Phân biệt tội hiếp dâm và tội cưỡng dâm

1. Quy định về tội hiếp dâm và tội cưỡng dâm

- Hành vi hiếp dâm

Theo Điều 141 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) thì Hiếp dâm là dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân.

- Hành vi cưỡng dâm

Theo quy định tại điều 143 Bộ luật hình sự thì cưỡng dâm là dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác.

Phân biệt tội hiếp dâm và tội cưỡng dâm

2. Sự khác nhau của tội hiếp dâm và tội cưỡng dâm

Sự khác biệt giữa hai tội này là ở đối tượng (nạn nhân). Đối với tội hiếp dâm thì nạn nhân là bất cứ ai, còn đối với tội cưỡng dâm thì nạn nhân phải là người lệ thuộc với người phạm tội hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách.

Hành vi khách quan trong tội hiếp dâm và cưỡng dâm có thể gần giống nhau vì trong tội cưỡng dâm, người phạm tội có thể dùng mọi thủ đoạn như đe dọa, khống chế, thậm chí có thể dùng bạo lực. Chẳng hạn đánh đập người bị lệ thuộc để họ sợ và miễn cưỡng phải giao cấu.

Trong tội hiếp dâm, người phạm tội có thể lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân để giao cấu. Tình trạng này không thể tự vệ được của nạn nhân có thể là họ đã bị ngất xỉu, bị bỏ thuốc mê, bị bắt trói chân tay… Còn tình trạng quẫn bách của người bị hại (nạn nhân) trong vụ án cưỡng dâm là người bị hại vẫn còn nhận thức được, còn khả năng tự vệ nhưng vì sự lệ thuộc hoặc đang ở trong tình trạng quẫn bách không còn con đường nào khác mà buộc phải giao cấu.

---

3. Giải đáp thắc mắc về tội hiếp dâm

Câu hỏi:

Xin hỏi luật sự vấn đề như sau: hai người đủ tuổi, mà người con gái bị cưỡng bức về thân thể nhưng không thành, thì người cưỡng bức có bị tội gì không, 2 người không có quan hệ yêu đương.

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với thắc mắc của bạn chúng tôi tư vấn như sau: 

Với những thông tin bạn cung cấp chúng tôi xác định ở đây người nam đang muốn thực hiện hành vi quan hệ tuy nhiên người nữ không đồng ý. Và bạn đang muốn hỏi hành vi như vậy của người nam có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không.

Điều 141 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) quy định về tội hiếp dâm như sau:

“1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm

a) Có tổ chức;

b) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;

c) Nhiều người hiếp một người;

d) Phạm tội 02 lần trở lên;

đ) Đối với 02 người trở lên;

e) Có tính chất loạn luân;

g) Làm nạn nhân có thai;

h) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

i) Tái phạm nguy hiểm…”

Nếu người nam có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của người nữ hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của người nữ thì mặc dù chưa thực hiện được hành vi nhưng người nam vẫn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định đã nêu trên.

Trân trọng !

P. Luật sư tranh tụng - Công ty Luật Minh Gia