Ly hôn khi vợ hoặc chồng đang ở nước ngoài làm như thế nào?

1. Luật sư tư vấn thủ tục ly hôn

Hiện nay, có nhiều trường hợp vợ hoặc chồng phải ra nước ngoài làm ăn, sinh sống. Vì khoảng cách địa lý, xa mặt cách lòng mà họ không còn tình cảm với nhau, mục đích của hôn nhân không đạt được. Do đó, ly hôn để kết thúc cuộc hôn nhân không hạnh phúc là lựa chọn khá nhiều cặp vợ chồng. Vậy trong trường hợp một bên đang ở nước ngoài, thủ tục ly hôn với người đang ở nước ngoài có khác gì so với thông thường, nơi nộp đơn ly hôn ở đâu,…là những vướng mắc mà nhiều người gặp phải.

Nếu bạn chưa tìm hiểu quy định pháp luật về ly hôn, bạn chưa biết hỏi ai thì hãy liên hệ tới Luật Minh Gia bằng cách gửi câu hỏi tư vấn, luật sư sẽ tư vấn giải đáp cho bạn.

Ngoài ra, để nắm thêm các quy định cụ thể bạn có thể tham khảo tình huống mà Luật Minh Gia tư vấn dưới đây:

2. Thủ tục ly hôn khi một bên đang ở nước ngoài

Câu hỏi:

Thưa luật sư, cho tôi hỏi trường hợp. Hiện tôi muốn ly hôn với vợ tôi nhưng vợ tôi đã tự ý bỏ đi xuất khẩu lao động tại Đài Loan được 5 tháng. Tôi có nộp đơn lên tòa án tỉnh nhưng tòa yêu cầu tôi phải có địa chỉ của vợ tôi bên Đài Loan mới nhận đơn. Vậy tôi xin hỏi luật sư về cách giải quyết và thủ tục như nào để tôi có thể giải quyết và ly hôn đơn phương. Tôi xin chân thành cám ơn.

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng Công ty luật Minh Gia, trường hợp bạn hỏi chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:

Về Thẩm quyền giải quyết ly hôn

Theo quy định tại các điều 28, 37, 39 và điều 469 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, thì thẩm quyền giải quyết vụ án ly hôn trong trường hợp một bên đương sự đang ở nước ngoài và một bên ở Việt Nam thuộc thẩm quyền của tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi bị đơn cư trú.

Do đó, để có thể ly hôn, anh phải nộp hồ sơ ly hôn cùng tài liệu kèm theo đến Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi vợ anh cư trú ở Việt Nam trước khi đi xuất khầu lao động.

Nếu trong trường hợp anh không có địa chỉ của vợ mình hoặc vợ anh cố tình giấu địa chỉ thì:

Theo Nghị quyết số 01/2003/NQ-HĐTP (ngày16/04/2003, của Hội đồng Thẩm phán TANDTC, hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết một số loại tranh chấp dân sự, HN&GĐ), trường hợp bên đương sự là bị đơn đang ở nước ngoài không có địa chỉ, không có tin tức hoặc giấu địa chỉ nên nguyên đơn ở trong nước không thể biết địa chỉ, tin tức của họ, thì giải quyết như sau:

- Nếu bị đơn ở nước ngoài không có địa chỉ, không có tin tức gì về họ (kể cả thân nhân của họ cũng không có địa chỉ, tin tức gì về họ), thì Toà án ra quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án theo quy định khi không tìm được địa chỉ của bị đơn và giải thích cho nguyên đơn biết họ có quyền khởi kiện yêu cầu Toà án cấp huyện nơi họ thường trú tuyên bố bị đơn mất tích hoặc đã chết theo quy định của pháp luật về tuyên bố mất tích, tuyên bố chết.

-  Nếu thông qua thân nhân của họ mà biết rằng họ vẫn có liên hệ với thân nhân ở trong nước, nhưng thân nhân của họ không cung cấp địa chỉ, tin tức của bị đơn cho Toà án, cũng như không thực hiện yêu cầu của Toà án thông báo cho bị đơn biết để gửi lời khai về cho Toà án, thì coi đây là trường hợp bị đơn cố tình giấu địa chỉ, từ chối khai báo, từ chối cung cấp những tài liệu cần thiết. Nếu Toà án đã yêu cầu đến lần thứ hai mà thân nhân của họ cũng không chịu cung cấp địa chỉ, tin tức của bị đơn cho Toà án cũng như không chịu thực hiện yêu cầu của Toà án thông báo cho bị đơn biết, thì Toà án đưa vụ án ra xét xử vắng mặt bị đơn theo thủ tục chung.

Sau khi xét xử Toà án cần gửi ngay cho thân nhân của bị đơn bản sao bản án hoặc quyết định để những người này chuyển cho bị đơn, đồng thời tiến hành niêm yết công khai bản sao bản án, quyết định tại trụ sở UBND cấp xã nơi bị đơn cư trú cuối cùng và nơi thân nhân của bị đơn cư trú để đương sự có thể sử dụng quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật tố tụng (điểm b, tiểu mục 2.1, Phần II).

Hồ sơ, thủ tục ly hôn bao gồm:

- Đơn xin ly hôn.

- Bản chính Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn.

- Bản sao Hộ khẩu thường trú, tạm trú của nguyên của vợ và chồng.

- Bản sao Chứng minh thư nhân dân hoặc bản sao hộ chiếu của vợ và chồng.

- Các giấy tờ chứng minh về tài sản: Giầy chứng nhận Quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở…

- Bản sao giấy khai sinh của các con (nếu có).

3. Thủ tục ly hôn đơn phương có yếu tố nước ngoài?

Câu hỏi:

Chào Anh chị. Anh chị cho em hỏi về luật ly hôn khi vợ đang ở nước ngoài. Vợ e đi Nước ngoài được 4 tháng rồi, em không đồng ý cho đi nhưng vợ em vẫn đi. Và khi sang rồi thì vợ chồng không được hạnh phúc, em yêu cầu vợ em về để sống với chồng con nhưng vợ em không chịu. Và vợ em còn ăn nói xúc phạm đến e và gia đình.  Tình cảm vợ chồng ngày càng rạn nứt. Nên e không thể tiếp tục cuộc sống như vậy được. Nên em muốn ly hôn và dành quyền nuôi con nên mọi thủ tục phải như thế nào ah. Và nếu vợ em không chấp nhận viết đơn bằng tay thuận tình ly hôn thì có giải quyết được ly hôn không ah? Em quê A. Vợ em quê B ah. Mong luật sư tư vấn giúp em.

Trả lời: Đối với yêu cầu hỗ trợ của anh/chị chúng tôi đã tư vấn một số trường hợp tương tự sau đây:

>> Tư vấn thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài

>> Quyền nuôi con và điều kiện để giành quyền nuôi con

Theo đó, trường hợp vợ không ký vào đơn ly hôn thuận tình thì ban có thể làm đơn phương ly hôn gửi Tòa án nhân dân tỉnh nơi vợ đăng ký hộ khẩu thường trú để giải quyết. Về hồ sơ ly hôn gồm:

+ Mẫu đơn ly hôn;

+ Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính); Trường hợp không có bản chính Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn, thì bạn phải xin xác nhận của UBND cấp tỉnh nơi đã đăng ký kết hôn.

+ Sổ hộ khẩu, chứng minh thư nhân dân (bản sao chứng thực);

+ Giấy khai sinh của con (bản sao chứng thực - nếu có);

+ Các tài liệu, chứng cứ khác chứng minh tài sản chung

+ Sau đó bạn đem toàn bộ giấy tờ trên đến nộp tại: TAND cấp tỉnh, Thành phố trực thuộc trung ương nơi đương sự thường trú hoặc tạm trú.

---

4. Thủ tục khai sinh lại cho con và ly hôn khi vợ đang ở nước ngoài

Câu hỏi:

Chào Luật sư, Xin hỏi về trường hợp của tôi như sau: Chúng tôi có 1 con gái năm nay 5 tuổi, mẹ cháu đã khai sinh nhập khẩu cho cháu theo quê ngoại. Bây giờ, mẹ cháu bỏ đi không rõ lý do, không liên lạc được. Mẹ cháu không để lại giấy đăng ký kêt hôn, giấy khai sinh cho cháu đi học. Tôi có đến nơi mẹ cháu khai sinh cho cháu nhưng họ nói phải có vợ chồng cùng đến hoặc có giấy đăng ký kết hôn mới cấp lại giấy khai sinh cho cháu. Tất cả vấn đề nơi cháu được khai sinh tôi đều không có vậy tôi phải làm gì để khai sinh lại cho cháu để cháu được đến trường?

Xin hỏi thêm:

Vợ tôi đi xuất khẩu lao động nhưng không có sự bàn bạc giữa vợ chồng mà vợ tôi tự ý làm thủ tục xuất khẩu lao động, vợ tôi không để lại giấy tờ như: đăng ký kết hôn, giấy khai sinh cho con đi học. Tôi thấy gia đình như thế không còn hạnh phúc, tôi muốn làm đơn ly hôn thì tôi cần phải có những giấy tờ gì và làm thủ tục như thế nào. Hiện con gái đang ở cùng với tôi. Mong quý đoàn luật sư giúp đỡ.

Trả lời từ Luật sư: Chúng tôi xin trả lời câu hỏi của Anh như sau:

- Về vấn đề cải chính khai sinh

Và theo Điều 28 Luật Hộ tịch 2014 về Sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về hộ tịch, hôn nhân và gia đình và chứng thực:

Điều 28. Thủ tục đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch

1. Người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ liên quan cho cơ quan đăng ký hộ tịch.

2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy việc thay đổi, cải chính hộ tịch là có cơ sở, phù hợp với quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.

Trường hợp thay đổi, cải chính hộ tịch liên quan đến Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn thì công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch vào Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn.

Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 03 ngày làm việc.

3. Trường hợp đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch không phải tại nơi đăng ký hộ tịch trước đây thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Ủy ban nhân dân nơi đăng ký hộ tịch trước đây để ghi vào Sổ hộ tịch.

Trường hợp nơi đăng ký hộ tịch trước đây là Cơ quan đại diện thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Bộ Ngoại giao để chuyển đến Cơ quan đại diện ghi vào Sổ hộ tịch.”

Như vậy, trong trường hợp của anh thì anh phải đến Phòng tư pháp của UBND xã nơi đăng ký khai sinh cho cháu để thực hiện thủ tục cải chính cho cháu.

- Ly hôn có yếu tố nước ngoài

Để thực hiện thủ tục ly hôn khi vợ bạn sống và làm việc tại nước ngoài bạn cần chuẩn bị hồ sơ như sau:

Hồ sơ yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn: Như hướng dẫn tại câu hỏi (1) và (2)

Thẩm quyền giải quyết việc ly hôn

- Theo quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, Toà án là cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp về hôn nhân gia đình, gồm: Ly hôn, tranh chấp về nuôi con, chia tài sản khi ly hôn; tranh chấp về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn; Tranh chấp về cấp dưỡng; Tranh chấp về chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân...

- Cụ thể, Toà án có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm việc ly hôn có yếu tố nước ngoài là Toà án nhân dân cấp tỉnh.

Trường hợp của anh, anh gửi hồ sơ ly hôn lên Tòa án nhân dân nơi mà vợ anh có hộ khẩu thường trú để Tòa thụ lý và giải quyết việc ly hôn của anh. Và anh cung cấp cho tòa địa chỉ của vợ anh tại nước mà vợ anh đang ở, để tòa có thể liên hệ với vợ anh để giải quyết việc ly hôn.

Thủ tục giải quyết sẽ như sau:

 Đối với trường hợp công dân Việt Nam ở trong nước xin ly hôn với công dân Việt Nam đã ra nước ngoài (bị đơn), tòa án phân biệt như sau:

- Nếu có thể liên lạc được với bị đơn ở nước ngoài thông qua thân nhân của họ thì tòa án thông qua thân nhân đó gửi cho bị đơn ở nước ngoài lời khai của nguyên đơn, và yêu cầu họ phúc đáp về tòa án những lời khai hoặc tài liệu cần thiết cho việc giải quyết ly hôn. Căn cứ vào lời khai và tài liệu nhận được, tòa xét xử theo thủ tục chung.

- Nếu thực sự không liên hệ được với bị đơn ở nước ngoài thì tòa ra quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án, giải thích cho nguyên đơn biết họ có quyền khởi kiện yêu cầu TAND cấp huyện nơi họ thường trú tuyên bố bị đơn mất tích hoặc đã chết. Đây là cơ sở để chấm dứt hôn nhân

- Nếu có căn cứ cho thấy thân nhân của bị đơn biết nhưng không cung cấp địa chỉ, tin tức bị đơn cho tòa án cũng như không thực hiện yêu cầu của tòa (ở phần thứ nhất) thì coi đây là trường hợp bị đơn cố tình giấu địa chỉ, từ chối khai báo. Đã yêu cầu đến lần thứ 2 mà thân nhân của họ vẫn không chịu hợp tác thì tòa án đưa vụ án ra xét xử vắng mặt bị đơn theo thủ tục chung. Sau khi xét xử, tòa án gửi ngay cho thân nhân của bị đơn bản sao bản án hoặc quyết định, đồng thời niêm yết công khai bản sao bản án, quyết định tại trụ sở UBND cấp xã nơi cư trú cuối cùng của bị đơn, để đương sự có thể sử dụng quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật tố tụng.