Đòi quyền thừa kế khi đã từ chối nhận di sản thừa kế?

Nội dung câu hỏi: Xin chào luật sư, tôi xin được trình bày sự việc như sau: Bố mẹ tôi gồm 6 người con, 5 nữ và 1 nam. Mẹ tôi mất từ lúc tôi 5 tuổi (Tôi sinh năm 1967). Bố tôi mất năm 1995. Khi mất bố tôi để lại 2 căn nhà.

- 1 căn ở TP.HCM, hiện tại người con trai duy nhất trong 6 anh em chúng tôi đã sở hữu căn nhà đó. (Căn nhà này không bàn tới vì chúng tôi không có tranh chấp)

- 1 căn ở Đồng Nai. Khi bố tôi mất, chúng tôi đã đồng ý khước từ quyền thừa kế và để cho chị cả chúng tôi đứng tên. Tôi là con thứ 5 trong gia đình, tôi lấy chồng và đi làm ăn xa, nên đến năm 2000, chị cả tôi (người đứng tên chủ quyền hiện tại) có làm giấy bảo lãnh cho 4 nhân khẩu (tôi, cùng chồng và 2 con tôi) về căn nhà tại Đồng Nai ở. Chúng tôi ở đây từ năm 2000 đến nay là 18 năm, hiện gia đình chúng tôi đã có sổ hộ khẩu ở đây rồi. Vì tin tưởng vào Chi em, nên tôi đã đổ đất, xây nhà trên mảnh đất này. Chị cả tôi nói cho tôi ở đến khi tôi chết, sau đó thì Con của Chị sẽ thừa hưởng mảnh đất này và Con tôi sẽ không được sinh sống ở đây nữa. (trong giấy bảo lãnh thì có ghi rõ bảo lãnh cả 2 con của tôi nữa). Vậy những gì tôi đã bỏ ra trên mảnh đất này tôi có đựợc lấy lại không? Và tôi có đựợc gì từ mảnh đất của bố tôi nữa không, khi tôi đã đồng ý để Chị đứng tên? Vào ngày, 13/06 vừa rồi, Con của Chị cả tôi vì cãi nhau với tôi, nó đã cầm cây đập bể cửa kiếng nhà tôi và đuổi gia đình tôi ra khỏi nhà, nó nói nhà vì Mẹ nó đứng tên. Nếu tôi không ở đây nữa, thì tôi có đựợc bồi thừờng hay quyền lợi gì không? Bây giờ tôi cần phải làm gì xin Luật sư hướng dẫn giúp.

Xin chân thành cảm ơn!

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với thắc mắc của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo dữ liệu bạn cung cấp các đồng thừa kế đã ký văn bản khước từ thừa kế, trước đó bạn có sinh sống trên đó và có đổ đất, xây nhà trên thửa đất thì nay bạn có quyền gì không, tại Điều 620 Bộ luật dân sự 2015 quy định về từ chối nhận di sản thừa kế như sau:

“1. Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.

2. Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản để biết.

3. Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản.”

Trường hợp này của gia đình bạn vì tất cả các đồng thừa kế đã lập văn bản từ chối quyền thừa kế theo quy định trên và hiện nay thửa đất cũng mang tên 1 người chị cả nên hiện nay bạn không thể đòi lại quyền thừa kế của mình được.

Tuy nhiên, vì thực tế gia đình bạn đã sinh sống trên thửa đất này và có công sức trong việc lấp đất, xây nhà. Trường hợp này, nếu hai bên không thỏa thuận được thì bạn có thể khởi kiện ra tòa án nhân dân quận/huyện nơi có thửa đất để yêu cầu giải quyết. Bạn có quyền yêu cầu người chị cho ở nhờ thanh toán phần giá trị ngôi nhà đã xây và công sức đóng góp chăm sóc, cải tạo làm tăng giá trị mảnh đất.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Đòi quyền thừa kế khi đã từ chối nhận di sản thừa kế?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ bạn vui lòng liên hệ luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp.

Trân trọng!

P. Tư vấn - Công ty Luật Minh Gia