Trách nhiệm giao kết hợp đồng lao động của người sử dụng lao động

Làm được 1 năm thì mới có bảo hiểm y tế và từ lúc đó, trên phiếu lương lúc nào cũng trừ tiền BHXH, TN, YT... hàng tháng mới đây nghe bà chị hướng dẫn tra cứu tình trạng đóng BHXH nên tra cứu thử kết quả tra cứu chỉ thấy số BHXH, nhưng không thấy số sổ BHXH, tra cứu tình hình đóng BHXH thì không ra kết quả. Nếu từ khi cty bắt đầu trừ tiền đóng BHXH vào tiền lương mà không đóng BHXH cho tôi thì tôi phải làm sao ( trường hợp làm lâu nhưng chưa ký hợp đồng, từ lúc vào văn phòng cty phỏng vấn xong đi làm ( cty 1 nơi, làm việc 1 nơi,  lương chuyển qua thẻ) đến bây giờ chỉ về cty được 1 lần) vậy xin phép hỏi luật sư: nếu trường hợp làm lâu năm( chưa ký hợp đồng) , có đóng BHYT, nhưng không đóng BHXH nhưng vẫn bị trừ tiền BHXH vào lương thì làm thế nào?Xin cảm ơn luật sư, mong được luật sư giải đáp!

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi xin được tư vấn như sau:

Thứ nhất, về việc giao kết hợp đồng lao động:

Tại Điều 18 Bộ luật lao động 2012 quy định:

Điều 18. Nghĩa vụ giao kết hợp đồng lao động

1. Trước khi nhận người lao động vào làm việc, người sử dụng lao động và người lao động phải trực tiếp giao kết hợp đồng lao động.

Trong trường hợp người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì việc giao kết hợp đồng lao động phải được sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật của người lao động.

2. Đối với công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng thì nhóm người lao động có thể ủy quyền cho một người lao động trong nhóm để giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản; trường hợp này hợp đồng lao động có hiệu lực như giao kết với từng người.

Hợp đồng lao động do người được ủy quyền giao kết phải kèm theo danh sách ghi rõ họ tên, tuổi, giới tính, địa chỉ thường trú, nghề nghiệp và chữ ký của từng người lao động.

Theo quy định trên thì khi bạn làm việc cho công ty 3,5 năm, công ty đó phải có trách nhiệm giao kết hợp đồng lao động với bạn. Trường hợp họ không thực hiện nghĩa vụ thì đã vi phạm quy định tại điều 18 Bộ luật lao động 2012 nay về nghĩa vụ giao kết hợp đồng lao động.

Trách nhiệm của nhà trường khi không giao kết hợp đồng với bạn được quy định tại Điều 5 Nghị định 95/2013/NĐ-CP:

Điều 5. Vi phạm quy định về giao kết hợp đồng lao động

1. Phạt tiền người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi: Không giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản đối với công việc cố định có thời hạn trên 3 tháng; không giao kết đúng loại hợp đồng lao động với người lao động theo quy định tại Điều 22 của Bộ luật Lao động theo một trong các mức sau đây:

a) Từ 500.000 đồng đến 2.000.000 đồng với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động;

b) Từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động;

c) Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động;

d) Từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao động;

đ) Từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng với vi phạm từ 301 người lao động trở lên.

2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động;

b) Buộc người lao động thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.

3. Biện pháp khắc phục hậu quả:

a) Buộc trả lại bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ đã giữ của người lao động đối với hành vi vi phạm quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều này;

b) Buộc trả lại số tiền hoặc tài sản đã giữ của người lao động cộng với khoản tiền lãi của số tiền đã giữ của người lao động tính theo lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi không kỳ hạn do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều này”.

Thứ hai, về việc đóng BHXH:

Căn cứ theo khoản 1 Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định về đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội:

“ Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:

a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;

b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;

c) Cán bộ, công chức, viên chức;

......”

Như vậy, trường hợp bạn đã làm việc ở công ty với thời gian hơn 3 năm, mặc dù không giao kết hợp đồng nhưng vẫn làm viện và được nhận lương theo tháng. Như vậy, trường hợp này bạn thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội 2014. Mức đóng BHXH sẽ dựa trên mức lương được ghi nhận trên hợp đồng lao động.

Phía công ty không đóng BHXH là hành vi trái quy định của pháp luật và sẽ bị xử phạt hành chính  theo khoản 2 Điều 26 Nghị định 95/2013/NĐ-CP, cụ thể như sau:

"2. Phạt tiền với mức từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Chậm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp;

b) Đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp không đúng mức quy định;

c) Đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp không đủ số người thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp".

Đồng thời còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc truy nộp số tiền bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp chưa đóng, chậm đóng.

Như vậy, trong trường hợp công ty không giao kết hợp đồng lao động, không tham gia BHXH nhưng hàng tháng vẫn trừ tiền lương của bạn đã vi phạm các quy định của pháp luật. Do đó,để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, bạn có quyền khiếu nại hành vi vi phạm của công ty tới phòng thương binh lao động và xã hội hoặc khởi kiện đến Tòa án để được yêu cầu giải quyết.

Trân trong.

Cv tư vấn: Đào Trà- Công ty Luật Minh gia