Phân chia thừa kế tài sản của người chết là tài sản chung thế nào?

Sổ đỏ nay cấp xã giữ họ lại yêu cầu anh em là con của ông nội tôi viết 1 tờ giấy ủy quyền cho một người để lên nhận sổ về, vậy cho tôi hỏi bố tôi là người sử làm  hồ sơ đất và cùng đồng sử dụng với ông tôi, thì bố tôi có quyền đứng lên nhận sổ về hay không ạ?Cảm ơn luật sư! Mong được luật sư tư vấn.

Trả lời tư vấn:

Chào anh/chị! Cảm ơn anh/chị đã tin tưởng và gửi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, Đối với yêu cầu hỗ trợ của anh/chị chúng tôi đã tư vấn một số trường hợp tương tự thông qua một hoặc một số bài viết cụ thể sau đây:

=> Phân chia di sản thừa kế trong gia đình

=> Tư vấn về chia di sản thừa kế theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015

Theo đó, căn cứ theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015 thì:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

…

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

Hiện tại, mặc dù phần diện tích này là sở hữu chung của bố và ông nhưng trên sổ đỏ ghi nhận tên của ông nên sau khi ông mất phần di sản này được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất là các con nên nếu như bố muốn sở hữu toàn bộ thì phải có sự ủy quyền từ các anh chị em. Bên cạnh đó, gia đình cần chứng minh về việc sở hữu chung, bởi lẽ nếu như sở hữu chung thì phần di sản mà ông để lại chỉ là 1 nửa giá trị của ngôi nhà này và các anh chị em chỉ được quyền định đoạt một nửa giá trị phần diện tích đó.

----------------

Câu hỏi thứ 2 - Nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ người đã chết cần những thủ tục gì?

Dạ, e xin chào luật sư luật minh gia, cho e hỏi , nhà em có 1 mảnh đất gắn liền với nhà ở, nhưng lúc trước có làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rồi nhưng chỉ có mảnh đất thôi, ko có nhà ở và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là của ba e đứng tên ,nhưng bây giờ e có thể đổi tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay ko, và mẹ e thì còn và anh với chị nữa ,nhưng ba e đã mất, mẹ e thì theo người tình khác, nhưng giờ e muốn đứng tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đai đó hay ko..Dạ e xin chân thành cảm ơn.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng lựa chọn tư vấn bởi Công ty Luật Minh Gia, chúng tôi tư vấn cho trường hợp của bạn như sau:

Bạn cung cấp thông tin thửa đất có giấy chứng nhận đứng tên bố bạn. Như vậy, về mặt pháp lý, bố bạn hoặc cả bố và mẹ bạn mới là những người được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất. Để thực hiện thủ tục sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, trước hết cần xác định quyền sử dụng thuộc về một mình bố bạn hay cả bố và mẹ nếu xét theo quy định về tài sản chung của vợ và chồng trong quá trình hôn nhân. 

Thứ nhất, trường hợp bố bạn có toàn quyền sử dụng mảnh đất

Nếu quyền sử dụng mảnh đất chỉ thuộc về bố bạn thì khi bố chết mà không để lại di chúc, quyền sử dụng đất là di sản thừa kế của ông và được phân chia theo pháp luật. Bộ luật Dân sự 2015 có quy định như sau:

Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Theo quy định trên, những người được hưởng thừa kế quyền sử dụng đất từ bố bạn bao gồm: ông bà nội (nếu còn sống), mẹ bạn, bạn và các anh chị em là con của bố. Khi đó, bạn cần sự đồng ý của tất cả những người này mới có thể sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sang cho mình.

Thứ hai, nếu quyền sử dụng đất thuộc về bố và mẹ bạn

Theo quy định của pháp luật về Hôn nhân và gia đình, tài sản hình thành trong quá trình hôn nhân mà không chứng minh được nguồn gốc hình thành tài sản riêng thì được coi là tài sản chung của vợ và chồng. Theo đó, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tuy chỉ đứng tên bố bạn nhưng không loại trừ khả năng mẹ bạn cũng có quyền sử dụng với thửa đất này. 

Khi đó, mẹ bạn cần tặng cho lại bạn phần quyền sử dụng của mẹ qua hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất được công chứng, chứng thực, còn phần quyền sử dụng thuộc di sản thừa kế của bố được thực hiện tương tự trường hợp thứ nhất.

Thủ tục tặng cho bất động sản và phân chia di sản thừa kế phải thông qua công chứng, chứng thực nên gia đình bạn cần thực hiện thủ tục tại văn phòng công chứng hoặc UBND tại địa phương. Khi thực hiện những thủ tục này, cần chuẩn bị một số giấy tờ như sau:

- Giấy chứng tử của người bố;

- Giấy chứng tử của ông bà nội (nếu ông bà đã mất)

- Bản sao CMND/CCCD/Hộ chiếu của những người liên quan

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;

- Căn cứ chứng minh quan hệ của người nhận di sản với người đã mất (giấy khai sinh, sổ hộ khẩu, giấy chứng nhận đăng ký kết hôn...)

- Các giấy tờ tài liệu khác liên quan...

Sau khi thực hiện xong thủ tục phân chia di sản thừa kế, mà những đồng thừa kế hoặc từ chối nhận di sản, hoặc đồng ý tặng cho bạn phần di sản của họ thì bạn chỉ cần thực hiện thủ tục sang tên (gồm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, văn bản phân chia di sản thừa kế và hợp đồng tặng cho tài sản, giấy tờ chứng minh nhân thân) tại văn phòng đăng ký đất đai thuộc Sở tài nguyên môi trường nơi có đất.