Luật sư Nguyễn Mạnh Tuấn

Quyền thừa kế của các con khi cha hoặc mẹ chết trước

Câu hỏi đề nghị tư vấn: Xin chào luật sư! Dạ cho tôi hỏi và xin luật sư tư vấn giùm tôi được không ạ!Vấn đề thứ nhất là cha tôi và mẹ tôi có 1 căn nhà và 2 người cùng đứng chủ quyền căn nhà đó. Nhưng cha tôi đã mất mà mẹ tôi muốn bán căn nhà đó. Nhà chỉ có tôi và em tôi là con của bố mẹ tôi vậy theo luật thừa kế thì tôi và em tôi được chia như thế nào trong phần tài sản của cha tôi để lại (VD: căn nhà đó được định giá là 3 tỷ).

Và khi bán căn nhà đó nếu như không có chữ ký của tôi có bán được không? Vấn đề thứ hai là mẹ tôi có mua 1 căn nhà mới mẹ tôi và em tôi cùng đứng chủ quyền căn nhà mới đó. Khi mẹ tôi mất thì tôi có được hưởng phần tài sản của mẹ tôi trong căn nhà mới đó không? Xin luật sư tư vấn giùm tôi được không ạ! Xin chân thành cảm ơn nhiều!

 

Trả lời tư vấn:

 

Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, Đối với yêu cầu hỗ trợ của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

 

- Thứ nhất: Về căn nhà là tài sản chung của bố mẹ bạn:

 

Căn cứ theo điểm a Khoản 1 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 thì:

 

"a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;"

 

Như vậy, bạn và em trai, mẹ bạn đều thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố bạn. Khi bố bạn mất, 1/2 khối tài sản chung được xác định là tài sản của mẹ bạn, 1/2 khối tài sản còn lại được xác định là di sản thừa kế do bố bạn để lại. Khi đó, bạn và em trai đều có quyền thừa kế phần di sản do bố bạn để lại.1/2 khối tài sản chung sẽ được chia đều cho 3 người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố bạn, bao gồm: mẹ bạn, bạn và em trai.

 

Trường hợp mẹ bạn muốn bán nhà thì cần có sự thỏa thuận thống nhất của tất cả những người thừa kế của bố bạn.

 

- Thứ hai: Về căn nhà do mẹ bạn và em trai đứng tên cũng tương tự như trường hợp trên, nếu như mẹ bạn không để lại di chúc thì bạn vẫn có quyền thừa kế theo pháp luật phần tài sản do mẹ bạn để lại.

 

---------------

Câu hỏi thứ 2 - Chia thừa kế là quyền sử dụng đất rừng

 

Cha mẹ tôi qua đời không có để di chúc để phân chia tài sản,gia đình tôi có 7 anh chị em : - là đất rừng nên lúc chết cha tôi không có 1 giấy tờ nào chứng minh là đó là đất của cha tôi,- tôi (con trai thứ 2) vào làm phần đất đó sau đó khai phá thêm và có những giấy tờ biên bản vi phạm hành chính, giấy nộp thuế,...cho tới bây giờ vẫn còn làm, đất vẫn chưa có sổ đỏ.6 người anh em còn lại đâm đơn đi kiện tôi đòi chia phần đất của cha tôi năm xưa là phần đất mà tôi đang canh tác đến hiện tại.Vậy cho tôi hỏi:1)Trong vụ việc này có bị phân chia tài sản hay không?2)Đất tôi canh tác hiện giờ không có sổ đỏ vậy nếu ra tòa có bị nhà nước thu hồi hay ko?3) án phí như thế nào?Tôi cần sự tư vấn gấp, xin hãy trả lời mail của tôi nhanh nhất có thểTôi xin chân thành cám ơn!

 

Trả lời:

 

Chào anh! Cảm ơn anh đã tin tưởng và gửi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, Đối với yêu cầu hỗ trợ của anh chúng tôi tư vấn như sau:

 

Nếu phần đất đó thuộc quyền sử dụng của bố anh thì phần đất này sẽ được xác định là di sản thừa kế của bố anh và sẽ được chia thừa kế. Nếu bố anh không có di chúc để lại thì phần đất này sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất gốm: "vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết" (Khoản 1 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015).

 

Về điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, anh có thể tham khảo quy định tại Điều 100, 101 Luật đất đai 2013 như sau:

 

"Điều 100. Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư đang sử dụng đất có giấy tờ về quyền sử dụng đất

 

1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định mà có một trong các loại giấy tờ sau đây thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất:

 

a) Những giấy tờ về quyền được sử dụng đất trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 do cơ quan có thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

 

b) Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15 tháng 10 năm 1993;

 

c) Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất; giấy tờ giao nhà tình nghĩa, nhà tình thương gắn liền với đất;

 

d) Giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đã sử dụng trước ngày 15 tháng 10 năm 1993;

 

đ) Giấy tờ thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở; giấy tờ mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo quy định của pháp luật;

 

e) Giấy tờ về quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất;

 

g) Các loại giấy tờ khác được xác lập trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 theo quy định của Chính phủ.

 

2. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều này mà trên giấy tờ đó ghi tên người khác, kèm theo giấy tờ về việc chuyển quyền sử dụng đất có chữ ký của các bên có liên quan, nhưng đến trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật và đất đó không có tranh chấp thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất.

 

3. Hộ gia đình, cá nhân được sử dụng đất theo bản án hoặc quyết định của Tòa án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án, văn bản công nhận kết quả hòa giải thành, quyết định giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã được thi hành thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; trường hợp chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính thì phải thực hiện theo quy định của pháp luật.

 

4. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất từ ngày 15 tháng 10 năm 1993 đến ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà chưa được cấp Giấy chứng nhận thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; trường hợp chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính thì phải thực hiện theo quy định của pháp luật.

 

5. Cộng đồng dân cư đang sử dụng đất có công trình là đình, đền, miếu, am, từ đường, nhà thờ họ; đất nông nghiệp quy định tại khoản 3 Điều 131 của Luật này và đất đó không có tranh chấp, được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận là đất sử dụng chung cho cộng đồng thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

 

Điều 101. Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất

 

1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này, có hộ khẩu thường trú tại địa phương và trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận là người đã sử dụng đất ổn định, không có tranh chấp thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất.

 

2. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này nhưng đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 và không vi phạm pháp luật về đất đai, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đối với nơi đã có quy hoạch thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất."

 

Anh tham khảo để giải đáp thắc mắc của mình!

Liên hệ để được hỗ trợ nhanh nhất

Đặt câu hỏi tư vấn
Chat zalo