấn đề thay đổi người trực tiếp nuôi con

Trường hợp chị dâu bạn khởi kiện yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con thì Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con trong các trường hợp quy định tại Điề 84 Luật hôn nhân và gia đình 2014 như sau

“Điều 84. Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

1. Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.

2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:

a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;

b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

3. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.

4. Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.

5. Trong trường hợp có căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều này thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:

a) Người thân thích;

b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;

c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;

d) Hội liên hiệp phụ nữ.”

Theo đó, nếu chị dâu bạn khởi kiện ra Tòa và có căn cứ chứng minh cho việc anh trai bạn không đủ điều kiện trực tiếp nuôi dưỡng con thì Tòa án có thể xem xét việc trao quyền trực tiếp nuôi dưỡng con về cho người mẹ. Ngoài ra, nếu con từ đủ 7 tuổi thì Tòa án sẽ phải xem xét ý chí, nguyện vọng của con để quyết định.

Trân trọng!