Vi phạm quy định pháp luật giao thông đường bộ gây hậu quả nghiêm trọng

Nội dung yêu cầu:

Tối ngày 9/9 khoảng 20h30, xe tải nhà tôi đậu ven đường để bốc dỡ hàng hóa. 1 nam thanh niên đi xe với tốc độ cao đâm vào đuôi xe và tử vong tại chỗ. Khi dừng xe lái xe vẫn để đèn báo hiệu sáng đầy đủ và có người đứng ở phía sau xe. Cảng xe bỏ xuống dưới nên che mất đèn đuôi xe. Theo lời kể thì nam thanh niên có hành vi của người say và trước khi đâm vào xe tải thì anh đã xém tông vào anh P đứng sau đuôi xe tải. Anh P có kể lại rằng:" nó đi sượt qua người tôi và đâm vào xe". Mặc dù đang là ban đêm, phạm vi trước chỗ xe đậu có đèn đường và đèn từ cửa hàng nơi xe đậu chiếu sáng. Xin hỏi quý luật xư trong trường hợp này thì phía bên xe tải có phải chịu trách nhiệm gì không và nếu có thì mức xử phạt như thế nào? Tôi chân thành cảm ơn quý luật sư đã hỗ trợ và mong được sớm hồi đáp!
 

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia. Với yêu cầu của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Theo như thông tin bạn cung cấp thì xe tải nhà bạn đậu ven đường để bốc dỡ hàng hóa. Thời điểm đó, một nam thanh niên đi xe với tốc độ cao đâm vào đuôi xe và tử vong tại chỗ. Căn cứ tại Điểm a.1 tiểu mục 3.4 Phần I TTLT 02/2001 TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BTPcó quy định:

“3.4. Để xem xét trong trường hợp nào hành vi phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng, trong trường hợp nào hành vi phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng và trong trường hợp nào hành vi phạm tội gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng về nguyên tắc chung phải đánh giá một cách toàn diện, đầy đủ các hậu quả (thiệt hại về tài sản, thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ và các thiệt hại phi vật chất).

Nếu gây thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ, tài sản thì được xác định như sau:

a) Nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây là gây hậu quả nghiêm trọng:

a.1) Làm chết một người”.

Điều 260 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 quy định về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ như sau:

“Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ

1. Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Làm chết người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

…”.

Theo quy định trên, người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, mà vi phạm quy định của pháp luật giao thông đường bộ gây thiệt hại cho tính mạng của người khác thì sẽ bị truy cứu TNHS theo quy định tại Điều 260 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017.

Bạn trình bày, ô tô của gia đình anh dừng, đỗ để bốc dỡ hàng và có một thanh niên đâm vào đuôi xe dẫn tới thiệt hại về tính mạng. Khoản 3 Điều 18 Luật giao thông đường bộ 2008, người điều khiển phương tiện khi dừng xe, đỗ xe phải thực hiện quy định sau đây:

“a) Có tín hiệu báo cho người điều khiển phương tiện khác biết.

b) Cho xe dừng, đỗ ở nơi có lề đường rộng hoặc khu đất ở bên ngoài phần đường xe chạy; trường hợp lề đường hẹp hoặc không có lề đường thì phải cho xe dừng, đỗ sát mép đường phía bên phải theo chiều đi của mình.

c) Trường hợp trên đường đã xây dựng nơi dừng xe, đỗ xe hoặc quy định các điểm dừng xe, đỗ xe thì phải dừng, đỗ xe tại các vị trí đó.

d) Sau khi đỗ xe, chỉ được rời khỏi xe khi đã thực hiện các biện pháp an toàn; nếu xe đỗ chiếm một phần đường xe chạy phải đặt ngay biển báo hiệu nguy hiểm ở phía trước và phía sau xe để người điều khiển phương tiện khác biết.

đ) Không mở cửa xe, để cửa xe mở hoặc bước xuống xe khi chưa bảo đảm điều kiện an toàn.

e) Khi dừng xe, không được tắt máy và không được rời khỏi vị trí lái.

g) Xe đỗ trên đoạn đường dốc phải được chèn bánh”.

Vậy, nếu dừng xe thì người tài xế phải thực hiện đúng các quy định theo khoản 3 Điều 18 Luật giao thông đường bộ 2008 nêu trên. Trường hợp đã thực hiện đúng các quy định, mà vẫn xảy ra hậu quả chết người thì người tài xế sẽ không bị truy cứu TNHS. Đồng thời, trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng trong trường hợp này cũng không phát sinh, bởi người tài xế trong trường hợp này không có lỗi nên cũng không có trách nhiệm dân sự.

Với trình bày của anh, thì trường hợp người tài xế đã thực hiện các biện pháp để hạn chế khả năng gây tai nạn giao thông. Tuy nhiên, chứng cứ để đưa ra quyết định là có hay không bị truy cứu TNHS trong trường hợp này sẽ dựa vào biên bản hiện trường vụ án, biên bản ghi lời khai,...chứ không đơn thuần chỉ thông qua những tình tiết mà anh thuật lại. Trường hợp trên có tín hiệu báo phần đuôi xe nhưng cáng xe đã che mất đèn; hơn nữa, nếu xe chiếm một phần đường thì trước và sau xe cần có biển báo nguy hiểm chứ không phải có “có người ngồi phía sau đuôi xe như anh trình bày”.

Khi không thực hiện đúng các quy định tại khoản 3 Điều 18 Luật giao thông đường bộ 2008, trường hợp gây ra hậu quả nghiêm trọng “thiệt hại về tính mạng” thì ngược lại người tài xế sẽ bị truy cứu TNHS.

Đồng thời, người tài xế cũng phải chịu trách nhiệm dân sự, tức trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Tình tiết nạn nhân điều khiển xe có sử dụng rượu, bia sẽ là tình tiết làm giảm trách nhiệm hình sự, và trách nhiệm dân sự.

Điều 591 Bộ luật dân sự 2015 quy định thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm như sau:

“Điều 591. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm

1. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm bao gồm:

a) Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 của Bộ luật này;

b) Chi phí hợp lý cho việc mai táng;

c) Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng;

d) Thiệt hại khác do luật quy định.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp tính mạng của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại, nếu không có những người này thì người mà người bị thiệt hại đã trực tiếp nuôi dưỡng, người đã trực tiếp nuôi dưỡng người bị thiệt hại được hưởng khoản tiền này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có tính mạng bị xâm phạm không quá một trăm lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.”.

Người tài xế trong trường hợp này sẽ phải chi trả các chi phí hợp lí liên quan tới việc cứu chữa, chăm sóc nạn nhân trước khi chết; chi phí hợp lý cho mai táng,... và khoản bồi thường thiệt hại về tinh thần cho người thân của nạn nhân theo quy định tại khoản 2 Điều 591 Bộ luật dân sự 2015.

Tuy nhiên, tình tiết nạn nhân có sử dụng rượu, bia khi điều khiển phương tiện giao thông đường bộ là tình tiết sử dụng để Hội đồng xét xử giảm mức bồi thường thiệt hại. Bởi, trường hợp trên nạn nhân cũng có lỗi, nên trách nhiệm dân sự sẽ được xem xét, giải quyết trong trường hợp bồi thường thiệt hại trong trường hợp người bị thiệt hại có lỗi theo quy định tại Điều 585 Bộ luật dân sự 2015.

Việc xem xét có hay không truy cứu TNHS trong vụ án hình sự không đơn giản chỉ thông qua những lời tự thuật mang tính chủ quan của một bên. Chính vì lý do đó, khi tiếp nhận sự việc trên chúng tôi chỉ đưa ra được kết luận dựa trên lời trình bày của anh mà không thể nhìn nhận sự việc một cách khách quan. Anh có thể dựa vào những căn cứ pháp lí chúng tôi trích dẫn, kết hợp với những chứng cứ cơ quan điều tra thu thập để làm cơ sở xem xét toàn diện vụ án.

Trân trọng!

Phòng luật sư tư vấn – Công ty Luật Minh Gia.