Đơn phương ly hôn khi con dưới 1 tuổi

1. Thủ tục Đơn phương ly hôn khi con dưới 1 tuổi thế nào?

Câu hỏi: a​Xin chào Luật Minh Gia, cho tôi hỏi về ly hôn khi con dưới một tuổi như sau: Vợ chồng tôi kết hôn hơn 10 năm. Hiện tại, chúng tôi có 2 đứa con chung, đứa lớn 8 tuổi và đứa nhỏ hơn 5 tháng tuổi. Gần đây, chồng tôi nhiều lần đòi ly hôn. Vậy chồng tôi có quyền yêu cầu xin ly hôn hay không? Khi ly hôn, việc xác định người trực tiếp nuôi con cái như thế nào? Xin cảm ơn ah.

Trả lời: Chào bạn, Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, đối với trường hợp trên chúng tôi tư vấn như sau:

* Về quyền đơn phương ly hôn của người chồng:

Theo quy định tại khoản 2,3 Điều 51 Luật hôn nhân và gia đình 2014:

“2. Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.

3. Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Như vậy, trường hợp bạn đang nuôi con nhỏ dưới 5 tháng tuổi thì, căn cứ khoản 3 Điều 51 Luật hôn nhân và gia đình nêu trên, người chồng không có quyền yêu cầu đơn phương ly hôn.

Tuy nhiên, pháp luật hôn nhân chỉ hạn chế quyền đơn phương ly hôn của người chồng. Trong trường hợp 2 vợ chồng thuận tình ly hôn thì Tòa án vẫn thụ lý giải quyết. Khi đó, việc xác định người trực tiếp nuôi con cái sẽ được giải quyết như sau:

- Đối với cháu bé 8 tuổi:

Căn cứ vào khoản 2 Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì:

 “2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.” 

Như vậy, khi ly hôn, vợ chồng có thể thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên đối với con cái. Nếu không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con, khi đó người không trực tiếp nuôi con sẽ có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con. Đối với người con 8 tuổi, Tòa sẽ xem xét nguyện vọng của con. Tòa án sẽ quyết định giao cho một bên trực tiếp nuôi con căn cứ trên các yếu tố sau đây:

+ Điều kiện về vật chất bao gồm: ăn, ở, sinh hoạt, điều kiện học tập.... mà mỗi bên dành cho con. Các yếu tố đó có thể dựa trên thu nhập, tài sản, chỗ ở của cha mẹ...;

+ Các yếu tố về tinh thần bao gồm: Thời gian chăm sóc, dạy dỗ, giáo dục con, tình cảm dành cho con, điều kiện cho con vui chơi, giải trí...

- Đối với cháu bé 5 tháng tuổi

Khoản 3 Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định: “3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”

Căn cứ vào quy định nêu trên thì theo nguyên tắc quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi được giao trực tiếp cho mẹ. Nhưng nếu vợ chồng có thỏa thuận khác về việc nuôi con thì người có quyền trực tiếp nuôi con sẽ theo thỏa thuận của vợ chồng.

2. Vợ chồng ly hôn con dưới 3 tuổi ở với ai?

Hỏi: Thưa luật sư, cho em hỏi: Em đang yêu cầu ly hôn đơn phương với chồng em. Trong quá trình hôn nhân bọn em có 1 đứa con, đã được 2,5 tuổi. Ra tòa giải hòa 2 lần rồi nhưng chưa được. Mới đây tòa gửi giấy về để hẹn ngày xét xử. Em có nguyện vọng nuôi con. Em có công việc ổn định. 

Lương tháng cũng được 4.800 tr. Còn chồng e công việc không ổn định (cũng gọi là không có việc làm). Mà dưới nhà chồng em đồn đại khắp nơi trong xóm là em ngoại tình theo trai. Trong khi em không có, với lại cũng không có bằng chứng đưa ra em ngoại tình. Còn e ly hôn với chồng là do hay bị chồng đánh đập, mà vì con nên mấy năm nay e vẫn cố nhịn. Rồi khi tháng 11 năm ngoái, chồng em đánh em, em không chịu được nữa nên đã lên nhà mẹ ở. Dưới nhà chồng không cho em đem con lên nuôi. Giờ sắp ra tòa rồi, em không biết là em có thể nuôi con được không. Và em phải làm như thế nào mới có được quyền nuôi con. Em xin cám ơn trước ạ. Và mong nhận được sự hồi âm của Luật Minh Gia.

Trả lời: Cám ơn bạn đã gửi thông tin tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi giải quyết như sau:

Bạn và chồng li hôn và hiện đang có  con 1 năm tuổi. Theo quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, việc nuôi con khi li hôn (đã được trích dẫn tại phần trên).

Như vậy, theo luật định, con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi. Trong trường hợp của bạn, bạn đang nuôi con 12 tháng tuổi, đồng thời có công việc ổn định và có năng lực dân sự đầy đủ thì có đủ khẳ năng để được trực tiếp nuôi con.

Chỉ trong một số trường hợp người mẹ bị Tòa án hạn chế quyền đối với con hoặc không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì mới giao quyền nuôi con cho người khác. Tuy nhiên, đây là trường hợp ngoại lệ đối với xem xét người nuôi con dưới 36 tháng.

---

3. Tư vấn về việc nuôi con sau khi ly hôn cho người phụ nữ khi có con dưới 36 tháng tuổi và 2 tuổi

Câu hỏi: Chào Anh/Chị, Vợ chồng em đã kết hôn được 2 năm và hiện tại em được 1 bé 2 tuổi và 1 bé 2 tháng tuổi từ khi sinh bé thứ 2 thì vợ chồng mâu thuẩn với nhau chồng em là người hàn quốc hiện đang làm việc tại việt nam tụi em cũng đã đăng ký kết hôn rồi trước đó chồng em cũng đã có 1 đời vợ bên hàn quốc nhưng đã ly di rồi, em thì ở nha chăm con và em có 4 phòng trọ 1 tháng thu nhập được 10 triệu, chồng em thì làm ở việt nam mỗi tháng thì chồng cho tiền để lo con. Nhưng em mới phát hiện là chồng em đang quen 1 người khác do tình cờ xem điện thoại mới biết nhưng chồng em không nhận là có bồ ở ngoài người đó lại ở phòng trọ của em, nên em rất buồn mong luật sư tư vấn giúp em khi em ly di thì em có được quyền nuôi con hay không nhưng lúc này đi làm về vẫn lo cho con, hiện tại 2 vợ chồng em sống trong căn nhà của mẹ em, ăn uống thì chồng em ăn trên công ty luôn. Nên nhờ luật sư tư vấn dùm em mong sớm được hồi âm.   Xin chân thành cám ơn

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tư vấn về cho Công ty Luật Minh gia, trong trường hợp này chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ theo Điều 89 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định:

“Điều 89.Việc trông con, chăm sóc, nuôi dưỡng,giáo dục con sau khi ly hôn

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”

Như vậy, theo căn cứ trên khi ly hôn bạn có quyền nuôi con với đứa bé 2 tháng tuổi; còn bé 2 tuổi thì hai vợ chồng có thể thỏa thuận về quyền nuôi con, không thỏa thuận được thì Tòa án sẽ giải quyết. Khi đó, tòa sẽ xem xét điều kiện về vật chất và tinh thần của hai bên, nếu bên nào chứng minh đáp ứng tốt hơn cho con thì sẽ quyết định cho bên đó trực tiếp nuôi con.