Bồi thường thiệt hại khi người lao động gây thiệt hại

1. Luật sư tư vấn luật lao động

Thực tế cho thấy trong quá trình sử dụng lao động, còn nhiều doanh nghiệp vi phạm nguyên tắc trả lương dẫn đến phát sinh tranh chấp giữa người lao động và người sử dụng lao động. Vì vậy, nếu bạn có vướng mắc liên quan đến vấn đề này, bạn cần tìm hiểu kỹ các quy định của pháp luật hoặc tham khảo ý kiến luật sư để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Trường hợp bạn không có thời gian tìm hiểu hoặc không có luật sư riêng, bạn hãy liên hệ Luật Minh Gia để chúng tôi giải đáp và hướng dẫn các phương án cụ thể.

2. Tư vấn trường hợp trừ lương của người lao động để bồi thường thiệt hại

Câu hỏi tư vấn: Tôi là công nhân,làm việc trong cty cơ khí liên doanh.Tôi có 2 vấn đề nhờ luật sư tư vấn giúp:

-  Vấn đề thứ nhất đó là việc cty luôn trừ tiền lương của công nhân mỗi khi người lao động làm phát sinh phế phẩm không kể số lượng nhiều hay ít, số tiền trừ từ hàng chục ngàn đến hàng triệu đồng(tương đương với giá trị hàng hóa thành phẩm và hơn thế nữa), cùng những nội qui trừ tiền tự đặt ra.Tôi được biết chỉ khi nào người lao động cố tình gây thiệt hại cho cty và giá trị thiệt hại bằng 3 tháng lương cơ bản trở lên thì người lao động mới có trách nhiệm bồi thường. Cty tôi qui mô nhỏ(170người) lại không có công đoàn.

-  Vấn đề thứ 2 là việc người lao động không nhận đủ tiền công hàng tháng theo phiếu lương: Tiền lương hàng tháng được cty chuyển vào tài khoản cá nhân cho người lao động, tuy nhiên tiền lương trong tài khoản luôn bị thiếu 2.200 vnđ so với lương thực tế.(kế toán nói đây là phí chuyển khoản). Theo tôi nghĩ,với bất kể hình thức thanh toán nào dù là đưa tiền mặt hay chuyển khoản thì người lao động vẫn phải được nhận đủ tiền lương của mình. Cty tôi làm như vậy có đúng không?

Trả lời: Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi tư vấn đến công ty Luật Minh Gia. Với trường hợp của bạn, công ty tư vấn như sau:

Thứ nhất, về vấn đề trừ lương khi công nhân làm phát sinh phế phẩm.

Điều 130 bộ luật lao động 2012 có quy định về bồi thường thiệt hại như sau:

1. Người lao động làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Trường hợp người lao động gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại nơi người lao động làm việc, thì người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương theo quy định tại khoản 3 Điều 101 của Bộ luật này.

2. Người lao động làm mất dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động giao hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường; trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm; trường hợp do thiên tai, hoả hoạn, địch họa, dịch bệnh, thảm họa, sự kiện xảy ra khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép thì không phải bồi thường.

Như vậy, căn cứ theo quy định trên thì khi người lao động có hành vi gây thiệt hại cho tài sản của người lao động do lỗi sơ suất và gây thiệt hại nhưng không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại nơi người lao động làm việc, thì người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương. Chứ không phải là gây thiệt hại có giá trị bằng 3 tháng lương mới phải bồi thường. Nên nếu người lao động gây thiệt hại thì vẫn phải bồi thường cho người sử dụng lao động.

Mức khấu trừ tiền lương được quy định như sau:

Điều 101. Khấu trừ tiền lương

1. Người sử dụng lao động chỉ được khấu trừ tiền lương của người lao động để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị của người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 130 của Bộ luật này.

2. Người lao động có quyền được biết lý do khấu trừ tiền lương của mình.

3. Mức khấu trừ tiền lương hằng tháng không được quá 30% tiền lương hằng tháng của người lao động sau khi trích nộp các khoản bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, thuế thu nhập.

Về vấn đề nội quy có quy định về việc trừ tiền, do bạn không nói rõ là trừ tiền khi vi phạm nội quy hay là trừ tiền khi gây thiệt hại. Nếu là trừ tiền do người lao động vi phạm nội quy thì là hành vi vi phạm pháp luật.

Điều 128 của Bộ luật lao động 2012 quy định về những quy định cấm khi xử lý kỷ luật lao động:

1. Xâm phạm thân thể, nhân phẩm của người lao động.

2. Dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động.

3. Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động.

Theo quy định trên thì người lao động không được dùng hình thức phạt tiền, cắt lương để thay việc xử lý kỉ luật. Nếu vi phạm điều này, người sử dụng lao động có thể bị xử phạt hành chính từ 10.000.000 đến 15.000.000 triệu đồng.

Thứ hai, về việc NLĐ không nhận đủ lương theo phiếu lương.

Theo quy định tại điều 95 Bộ luật lao động 2012 “Người lao động được trả lương trực tiếp, đầy đủ và đúng thời hạn”. Trên tinh thần này, người lao động được quyền trả lương đầy đủ.

Tuy nhiên, vấn đề chịu phí chuyển khoản khi người sử dụng lao động trả lương qua thẻ ATM cho người lao động hiện nay chưa được pháp luật quy định cu thể. Vì vậy nên việc này hoàn toàn do sư thỏa thuận của người sử dụng lao động và người lao động.