Không trả nợ theo hợp đồng dân sự thì bị xử lí như thế nào?

Nội dung tư vấn:

Chào luật sư. Anh trai tôi có vay 15 triệu đồng của một quán cầm đồ cho vay nhưng chỉ có giấy viết tay và vân tay chữ kí và bản phô tô chứng minh thư chứ không cầm bất kì một tài sản nào. Nay đến thời gian trả tiền, bên cho vay nói với gia đình tôi rằng cho vay không lấy tiền lãi, nếu gia đình không trả giúp sẽ đưa anh tôi ra pháp luật. Nếu gia đình tôi nhất định không trả thì khi đưa ra pháp luật anh trai tôi sẽ bị xử lí như thế nào ạ? Xin cảm ơn luật sư!

Trả lời: Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn đến công ty Luật Minh Gia chúng tôi, công ty xin tư vấn trường hợp này của bạn như sau:
 

Theo các tình tiết của vụ việc thì đây là một vụ việc dân sự: anh bạn và bên cho vay có quan hệ hợp đồng vay tài sản. Anh của bạn có nghĩa vụ phải trả lại 15 triệu đồng sau khi đến hạn trả tiền.

Theo quy định tại  điều 466 Bộ luật dân sự năm 2015  thì nghĩa vụ trả nợ của bên vay được quy định như sau:

Điều 466. Nghĩa vụ trả nợ của bên vay

1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.

3. Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

4. Trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

5. Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:

a) Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này;

b) Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Như vậy, theo quy định trên nghĩa vụ của bên vay là phải trả nợ đúng hạn, đầy đủ. Trong trường hợp của anh bạn khi không thể có điều kiện trả nợ đúng hạn thì anh bạn sẽ phải trả thêm một khoản lãi đó là lãi trên nợ gốc và lãi nợ quá hạn, dựa theo các trường hợp được quy định tại điều 466 Bộ luật dân sự năm 2015. 

Trường hợp nếu như có thêm tình tiết thuộc một trong trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 175 Bộ luật hình sự năm 2015  về Tội làm dụng tín nhiệm tài sản thì anh bạn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự:

Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản 

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm: 

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả; 

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản. 

Nếu anh bạn không có thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản hoặc là đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản thì sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Trường hợp này anh bạn vẫn có thể bị bên cho vay thực hiện khởi kiện tại Tòa án nhưng là khởi kiện dân sự yêu cầu anh bạn phải thực hiện đúng nghĩa vụ trả nợ.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Không trả nợ theo hợp đồng dân sự thì bị xử lí như thế nào?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn dân sự trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng
C.V Hoàng Thu – Công ty Luật Minh Gia.