Không đăng ký kết hôn có ly hôn được không?

Nay chị gái tôi muốn bỏ anh chồng nhưng anh ta không đồng ý, đe dọa và gây khó đễ cho chị gái tôi. hiện tại chị tôi muốn kiên quyết bỏ thì cần phải làm những thủ tục gì ạ? Và nếu chị gái tôi muốn nuôi cả 02 con thì có được không ạ, 01 cháu đã học lớp 11 và 01 cháu học lớp 5? Còn vấn đề tài sản thì sẽ giải quyết ra sao a? Kính xin luật sư tư vấn giúp ạ. Trân trọng cảm ơn!

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty luật Minh Gia. Với trường hợp của bạn chúng tôi xin được giải đáp như sau:

Theo điểm b khoản 3 Nghị quyết 35/2000/NQ-QH10 ngày 09/6/2000 của Quốc hội về việc thi hành Luật Hôn nhân và gia đình thì “Nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng từ ngày 3 tháng 1 năm 1987 đến ngày 1 tháng 1 năm 2001, mà có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của pháp luật thì có nghĩa vụ đăng ký kết hôn trong thời hạn hai năm. Từ sau ngày 1 tháng 1 năm 2003 mà họ không đăng ký kết hôn thì pháp luật không công nhận là vợ chồng.”

Như vậy, mặc dù anh chị bạn chung sống với nhau từ năm 1999 nhưng đến nay do chưa đăng ký kết hôn nên không được pháp luật công nhận là vợ chồng. Hiện tại chị bạn muốn ly hôn thì có thể làm đơn xin ly hôn. Khi đó, tòa án thụ lý vụ án để giải quyết và tuyên bố không công nhận hai người là vợ chồng.

- Giải quyết về vấn đề tài sản

Điều 16 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về giải quyết quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn như sau:

"1. Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn được giải quyết theo thỏa thuận giữa các bên; trong trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

2. Việc giải quyết quan hệ tài sản phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con; công việc nội trợ và công việc khác có liên quan để duy trì đời sống chung được coi như lao động có thu nhập"

Như vậy, tài sản được giải quyết theo nguyên tắc tài sản riêng của ai thì vẫn thuộc quyền sở hữu của người đó; tài sản chung được chia theo thoả thuận của các bên; nếu không thoả thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định của pháp luật có liên quan, có tính đến công sức đóng góp của mỗi bên; ưu tiên bảo vệ quyền lợi chính đáng của phụ nữ và con.

- Giải quyết về quyền nuôi con

Căn cứ theo quy định điều 15 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì:

"Điều 15. Quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con trong trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn

Quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con được giải quyết theo quy định của Luật này về quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con"

Vợ, chồng chị bạn tự thoả thuận về người trực tiếp nuôi con, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con. Nếu không thoả thuận được thì Toà án sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ chín tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.Về nguyên tắc, con dưới ba tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, nếu các bên không có thoả thuận khác.

- Thẩm quyền giải quyết

Trong trường hợp chị bạn đơn phương xin ly hôn và chưa thỏa thuận về quyền nuôi con, tài sản thì nộp hồ sơ tại Tòa án nhân dân quận/ huyện nơi bị đơn thường trú, tạm trú.