Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng khi chưa ký hợp đồng lao động

Xin cho em hỏi: "Em làm việc tại một trường học được 2 tháng rưỡi nhưng chưa ký hợp đồng. khi em vào làm thì không có ai bàn giao công việc vì người trước đã nghỉ ngang không có bàn giao, em làm việc cũng không ai chỉ dẫn mà làm theo lời của thầy hiệu trưởng giao việc, ngày 5/9 em đã làm đơn xin nghỉ việc nhưng hôm sau em đã nghỉ việc rồi không lên làm nữa. Hiệu trưởng đòi thưa em ra tòa, kêu công an bắt em, xin cho em hỏi em chỉ viết đơn xin nghỉ việc và không có bàn giao vậy em có bị tố tụng và bị bắt như thầy hiệu trưởng đã nói không? Khi em vào làm thì công việc của em chỉ có nhận đơn trình ký cho hiệu trưởng rồi chuyển đơn lên trên ký sau đó trả đơn lại thôi không dính dán đến tiền bạc gì cả. em vẫn chưa hiểu khi em đơn phương xin nghỉ việc thì theo luật nào em sẽ phải bị bắt như lời thầy hiệu trưởng nói nếu em không chịu lên bàn giao công việc. em xin chân thành cảm ơn.

Thứ nhất, về vấn đề giao kết hợp đồng lao động

Theo điều 22 của Bộ luật Lao động 2012 về các loại hợp đồng:

1. Hợp đồng lao động phải được giao kết theo một trong các loại sau đây:

...

c) Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.

2. Khi hợp đồng lao động quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 Điều này hết hạn mà người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày hợp đồng lao động hết hạn, hai bên phải ký kết hợp đồng lao động mới; nếu không ký kết hợp đồng lao động mới thì hợp đồng đã giao kết theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều này trở thành hợp đồng lao động không xác định thời hạn và hợp đồng đã giao kết theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều này trở thành hợp đồng lao động xác định thời hạn với thời hạn là 24 tháng.

Trường hợp hai bên ký kết hợp đồng lao động mới là hợp đồng xác định thời hạn thì cũng chỉ được ký thêm 01 lần, sau đó nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng lao động không xác định thời hạn.

3. Không được giao kết hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng để làm những công việc có tính chất thường xuyên từ 12 tháng trở lên, trừ trường hợp phải tạm thời thay thế người lao động đi làm nghĩa vụ quân sự, nghỉ theo chế độ thai sản, ốm đau, tai nạn lao động hoặc nghỉ việc có tính chất tạm thời khác.

Như vậy, dựa theo những quy định nêu trên thì trường học chỉ có thể giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói (hợp đồng miệng) thời hạn dưới 3 tháng với người lao động. Bạn đã làm việc được hơn 2 tháng nhưng không ký hợp đồng lao động, do vậy hợp đồng của bạn hiện tại được xác định là hợp đồng theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.

Thứ hai, về vấn đề đơn phương chấm rứt hợp đồng lao động:

 Căn cứ trường hợp cụ thể và thông tin bạn cung cấp, khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn, bạn phải tuân thủ theo quy định tại Điều 37 Bộ luật lao động như sau:

1. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn trong những trường hợp sau đây:

a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động;

b) Không được trả lương đầy đủ hoặc trả lương không đúng thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động;

c) Bị ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động;

d) Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động;

đ) Được bầu làm nhiệm vụ chuyên trách ở cơ quan dân cử hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ trong bộ máy nhà nước;

e) Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền;

g) Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 90 ngày liên tục đối với người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và một phần tư thời hạn hợp đồng đối với người làm việc theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa được hồi phục.

2. Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại khoản 1 Điều này, người lao động phải báo cho người sử dụng lao động biết trước:

a) Ít nhất 3 ngày làm việc đối với các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và g khoản 1 Điều này;

b) Ít nhất 30 ngày nếu là hợp đồng lao động xác định thời hạn; ít nhất 03 ngày làm việc nếu là hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng đối với các trường hợp quy định tại điểm d và điểm đ khoản 1 Điều này;

c) Đối với trường hợp quy định tại điểm e khoản 1 Điều này thời hạn báo trước cho người sử dụng lao động được thực hiện theo thời hạn quy định tại Điều 156 của Bộ luật này.

3. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, nhưng phải báo cho người sử dụng lao động biết trước ít nhất 45 ngày, trừ trường hợp quy định tại Điều 156 của Bộ luật này.

Căn cứ thông tin bạn cung cấp, bạn không đưa ra được lí do thôi việc thuộc một trong các quy định của pháp luật, đồng thời bạn chỉ nộp đơn xin nghỉ việc mà không thực hiện các thủ tục thông báo theo quy định của pháp luật rồi tự ý nghỉ việc. Do dó, việc nghỉ việc của bạn là hành vi người lao động đơn phương chấm rứt hợp đồng lao động trái luật, bạn phải thực hiện các nghĩa vụ pháp lí sau Bộ Luật lao động 2012:

Điều 43. Nghĩa vụ của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật

1. Không được trợ cấp thôi việc và phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.

2. Nếu vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho người sử dụng lao động một khoản tiền tương ứng với tiền lương của người lao động trong những ngày không báo trước.

3. Phải hoàn trả chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 62 của Bộ luật này.

Thứ ba, về việc bàn giao công việc khi chấm dứt hợp đồng lao động.

Theo Bộ luật lao động năm 2012, hiện nay pháp luật lao động chưa có quy định trách nhiệm phải bàn giao công việc của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động. Tuy nhiên, trường hợp nếu trong nội dung của hợp đồng lao động đã giao kết hoặc nội quy của công ty có quy định về nghĩa vụ phải bàn giao lại công việc trước khi nghỉ việc thì sẽ được áp dụng, giải quyết theo quy định đó.

Như vậy, đối với trường hợp của bạn cần phải xem xét trong hợp đồng lao động đã giao kết và nội quy lao động có quy định không. Nếu có quy định về việc bắt buộc phải bàn giao công việc trước khi nghỉ việc thì bạn phải thực hiện. Tuy nhiên, khi công ty cố tình không tạo điều kiện cho bạn bàn giao công việc thì bạn có thể yêu cầu cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Cụ thể là phòng lao động thương binh và xã hội nơi công ty đặt trụ sở.

Tóm lại, từ những thông tin bạn cung cấp, hành vi tự ý nghỉ việc của bạn là hành người lao động vi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái luật. Nếu không thỏa thuận được với phía nhà trường (thầy hiệu trưởng) thì tranh chấp lao động của bạn hoàn toàn có khả năng được đưa ra Tòa giải quyết theo thủ tục Tố tụng Dân sự.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.

 CV tư vấn: Dương Thị Thảo - Luật Minh Gia