Nghỉ việc bảo lưu BHXH chờ đủ tuổi để hưởng chế độ hưu trí

Nội dung yêu cầu tư vấn:

Cô sinh năm 1964 - tính đến ngày 28/02/2017 cô đã làm việc cho một công ty có vốn đầu tư nước ngoài được 20 năm 8 tháng ~ 21 năm. Do công ty thay đổi cấu trúc nhân sự, công ty thương lượng cho cô nghỉ hưu sớm (2 năm). Cô có vài điểm thắc mắc về BHXH như sau:

(1) Cty đã đóng BHXH liên tục cho cô được 20 năm 8 tháng - cô không muốn đóng tiếp 2 năm BHXH tự nguyện do không có việc làm có được không? Có cần thông báo với BHXH để họ bảo lưu không? Nếu có thời điểm nào cần thông báo? Có ảnh hưởng gì đến lương hưu khi đã đủ tuổi về hưu không? Qui định mới về lương hưu từ tháng 1/2018 có ảnh hưởng gì đến trường hợp của cô không?

(2) Qua tham khảo tư vấn của Cty mình về trường hợp lãnh BHXH một lần - cô hiểu là không có khả năng xin lãnh BHXH một lần nếu sức khỏe còn tốt, không biết còn trường hợp ngoại lệ nào mà cô chưa rõ không? Tuy nhiên cũng nhờ cty tư vấn dùm cách tính theo luật định của NLĐ được hưởng BHXH một lần. Giả sử tổng số tiền BHXH người lao động đã đóng trong 21 năm làm việc là 100 triệu - như vậy NLĐ sẽ có 15 năm x 45% + 6 năm x 2 % = 57% => có nghĩa là người lao động được hưởng là: 100 triệu x 57%?Chân thành cảm ơn sự tư vấn của quý Công ty.

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất về điều kiện hưởng lương hưu:

Điều 54 Luật BHXH 2014 quy định Điều kiện hưởng lương hưu:

“1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên thì được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi;

b) Nam từ đủ 55 tuổi đến đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ 15 năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên;

c) Người lao động từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi và có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên mà trong đó có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò;

d) Người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp.”

Theo quy định NLĐ nữ đóng đủ 20 năm BHXH và đủ 55 tuổi thì đủ điều kiện hưởng lương hưu. Trường hợp NLĐ nữ có 15 năm làm việc trong công việc nặng nhọc, độc hại và đóngBHXH đủ 20 năm thì khi tròn 50 tuổi sẽ đủ điềukiện về hưu.

Đối với trường hợp của NLĐ sinh năm 1964 (63 tuổi) đã đóng đủ 20 năm BHXH và làm việc trong môi trường bình thường, nếu nay nghỉ việc thì có quyền lựa chọn đóng BHXH tự nguyện hoặc có thể bảo lưu chờ tới thời diểm đủ 55 tuổi để nhận quyết định nghỉ hưu. Việc đóng tiếp tự nguyện sẽ làm mức% hưởng hưu tăng thêm so với việc bảo lưu.

Nếu lựa chọn bảo lưu thì khi chấm dứt HĐLĐ công ty bạn chỉ cần báo giảm BH và thực hiện chốt sổ BHXH cho NLĐ, trả lại cho họ. Khi tới thời điểm đủ 55 tuổi thì họ sẽ liên hệ với cơ quan BHXH quận/ huyện nơi cư trú để làm thủ tục hương hưu trí.

Về mức tính hưởng lương hưu: Nghỉ hưu trong 2017 thì mức tính hưởng lương hưu đối với nữ như sau: 15 năm đầu = 45%; sau đó mỗi một năm được cộng thêm 3%. Theo quy định từ ngày 01/01/2018 mức hưởng lương hưu thay đổi không có lợi cho lao động nữ cụ thể: 15 năm đầu = 45%;  sau đó mỗi một năm tiếp theo được cộng 2%.

Trường hợp NLĐ nữ đủ điều kiện để về hưu nghỉ năm 2019 (đủ 55 tuổi) và đóng BHXH 21 năm khi đó mức hưởng lương hưu như sau:

15 năm đầu đóng BHXH = 45%; 6 năm đóng BHXH tiếp theo= 2%x 6= 12%.

Như vậy, tỉ lệ hưởng lương hưu sẽ là 45%+12%= 57%  mức bình quân đóng BHXH trong toàn thời gian tham gia.

Lưu ý: Trường hợp này, NLĐ nữ muốn về hưu trước tuổi trong 2017 để mức hưởng có lợi thi phải có kết quả giám định suy giảm 61%. Khi đó mức hưởng tính như sau: 15 năm đầu đóng BHXH=45%; 6 năm tiêp theo= 3% x 6=18%. Tổng mức hưởng là 45% +18% = 63%. Vì cô về trước tuổi 2 năm nên bị trừ 4%. Như vậy, nếu cô nghỉ theo trước tuổi tại thời điểm 2017 và bị suy giảm 61% khả năng lao động thì sẽ được hưởng 59% mức bình quân đóng BHXH trong toàn thời gian.

Thứ hai về BHXH một lần

Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định về Bảo hiểm xã hội một lần 

“1. Người lao động quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 2 của Nghị định này mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây: 

a) Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các Khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại Khoản 3 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;

b) Sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội; 

c) Ra nước ngoài để định cư; 

d) Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế; 
 

2. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm được tính như sau: 

a) 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014; 
 

b) 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi; 

c) Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức hưởng bảo hiểm xã hội bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.”

Đối chiếu quy định trên, trường hợp NLĐ đã đóng được 20 năm 8 tháng và sức khỏe bình thường thì chỉ khi ra nước ngoài định cư thì có quyền rút BHXH một lần. Nếu không đáp ứng điều kiện theo quy định tại điều 8 NĐ 115/NĐ-CP thì không đủ điều kiện rút BHXH một lần.

Cách tính BHXH một lần chia làm 2 giai đoạn:

+ Giai đoạn trước 2014: mỗi năm đóng BHXH được hưởng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương đóng BHXH. Nếu giai đoạn này có tháng lẻ thì cộng số tháng lẻ sang giai đoạn 2014 để thực hiện làm tròn: thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ thì từ 01 tháng đến 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 tháng đến 11 tháng được tính là một năm. 

+ Giai đoạn từ 2014 trở đi mỗi năm đóng BHXH được hưởng 2 tháng mức bình quân tiền lương đóng BHXH.

Mức bình quân tháng đóng BHXH được tính như sau: Vì NLĐ này có toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội tại công ty có vốn đầu tư nước ngoài (theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định) thì tính bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của toàn bộ thời gian.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.
 CV tư vấn: Trần Liên - Luật Minh Gia