Chế độ BHXH đối với người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài như thế nào?

Nội dung tư vấn: Kính gửi Công ty Luật Minh Gia. Em hiện đang sống và làm việc tại Nhật Bản. Em tự đi theo diện kỹ sư sang Nhật.Em có một vài thắc mắc xin được giải đáp như sau:  Trong trường hợp của em, chưa từng tham gia BHXH ở Việt Nam, và hiện tại em cũng chỉ đóng BHXH bên Nhật. Vậy, nếu em vẫn tiếp tục không đóng BHXH ở Việt Nam thì có bị phạt gì không ạ? Theo em tìm hiểu, thì không thấycó một văn bản chính thức nào nói về việc xử phạt. Sau khi về nước, em có bị truy thu phần BHXH mà trước kia chưa đóng hay không? Người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài muốn đóng BHXH ở Việt Nam thì phải đóng ở đâu và thủ tục sẽ như thế nào ạ? Ai sẽ là người đại diện đóng BHXH cho họ trong thời gian họ làm việc ở nước ngoài ạ? Thực tập sinh kỹ năng (đi xuất khẩu lao động) sau 3 năm trở về nước thì phải xử lí BHXH như thế nào ạ? Vì thực tế, lương đi xuất khẩu lao động cũng không cao nên đóng cả 2 phía như vậy thực sự rất khó khăn cho họ. Có chế độ nào dành cho Thực tập sinh đi lao động ở nước ngoài không ạ? Những công ty phái cử Thực tập sinh có trách nhiệm gì liên quan đến vấn đề BHXH hay không ạ? Kính mong nhận được sự hỗ trợ tư vấn từ quý công ty. Em xin chân thành cảm ơn!   

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, trường hợp này chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:

Theo quy định tại Điểm e, Khoản 2 Điều 53 Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng năm 2006. 

"2. Người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo Hợp đồng cá nhân có các nghĩa vụ sau đây:

e) Tham gia bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật Việt Nam và các hình thức bảo hiểm theo quy định pháp luật của nước mà người lao động đến làm việc;"

Do đó, bạn vẫn thuộc trường hợp phải đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật Việt Nam. Cũng vì vậy mà trong trường hợp nếu bạn không đóng bảo hiểm thì sau khi về nước bạn sẽ bị truy thu theo đúng nghĩa vụ phải thực hiện ( Khoản 2 Điều 85 Luật Bảo hiểm xã hội 2014).

Về nơi đóng cũng như phương thức đóng BHXH sẽ được thực hiện theo quy định tai Khoản 2 Điều 85 Luật Bảo hiểm xã hội 2014: 

"2. Người lao động quy định tại điểm g khoản 1 Điều 2 của Luật này, mức đóng và phương thức đóng được quy định như sau:

a) Mức đóng hằng tháng vào quỹ hưu trí và tử tuất bằng 22% mức tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của người lao động trước khi đi làm việc ở nước ngoài, đối với người lao động đã có quá trình tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc; bằng 22% của 02 lần mức lương cơ sở đối với người lao động chưa tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc đã tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc nhưng đã hưởng bảo hiểm xã hội một lần;

b) Phương thức đóng được thực hiện 3 tháng, 06 tháng, 12 tháng một lần hoặc đóng trước một lần theo thời hạn ghi trong hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài. Người lao động đóng trực tiếp cho cơ quan bảo hiểm xã hội nơi cư trú của người lao động trước khi đi làm việc ở nước ngoài hoặc đóng qua doanh nghiệp, tổ chức sự nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài.

Trường hợp đóng qua doanh nghiệp, tổ chức sự nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài thì doanh nghiệp, tổ chức sự nghiệp thu, nộp bảo hiểm xã hội cho người lao động và đăng ký phương thức đóng cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

Trường hợp người lao động được gia hạn hợp đồng hoặc ký hợp đồng lao động mới ngay tại nước tiếp nhận lao động thì thực hiện đóng bảo hiểm xã hội theo phương thức quy định tại Điều này hoặc truy nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội sau khi về nước."

Đối với trường hợp đi xuất khẩu lao động vẫn thuộc trường hợp người lao động đi làm việc ở nước ngoài nên vẫn phải tuân theo các quy định về chế độ bảo hiểm như đã giải thích ở trên.

Để tránh việc người lao động không phải đóng bảo hiểm xã hội hai lần thì hiện nay Việt Nam đang đẩy mạnh quá trình đàm phán và ký kết hiệp định đối với vấn đề này để đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng !

CV tư vấn: Phạm Huệ - Luật Minh Gia