Phân chia di sản thừa kế theo pháp luật thế nào?

1. Tư vấn về quyền thừa kế theo pháp luật

Quyền thừa kế là quyền để lại tài sản của mình cho người khác sau khi chết, hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Bao gồm quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình, để lại tài sản cho người thừa kế theo pháp luật và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Đặc biệt là quyền hưởng di sản thừa kế theo pháp luật là một trong những nội dung được quan tâm trong thời gian gần đây.

Vậy thế nào là thừa kế theo pháp luật, hàng thừa kế, cách thức phân chia di sản thừa kế khi có tranh chấp xảy ra. Nếu bạn gặp vấn đề này hoặc đang có tranh chấp phát sinh nhưng không có thời gian tìm hiểu quy định của pháp luật, bạn hãy liên hệ đến công ty Luật Minh Gia, luật sư sẽ tư vấn cho bạn những nội dung sau:

+ Phân chia di sản thừa kế theo pháp luật theo quy định của pháp luật ;

+ Hàng thừa kế ;

+ Hướng giải quyết khi có tranh chấp xảy ra.

2. Phân chia di sản thừa kế theo pháp luật thực hiện thế nào?

Câu hỏi:

Kính gửi luật sư Minh Gia! Mong luật sư tư vấn cho tôi 1 việc như sau: Bố tôi lấy 2 người vợ. Người vợ cả có 1 anh trai và 1 chị gái. Do chuyện nội bộ gia đình nên người vợ cả đã chuyển đi nơi khác. Sau đó bố tôi lấy mẹ tôi có 2 người con là tôi và 1 em trai. Hiện nay hai anh chị của người vợ cả cũng đã có gia đình và an cư lạc nghiệp ở nơi khác.

Bố tôi đã qua đời cách đây 2 năm và không để lại di chúc. Sổ đỏ đứng tên mẹ tôi và bố tôi. Hiện nay mẹ tôi muốn chuyển sổ đỏ cho 2 chị em tôi. Xin hỏi luật sư mọi người trong gia đình tôi sẽ được thừa kế như thế nào ? Tôi xin trân thành cảm ơn.

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi nội dung đề nghị tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia chúng tôi, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo như thông tin bạn cung cấp thì không xác định rõ được quan hệ giữa bố bạn khi còn sống với vợ cả là hôn nhân hợp pháp hay giữ bố bạn và mẹ bạn là hôn nhân hợp pháp nên có các trường hợp sau:

- Trường hợp thứ nhất: Xác định quan hệ hôn nhân hợp pháp để phân chia thừa kế

Quan hệ giữa bố bạn và mẹ bạn là quan hệ hôn nhân hợp pháp thì di sản thừa kế do bố bạn để lại sẽ được phân chia như sau:

>> Tư vấn phân chia di sản thừa kế theo pháp luật, gọi: 1900.6169

Bố bạn và vợ cả đã ly hôn và bố mẹ bạn đã đăng ký kết hôn thì được xác định là quan hệ hôn nhân hợp pháp.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 33 Luật hôn nhân và gia đình 2014 về tài sản chung của vợ chồng như sau:

"Xem trích dẫn chi tiết về tài sản chung vợ chồng”

Di sản bố bạn để lại là tài sản chung của bố mẹ bạn. Bởi đây là tài sản hình thành trong thời kì hôn nhân và là trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên cả bố và mẹ bạn.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 66 Luật hôn nhân và gia đình 2014 về giải quyết chia sản của vợ chồng trong trường hợp một bên chết như sau:

“ ...Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế”.

Như vậy, mẹ bạn sẽ được hưởng 1/2 di sản trên. 1/2 di sản còn lại sẽ trở thành di sản thừa kế của bố bạn, và di sản thừa kế sẽ được chia theo pháp luât.

Theo thông tin bạn cung cấp thì bố bạn qua đời không để lại di chúc nên di sản thừa kế sẽ được tiến hành chia theo pháp luật.

Những người thừa kế theo pháp luật được quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 bao gồm:

"Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại..."

Đối chiếu với quy định nêu trên và với thông tin bạn cung cấp thì tại thời điểm mở thừa kế, hàng thừa kế thứ nhất của bố bạn bao gồm: mẹ bạn, anh trai và chị gái con vợ cả, bạn, em trai bạn và ông,bà bạn( nếu còn). Mỗi người thuộc hàng thừa kế thứ nhất sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau.

Như vậy, di sản thừa kế là tài sản chung của bố mẹ bạn thì khi bố bạn mất, trong khối tài sản chung của 2 người thì 1/2 tài sản là tài sản riêng của mẹ bạn, 1/2 còn lại là di sản của người bố để lại. Phần di sản của bố bạn cũng sẽ được chia đều cho những người thừa kế thứ nhất của bố bạn bao gồm:  mẹ bạn, anh trai và chị gái con vợ cả, bạn, em trai bạn và ông, bà bạn( nếu còn).

-Trường hợp thứ hai: Chia thừa kế trong trường hợp sống chung như vợ chồng

Giữa bố bạn và vợ cả vẫn là quan hệ hôn nhân hợp pháp, quan hệ giữa bố và mẹ bạn chỉ là quan hệ sống chung như vợ chồng thì di sản thừa kế do bố bạn để lại sẽ được phân chia như sau:

Theo quy định của Luật hôn nhân gia đình 2014 thì có quy định:  Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Quyền, nghĩa vụ đối với con, tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật này.

Như vậy, nếu bố mẹ bạn  không đăng ký kết hôn. Vì vậy quan hệ hôn nhân của họ không được pháp luật thừa nhận. Như vậy mẹ bạn không được hưởng di sản thừa kế theo pháp luật của bố bạn theo khoản 1 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015. Nếu tài sản của riêng ai thì vẫn là của người đó. Nếu là tài sản chung thì được xác định là tài sản sở hữu chung theo phần và được phân chia theo phần đóng góp của mỗi người trong khối tài sản chung.

Nếu quyền sở hữu diện tích đó có được trong thời kì bố mẹ bạn sống chung thì sẽ dựa vào phần công sức đóng góp của mỗi người để phân chia. Tuy nhiên, bố bạn đóng góp tài sản khi đang có vợ hợp pháp thì phần thu nhập trong thời kì hôn nhân với vợ cả vẫn được coi là tài sản chung của vợi chồng.

Tóm lại: Căn cứ vào đóng góp thực tế giữ bố và mẹ bạn để xác định mẹ bạn nhận được bao nhiêu trong phần trong khối tài sản chung trong thời kì chung sống. Sau đó, phần tài sản của bố bạn để lại thì vợ cả sẽ được hưởng 1/2 vì đây là tài sản chung vợ chồng. Phần di sản còn lại sẽ được tiến hành chia di chúc theo pháp luật. Và trong trường hợp này, hàng thừa kế thứ nhất của bố bạn gồm: vợ cả, anh trai, chị gái con vợ cả, an hem bạn và ông bà bạn ( nếu còn).

>> Nếu có vướng mắc về chia thừa kế, hãy liên hệ: 1900.6169

3. Tư vấn quy định về chia di sản thừa kế theo pháp luật

Câu hỏi:

Kính gửi ngài luật sư, Ba em mới mất năm 2017, để lại một khoản tiền tầm 150 triệu và một ngôi nhà cùng với đồ đạc. Theo em biết thì ngôi nhà ba em đã làm xong thủ tục sang tên, từ ông bà chuyển sang ba em, và sổ đỏ hiện bác gái em đang giữ. Hiện tại bác gái em cũng đang giữ khoản tiền, và nói là trích tiền ba em để lại để chi trả việc học hành cho em, nhưng không đưa em số tiền đó. Sau khi ba mất thì em có đưa một số đồ đạc của ba cho hai bác trai ruột (anh trai của ba em), và em thì giữ lại tivi do sợ không dùng đến thì đồ sẽ hỏng và phí.

Bên nội và ông bà nội thì nói em là em không có quyền quyết định đối với tài sản của ba em và cả căn nhà ạ. Ba em mất đột ngột do bệnh nặng nên không để lại di chúc, ông bà nội em còn sống và em là con một. Ba mẹ em đã ly hôn được tầm 10 năm và em đang chung sống với mẹ ạ. Luật sư cho em hỏi là việc thừa kế tài sản của ba em được định đoạt như nào và việc bác em giữ sổ đỏ cũng như số tiền đó là hợp pháp luật không ạ? Mong nhận được hồi âm sớm từ phía luật sư ạ. Em cảm ơn!

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tư vấn luật thừa kế đến Công ty Luật Minh Gia. Trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Trường hợp của bạn khi ba bạn mất không để lại di chúc nên việc thừa kế sẽ được tiến hành theo quy định của pháp luật. Theo quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự quy định về hàng thừa kế như sau:

“Xem trích dẫn quy định về thừa kế theo pháp luật và hàng thừa kế tại phần tư vấn (2)”

Như vậy trong trường hợp này của bạn ,những người có quyền thừa kế là bạn;ông bà nội bạn, những người này mỗi người sẽ được chia một phần tài sản bằng nhau trong khối tài sản thừa kế. Bạn có quyền quyết định đối với những tài sản thừa kế ba bạn để lại. Bác gái bạn có thể được xác định là người quản lý di sản,có nghĩa vụ bảo quản giữ gìn và bàn giao tài sản cho những người thừa kế nên việc bác gái bạn giữ tài sản thừa kế là đúng theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên bạn có quyền yêu cầu bác gái bạn giao lại di sản thừa kế, nếu bác không giao lại di sản thừa kế thì gia đình có quyền khởi kiện để yêu cầu bảo vệ quyền lợi của mình và phân chia di sản thừa kế mà ba để lại.

Trên đây là nội dung tư vấn về: Phân chia di sản thừa kế theo pháp luật. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp.