Kỷ luật sa thải không thông báo xử lý thế nào?

1. Kỷ luật sa thải trái quy định pháp luật giải quyết thế nào?

Nội dung câu hỏi:

Chào luật sư, Em là 1 cá nhân làm việc nơi công sở, và có tạo nick zalo để nói chuyện và trao đổi với người quen trên máy tính ở nơi làm việc. Và trong 1 số trao đổi, nói chuyện thì em và 1 bạn nữa làm chung công ty, có đề cập và bàn tán về 1 người đồng nghiệp, về cách làm việc của anh ta. Nhưng 1 ngày gần đây, anh ta có nói máy của anh đó có vấn đề, nên đề nghị em đưa mật khẩu máy tính của em cho anh ta để anh ta mượn máy để làm việc. Trong quá trình làm trên máy của em thì không biết rằng anh ta có tự ý mở ứng dụng zalo đã cài sẵn trên máy để xem chuyện riêng giữa em và người bạn kia không. Nhưng sau đó, bộ phận nhân sự đã cho mời em và người bạn đó lên để ra quyết định sa thải em và người bạn đó với lý do là trong nội dung cuộc nói chuyện giữa 2 đứa em là đã cố tình phỉ báng anh bạn đồng nghiệp kia, như vậy là đã vi phạm nội quy công ty và theo nội quy thì phải bị sa thải. Vậy luật sư cho em hỏi phía công ty làm như vậy đúng hay sai? Và vấn đề trong cuộc họp ra quyết định sa thải em và bạn kia là lấy nội dung từ những gì gọi là chuyện riêng tư, cá nhân bị xâm phạm qua việc mở zalo của nhân viên ra coi (mặc dù không biết chắc chắn là ai là người mở ra coi). Mong luật sư tư vấn giúp em. 

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với thắc mắc của bạn chúng tôi giải đáp như sau:

Điều 126 Bộ Luật lao động 2012 có quy định về xử lý kỷ luật sa thải như sau:

“Hình thức xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp dụng trong những trường hợp sau đây:

1. Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma tuý trong phạm vi nơi làm việc, tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe doạ gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động;

2. Người lao động bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương mà tái phạm trong thời gian chưa xoá kỷ luật hoặc bị xử lý kỷ luật cách chức mà tái phạm.

Tái phạm là trường hợp người lao động lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại Điều 127 của Bộ luật này;

3. Người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong 01 tháng hoặc 20 ngày cộng dồn trong 01 năm mà không có lý do chính đáng.

Các trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm: thiên tai, hoả hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và các trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.”

Như vậy, căn cứ theo quy định này tại Bộ luật lao động thì người lao động chỉ bị xử lý kỷ luật sa thải trong một số trường hợp đã được quy định như: có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma tuý trong phạm vi nơi làm việc, tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe doạ gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động; người lao động đã bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương chưa được xoa mà còn tái phạm hoặc người lao động bị xử lý kỷ luật cách chức mà tái phạm; Người lao động tự ý nghỉ việc quá số ngày luật quy định.

Theo đó, các trường hợp người lao động bị xử lý kỷ luật sa thải không bao gồm trường hợp bàn tán, nói xấu đồng nghiệp cùng công ty. Do đó, việc công ty bạn có quyết định xử lý kỷ luật bạn và bạn của mình do vi phạm nội quy của công ty là không phù hợp với quy định của pháp luật về lao động.

Ngoài ra, Khoản 2 Điều 119 Bộ luật lao động có quy định về nội quy lao động như sau:

“2. Nội dung nội quy lao động không được trái với pháp luật về lao động và quy định khác của pháp luật có liên quan. Nội quy lao động bao gồm những nội dung chủ yếu sau đây:

a) Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;

b) Trật tự tại nơi làm việc;

c) An toàn lao động, vệ sinh lao động ở nơi làm việc;

d) Việc bảo vệ tài sản và bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động;

đ) Các hành vi vi phạm kỷ luật lao động của người lao động và các hình thức xử lý kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất.”

Như vậy, căn cứ theo quy định này thì nội quy do người sử dụng lao động quy định tuy nhiên nội dung của nội quy không được trái quy định của pháp luật lao động. Với trường hợp của bạn, nếu nội quy của công ty bạn quy định các trường hợp bị xử lý kỷ luật trái với quy định tại Điều 126 đã nêu trên thì nội quy này là không phù hợp với pháp luật. Bạn và bạn của mình có thể làm đơn khiếu nại yêu cầu công ty xem xét lại. Nếu công ty không giải quyết thì hai bạn có thể làm đơn yêu cầu giải quyết gửi đến Phòng lao động thương binh và xã hội nơi công ty có trụ sở để yêu cầu giải quyết.

---

2. Trường hợp kỷ luật sa thải không thông báo xử lý thế nào?

Câu hỏi:

Dear Luật Minh Gia! Tư vấn giúp em trường hợp xử lý kỷ luật lao động này với ạ. Em làm công nhân tại 1 Cty từ năm 2006 đến nay, nhưng vừa rồi con em ốm nhập viện. Em có gọi điện thoại báo cho tổ trưởng xin nghỉ do con gái bị ốm nhập viện, nhưng tổ trưởng kg báo lại cho Cty. Đến khi con xuất viện em đi làm lại thì Cty bảo em nghỉ việc mà không thông báo. Em cầm giấy tờ ra viện cho Cty, nhưng cty vẫn không chấp nhận và không cho em làm việc và cũng không có quyết định thôi việc để em làm thủ tục hưởng bảo hiểm thất nghiệp. Như vậy em phải làm sao với Cty này ạ. Em xin cảm ơn ạ.

Trả lời tư vấn:

Chào anh/chị! Cảm ơn anh/chị đã tin tưởng và gửi đề nghị tư vấn, Đối với yêu cầu hỗ trợ của anh/chị chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ khoản 3 Điều 126 Bộ luật lao động, trường hợp người lao động tự ý nghỉ 05 ngày cộng dồn trong 01 tháng; 20 ngày cộng dồn trong 01 năm mà không có lý do chính đáng thì NSDLĐ có quyền áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải. Tuy nhiên, việc xử lý kỷ luật bắt buộc phải theo nguyên tắc, trình tự quy định tại Điều 123 Bộ luật này.

Điều 123. Nguyên tắc, trình tự xử lý kỷ luật lao động

1. Việc xử lý kỷ luật lao động được quy định như sau:

a) Người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của người lao động;

b) Phải có sự tham gia của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở;

c) Người lao động phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc người khác bào chữa; trường hợp là người dưới 18 tuổi thì phải có sự tham gia của cha, mẹ hoặc người đại diện theo pháp luật;

d) Việc xử lý kỷ luật lao động phải được lập thành biên bản.

Vậy, việc công ty trên áp dụng hình thức kỷ luật sa thải mà bạn không được thông báo để trực tiếp có mặt tại phiên họp xử lý kỷ luật và thực hiện quyền tự bào chữa hoặc nhờ luật sư bào chữa là trái quy định của pháp luật. Ngoài ra, việc công ty không thông báo cho bạn tham dự phiên họp hoặc không tổ chức phiên họp xử lý kỷ luật để tiến hành đối chất giữa các bên nhằm chứng minh hành vi vi phạm kỷ luật cũng ảnh hưởng nghiêm trọng tới quyền lợi của bạn.

Theo đó, bạn có quyền đề nghị Công ty xem xét hành vi trên của mình và yêu cầu thực hiện đúng quy định của pháp luật hoặc gửi đơn tới Cơ quan có thẩm quyền quản lý về lao động, Tòa án để tiến hành xem xét, giải quyết.